Ամռանը ջերմաստիճանի բարձրացումը լուրջ ազդեցություն է ունենում մարդու ինքնազգացողության վրա։ Ջրազրկում, ուժասպառություն, մարսողական խնդիրներ՝ սրանք կարող են խաթարել ոչ միայն առօրյան, այլ նաև առողջությունը։ Ներկայացնում ենք պարզ, բայց արդյունավետ խորհուրդներ՝ ջերմին դիմակայելու համար։

Ո՞ր ջերմաստիճանի ջուրն է ամենաարդյունավետ շոգին

Մասնագետները խորհուրդ են տալիս խմել սենյակային ջերմաստիճանի կամ մի փոքր զով ջուր՝ մոտ 15–20°C։ Այդ ջերմաստիճանը օգնում է․

• օրգանիզմին հիդրատացվել առանց շոկային ազդեցության,

• խուսափել անոթների կտրուկ կծկումից,

• չխաթարել մարսողությունը։

Ի տարբերություն շատ սառը ջրի՝ գոլ ջուրը մնում է ստամոքսում ավելի երկար՝ բարելավելով ջրի ներծծումը։

Ինչպիսի՞ ըմպելիքներից է պետք խուսափել

Շոգին պետք է զգույշ լինել որոշ ըմպելիքների հետ, որոնք, չնայած թարմացնող են թվում, իրականում կարող են նպաստել ջրազրկմանը։

• Շատ սառը գազավորված ըմպելիքներ՝ կարող են արագ հովացնել, սակայն նպաստում են ջրի կորստին։

• Քաղցր ըմպելիքներ և ալկոհոլ՝ բարձրացնում են մարմնի ջերմաստիճանն ու խթանում ջրի կորուստը։

• Սուրճի չափից շատ օգտագործումը՝ ունի թուլացնող ու միզամուղ ազդեցություն։

Բնական, արդյունավետ մեթոդներ հովացման համար

Հատկապես եթե մշտապես արևի տակ եք կամ փակ տարածքում առանց օդափոխության, օգտակար են հետևյալ միջոցները․

• Թրջված սրբիչ պարանոցին կամ դաստակներին՝ օգնում է նվազեցնել մարմնի ջերմաստիճանը։

• Վարունգի կամ ձմերուկի հյութեր՝ հարուստ են հանքանյութերով ու ջրով։

• Բարձր ջրային պարունակությամբ մթերքներ՝ նեխուր, տերևային կանաչի, կիվի։

Ինչու՞ է ջրազրկումը վտանգավոր և ովքե՞ր են առավել խոցելի

Շոգին քրտնարտադրությունը շատանում է, ու մարմինը արագ կորցնում է ջուրը։ Հետևանքները կարող են լինել՝

• թեթև գլխապտույտից մինչև ուժեղ հյուծվածություն ու ճնշման անկում,

• երեխաներն ու տարեցները հատկապես զգայուն են, քանի որ նրանց ջերմակարգավորումը դանդաղ է։

Որքա՞ն ջուր խմել շոգին

Թեև ստանդարտ խորհուրդը՝ 8 բաժակ օրական, ամռանը նպատակահարմար է ավելացնել ընդունման ծավալը՝

• ֆիզիկական ակտիվության,

• արևի տակ երկար մնալու,

• կամ նույնիսկ մի քիչ շարժվելու դեպքում։

Լավագույն մոտեցումը՝ պարբերաբար խմել մի քանի կումերով, առանց սպասելու ծարավի զգացողությանը։

