2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում հացի արտադրությունը նվազել է 0․4%-ով
Պետական բյուջեից տարածքների վարձակալության համար հատկացվող միջոցները կրճատվել են շուրջ 123 մլն դրամով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում գինու արտադրությունը նվազել է 36․3%-ով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում հանքային ջրերի արտադրությունը նվազել է 2,6%-ով
2018-2024 թթ. պետությանն է վերադարձվել 536 մլն ԱՄՆ դոլարի գույք և դրամական միջոց. ՀՀ գլխավոր դատախազ
2025թ-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 66,2%-ով
Women In Business. Կոնվերս Բանկի նոր առաջարկը կանանց. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ցեմենտի արտադրությունը նվազել է 18․5%-ով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում պղնձի խտանյութի արտադրությունը նվազել է 23․7%-ով
Թրամփը մայիսի 8-ը ԱՄՆ-ում պաշտոնապես հռչակել է Հաղթանակի օր
Ինչպես կփոխհատուցվեն սոցիալական ծախսերը նոր կարգով. պարզաբանում է ՊԵԿ-ը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Գերմանիան այժմ պաշտոնապես ունի նոր կանցլեր. ով է նա. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայորդի ճամբարը՝ Մի դրամի ուժի մայիս ամսվա շահառու. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025-ի հունվար-ապրիլին Հայաստանում սպառողական գների ինդեքսն աճել է 2.7%-ով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-մարտին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 6.5%-ով
2025-ի ապրիլին Վրաստանում գնաճի մակարդակը կազմել է 0.2%
Սևանա լճում կայացավ առագաստանավերի մեկնարկի և սեզոնի առաջին ռեգատայի արարողությունը. դիտեք ABNews.am կայքում
Չինաստանը հիմնական տոկոսադրույքը իջեցրել է մինչև 1.4%
Արցախ կամերային նվագախմբի առաջին մեծ համերգը Երևանում. դիտեք ABNews.am կայքում
Մոսկվայի տնտեսությունը վեց տարվա ընթացքում աճել է 25%-ով

Պատմության մեջ առաջին անգամ կապիկի ուղեղը միացրել են համակարգչին․ կենդանին կարողացել է կառավարել ռոբոտացված ձեռքը

Մյս 8, 2023 17:46
196

Չինացի գիտնականներն աշխարհում առաջին անգամ նեյրոհամակարգչային ինտերվենցիոն ինտերֆեյսը միացրել են (BCI) ոչ մարդանման կապիկի ուղեղին: Գիտափորձի արդյունքում կենդանին կարողացել է կառավարել ռոբոտացված ձեռքը։ Նախկինում նմանատիպ փորձեր անցկացվել են ոչխարների վրա,- գրում է News.am Tech-ը։

Գիտափորձն իրականացրել են Նանկայի համալսարանի գիտնականները՝ պրոֆեսոր Դուան Ֆենի գլխավորությամբ՝ Չինաստանի ժողովրդական ազատագրական բանակ հիվանդանոցի և Shanghai HeartCare Medical Technology Co բժշկական ընկերության մասնագետների հետ համատեղ։

Գիտնականները դիմել են նվազագույն ինվազիվ վիրահատության․ առանց կապիկի գանգի տրեպանացիայի՝ սենսորներն ուղեղի անոթների և սագիտալ սինուսի միջով հասցրել են գլխուղեղի շարժիչային կեղև: Սա հնարավորություն է տվել հայտնաբերել և հավաքել էլեկտրաէնցեֆալոգրամի (EEG) ազդանշանները, ինչի շնորհիվ կենդանին կարողացել է ակտիվորեն կառավարել ռոբոտացված ձեռքը։

Նեյրոհամակարգչային ինտերֆեյսի ստեղծման ուղղությամբ աշխատում է նաև Իլոն Մասկին պատկանող ամերիկյան Neuralink ընկերությունը։ Այնուամենայնիվ, այստեղ խոսքը ինվազիվ մեթոդի մասին է, իսկ չինացի գիտնականների կիրառած տեխնոլոգիան չի պահանջում գանգի տրեպանացիա (գանգը չեն ծակում), ավելի քիչ տրավմատիկ է և ավելի անվտանգ հիվանդի համար։

Ինտերվենցիոն BCI-ը, ինվազիվ և ոչ ինվազիվ BCI-ի հետ մեկտեղ, կենսաբանական գիտությունների սեգմենտի երեք հիմնական լավագույն տեխնոլոգիաներից է, որոնք այսօր գտնվում են գիտահետազոտական և փորձարարական փուլում: Ինտերվենցիոն BCI-ը, որի միջոցով հնարավոր է ուղեղը միացնել համակարգչին վիրահատական նվազագույն միջամտությամբ, ավելի քիչ վնասակար է, քան ինվազիվ տեխնոլոգիան և միաժամանակ ապահովում է էլեկտրաէնցեֆալոգրամի գրանցման ավելի լավ որակ, քան ոչ ինվազիվ տեխնոլոգիան:

Ավանդական ինվազիվ և ոչ ինվազիվ BCI-ի համեմատ՝ ինտերվենցիոն BCI-ը համատեղում է ազդանշանների ճանաչման կայունությունն ու անվտանգությունը, «Սինհուա» լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում ասել է Դուան Ֆենը (նկարում աջից չորրորդը):

«Կենդանիների վրա առաջին փորձարկման հաջողությունը բեկում է՝ զրոյից մինչև մեկ, սակայն կլինիկայում հաջողության հասնելը 1-ից մինչև 100-ը տևող գործընթաց է, այնպես որ մենք դեռ երկար ճանապարհ ունենք անցնելու»,- Beijing Daily-ին տված հարցազրույցում ասել է գիտափորձի մասնակից, Կապիտալ բժշկական համալսարանին կից գործող Xuanwu հիվանդանոցի նյարդավիրաբույժ Մա Յունցզեն։