Տնտեսական և քաղաքական վերջին զարգացումները ներառում են ԶՊՄԿ-ի պետական բյուջե վճարումները, սերուցքային կարագի ներմուծման արտոնությունները, ՀԴՄ խախտումների տուգանքները, ինչպես նաև Հայաստանի և Հունգարիայի տնտեսական համագործակցությունը։ ԱՄՀ կանխատեսումներն ու Nissan-ի ռեկորդային ցուցանիշները ցույց են տալիս միջազգային և տեղական տնտեսության ընթացիկ միտումները։
Հոդվածում կքննարկենք այս իրադարձությունների ազդեցությունն ու կարևորությունը Հայաստանի և տարածաշրջանի համար։
Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը օրեր առաջ 33 միլիարդ 249 միլիոն դրամ է վճարել պետական բյուջե՝ որպես Հայաստանի կառավարության շահաբաժին Այս մասին «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում գրել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։«Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը օրեր առաջ 33 միլիարդ 249 միլիոն դրամ է վճարել պետական բյուջե, որպես Կառավարության, ասել է թե՝ ժողովրդի շահաբաժին։
Ուշադրություն դարձրեք, սա՝ գումարած վճարված հարկերին, որպես բաժին շահույթից, որովհետեւ 2021 թվականից Կառավարությունը բաժնետեր է ԶՊՄԿ-ում, ինչպես խոստացել էի»,- գրել է վարչապետը։ 2021 թվականի հոկտեմբերին ՀՀ կառավարությունը որոշում էր ընդունել որպես նվիրատվություն ընդունել Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի բաժնետոմսերի 25 տոկոսը։
2. Սերուցքային կարագի ներմուծման արտոնություն մինչև 2025-ի հունիս
Կառավարության հերթական նիստում ՀՀ տարածք ներմուծվող սերուցքային կարագի նկատմամբ սակագնային արտոնություն կիրառելու, ներմուծման բաշխման կարգը, մեկանգամյա և գլխավոր լիցենզիաների ձևերը հաստատելու մասին որոշում է կայացվել: Հիմնավորման մեջ նշվել է, որ Հայաստանին հատկացվել է 2000 տոննայի չափով սերուցքային կարագի 0 % մաքսատուրքի դրույքաչափ ներմուծման նկատմամբ սակագնային արտոնություն։ Որոշմամբ ՀՀ ներկրվող սերուցքային կարագի նկատմամբ սակագնային արտոնության կիրառման ժամկետ է սահմանված` 2024 թվականի դեկտեմբերի 24 — ից մինչև 2025 թվականի հունիսի 15-ը ներառյալ։
3. Նոյեմբերին ՀԴՄ խախտումների տուգանքներ
Նոյեմբերին 466 հարկ վճարողի մոտ արձանագրվել է ՀԴՄ կանոնների խախտում. տուգանքի չափը կազմել է շուրջ 271.4 մլն դրամ։ Հսկիչ դրամարկղային մեքենաների կիրառման կանոնների խախտման դեպքերով 1.0 մլն դրամ և ավելի տուգանք արձանագրվել է բանկային, վարկային, ապահովագրական կամ այլ ֆինանսական գործունեության և մթերային խանութի ոլորտներում։
4. Ադրբեջանը կմատակարարի էլեկտրաէներգիա Ռուսաստանին
Վրաստանն ու Ադրբեջանը հաստատել են իրենց պատրաստակամությունը՝ էլեկտրաէներգիա արտահանել Ադրբեջանից։ Ադրբեջանը պատասխանել է, որ կարող է շտապ օգնություն ցուցաբերել 250-300 ՄՎտ ծավալով։ Վրաստանից էլ արձագանքել են, որ դա կախված է իրավիճակից։ Նախապես չեն կարող խոստանալ, բայց կախված իրավիճակից՝ որոշում կկայացնեն։ Ավելի վաղ հայտնի էր դարձել, որ Ռուսաստանը դիմել է Ադրբեջանին և Վրաստանին արտակարգ իրավիճակների ժամանակ էլեկտրաէներգիա մատակարարելու հնարավորության հարցով:
5. Nissan-ի բաժնետոմսերի 24%-անոց աճը
Ճապոնական Nissan Motor ավտոարտադրողի բաժնետոմսերն աճել են 24%-ով, ինչը վերջին 50 տարվա ընթացքում ռեկորդային ցուցանիշ է։ Միաժամանակ, ընկերության պարտքի բեռը 2026 թվականին կհասնի մոտավորապես 5․6 միլիարդ դոլարի, ինչը կլինի ամենաբարձրը վերջին 30 տարվա ընթացքում: Nissan-ի զուտ շահույթը 2024-ի առաջին կիսամյակում նվազել է 94%-ով։
6. Հայաստանը և Հունգարիան տնտեսական համագործակցության համաձայնագիր են ստորագրել
Հայաստանն ու Հունգարիան տնտեսական համագործակցության համաձայնագիր են ստորագրել։ համաձայնագիրը հնարավորություն է ընձեռում իրավահավասարության և փոխշահավետության հիման վրա երկու երկրների միջև զարգացնել և խորացնել երկարատև տնտեսական հարաբերություններ այնպիսի բնագավառներում, ինչպիսիք են առևտուրը, դեղագործական արդյունաբերությունը, զբոսաշրջությունը, էներգետիկան, տրանսպորտ և նյութատեխնիկական ապահովում, գյուղատնտեսություն և անտառատնտեսությունը և այլ ոլորտներ։
7. ԱՄՀ կանխատեսումը՝ Հայաստանի տնտեսական աճի տեմպերի մասին
ԱՄՀ–ն կանխատեսում է, որ միջնաժամկետ հեռանկարում Հայաստանի տնտեսության աճի տեմպը կդանդաղի մինչև 4․5 տոկոս։ Հայաստանի տնտեսութունը շարունակում է պահպանել դրական հեռանկարը՝ չնայած վերջին տարիների բազմակի ցնցումներին։ Ներքին բարձր պահանջարկի շնորհիվ իրական ՀՆԱ-ի աճը կանխատեսվում է, որ 2024 թ․ կհասնի 6 տոկոսի և 2025 թ․ ավելի չափավոր կդառնա` հասնելով շուրջ 5 տոկոսի։– նշվում է հիմնադրամի հայտարարության մեջ։
8. ԵՄ տնտեսության կառուցվածքային մարտահրավերները
Գերմանիայում և Եվրամիության ինը այլ երկրներում վատ տնտեսական իրավիճակը կարող է բացասական հետևանքներ ունենալ ամբողջ միության համար, նախազգուշացրել է Եվրահանձնաժողովը։ ԵՄ-ն բախվում է կառուցվածքային լուրջ մարտահրավերների, որոնք սպառնում են երկարաժամկետ բարգավաճմանը։ Անհրաժեշտ են շտապ գործողություններ։
Գնահատված ցուցանիշները ներառում են գործազրկության մակարդակը, պարտքի մակարդակը, վարկային հոսքերը և անշարժ գույքի գները: Հանձնաժողովի կարծիքով՝ վերջին տարիների անսովոր բարձր գնաճը, ներառյալ աշխատուժի և գույքի գների աճը, իր ազդեցությունն է թողել ընդհանուր տնտեսական վիճակի վրա:
