

«Հետք»-ի զրուցակիցն է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի Բիզնեսի և տնտեսագիտության քոլեջի դեկան, նախկին փոխվարչապետ Վաչե Գաբրիելյանը։
2023 թվականի նոյեմբերից սկսած Հայաստանի արդյունաբերության ոլորտում «տպավորիչ» աճեր են գրանցվում։ «Հետք»-ի ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ դա մեծ մասամբ ոսկերչության ոլորտում գործող մեկ ընկերության ներկայացրած ռեկորդային արտադրանքով է պայմանավորված։ Ոսկերչության ոլորտի այդ աճն էլ իր հերթին տնտեսական աճի վրա է էական ազդեցություն թողնում։ Հիմնավոր համարու՞մ եք վարկածը, որ սա ընդամենը դրսից եկած և վերաարտահանված արտադրանք է։ Եվ այդ դեպքում ինչու՞ է այն որպես տեղական արտադրանք հրամցվում։
Ես տեղյակ չեմ, որ Հայաստանի ոսկերչության ոլորտում որևէ գործարան ունի այնպիսի հզորություններ կամ տեխնոլոգիաներ, որոնք այդքան արտադրանքի աճի թողարկման կարողություն ունենան։ Որպեսզի դու կարողանաս 10-14 անգամ ավելի շատ արտադրանք տալ, պետք է քո հզորություններն առնվազն այդքանով մեծացած լինեին, աշխատակիցների թիվը կտրուկ ավելացած լիներ։ Քանի որ այս ամենը չի երևում այլ ցուցանիշներում, նշանակում է՝ վերաարտահանում է։
Եթե իսկապես աշխատանք է արվում այդ ոսկերչական արտադրանքի վրա, ռեսուրս է ծախսվում, և ավելացված արժեք է ստեղծվում, ապա դա կարող է ներառվել տեղական արտադրանքի մեջ։ Բայց դրան զուգահեռ պետք է այդ ոլորտի աշխատակիցների և հզորությունների ծավալը ավելացած լիներ նույնքան կտրուկ։
Այս առումով, վերջին տարիներին դիպուկ օրինակ է ավտոմեքենաների վերաարտահանումը։ Տվյալների վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ Հայաստանը ներմուծում է ավելի էժան ավտոմեքենաներ, այստեղի վարպետները դրանց վրա աշխատում են, ծառայություններ են մատուցում՝ այդ ընթացքում նաև նոր հմտություններ ձեռք բերելով և ավելի թանկ գնով արտահանում են։ Սա կարող է հաշվարկվել մեր ծառայությունների ծավալում, քանի որ հավելյալ արժեք է ստեղծվում։
Ամբողջական հարցազրույցը կարդացեք hetq.am կայքում