Ի՞նչ ուտել շոգ եղանակին

Շոգին նախընտրելի է թեթև, հովացնող և հեշտ մարսվող սնունդ։

Թեթև ուտեստներ

• Բանջարեղենով աղցաններ՝ վարունգ, լոլիկ, բազուկ

• Բրինձ, հնդկաձավար՝ առանց յուղոտ սոուսների

• Խաշած կամ շոգեխաշած թռչնամիս կամ ձուկ

• Հացահատիկային ճաշեր՝ ոսպով, սառը լոբազգիներով աղցաններ

Շատ ջուր պարունակող պտուղներ

• Ձմերուկ, սեխ, խաղող, նարինջ, մանդարին, հատապտուղներ

• Պարունակում են էլեկտրոլիտներ և բնական շաքար՝ էներգիայի համար

Սննդարար ուտեստներ՝ թարմացման համար

• Տան (մածնաջուր)՝ ավանդական հնդկական ըմպելիք՝ աղով կամ համեմով

• Մածուն, կեֆիր՝ պրոբիոտիկներով հարուստ

• Սառը սուպեր՝ օրինակ սառը բորշ կամ վարունգով

Ի՞նչ սննդից խուսափել

Բարձր ջերմաստիճանի պայմաններում որոշ սնունդ կարող է ավելի ծանրաբեռնել օրգանիզմը։

• Տապակած ու յուղոտ ուտեստներ՝ խորոված, քյաբաբ, պիցցա

• Քաղցրավենիքներ, շաքարով հարուստ մթերքներ՝ բարձրացնում են ինսուլինի մակարդակը

• Շատ աղի սնունդ՝ նպաստում է ջրի արտազատմանը և ջրազրկման խորացմանը

Օգտակար խորհուրդ․ ուտել ավելի հաճախ, բայց քիչ

Շոգ եղանակին ավելի լավ է ուտել ավելի հաճախ, բայց փոքր չափաբաժիններով։ Դա․

• թեթևացնում է մարսողական գործընթացը,

• օգնում է պահպանել էներգիան,

• նվազեցնում է մարմնի ջերմաբեռնումը։

Բարձր ջրային պարունակությամբ մթերքներ՝ հիդրատացման համար՝

• Վարունգ – մոտ 96% ջուր, հիանալի է աղցաններում

• Ձմերուկ – 90–92% ջուր, պարունակում է մագնեզիում ու հակաօքսիդանտներ

• Նարինջ, խնձոր, խաղող, բանան – հարուստ են հանքանյութերով

• Կոկոսի ջուր – բնական սպորտային ըմպելիք՝ էլեկտրոլիտներով լի

Բնական ըմպելիքներ, որոնք ավելի արդյունավետ են, քան սառը ջուրը

• Կոկոսի ջուր՝ վերականգնում է նատրիումի, կալիումի մակարդակները

• Խոտաբույսերով թեյեր՝ նանա, երիցուկ՝ հովացնում են ներսից

• Լիմոնով ու մեղրով գոլ ջուր՝ թեթևացնում է մարսողությունը

• Մածնաջուր կամ կեֆիրային կոկտեյլներ՝ հիդրատացնում են և բարելավում մարսողությունը

Սննդակարգի պարզ փոփոխություններ՝ ավելին անել պակաս ջանքով

• Չիայի կամ կտավատի սերմեր՝ ջրի մեջ ուռչելով՝ երկար պահում են ջուրը օրգանիզմում

• Սառը սուրճի փոխարեն՝ թեթև կոմպոտներ կամ թեյեր՝ առանց շաքարի

• Սահմանափակել տապակած սնունդը՝ որպեսզի մարմինը չգերտաքանա

Ֆիզիկական միջոցներ ջերմաստիճանը նվազեցնելու համար

• Բաց գույնի և բամբակյա հագուստ՝ մաշկին օդափոխություն տալու համար

• Ջրով թրջված սպունգ՝ պարանոցին, դաստակներին՝ հովացման համար

• Լոգանք գոլ ջրով՝ սառը ջուրը կարող է հակառակ ազդեցություն ունենալ՝ սթրեսի տեսքով

***

Շոգ եղանակին ջրի ճիշտ ընդունումը, թեթև սնունդը և բնական հովացման մեթոդները կարող են էապես բարելավել ինքնազգացողությունը։ Կարևորը՝ կանխարգելել ջրազրկումը և թույլ չտալ մարմնի ջերմաստիճանի վտանգավոր բարձրացում։