2024 թվականի հուլիսի 30-ին Կենտրոնական բանկի Խորհուրդը որոշեց նվազեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ սահմանելով այն 7.75%: Այս քայլը ԿԲ Խորհրդի կողմից համարվում է անհրաժեշտ միջնաժամկետ հեռանկարում գնաճի 4% մակարդակի և գների կայունության ապահովման համար:
Տնտեսական իրավիճակի գնահատում
Կենտրոնական բանկի Խորհուրդի որոշումը հիմնված է 2024 թվականի երկրորդ եռամսյակում արձանագրված տնտեսական տվյալների վրա: 12-ամսյա գնաճը շարունակել է մնալ նպատակային ցուցանիշից ցածր մակարդակում՝ հունիսին կազմելով 0.8%, իսկ բնականոն գնաճը մնացել է անփոփոխ՝ 0.0%: Համաշխարհային տնտեսությունում հիմնական գործընկեր երկրների տնտեսական աճի դանդաղման ռիսկերը պահպանվել են, ինչն արտացոլվել է նաև Հայաստանում: Չնայած համաշխարհային գնաճի դանդաղմանը, գործընկեր երկրներում ապրանքների և ծառայությունների գները շարունակում են մնալ հարաբերականորեն բարձր, ինչը նպաստում է բարձր պահանջարկի պահպանմանը:
Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանը նշել է. «Մեր քայլերը ուղղված են ոչ միայն ներկայիս իրավիճակի գնահատմանը, այլև երկարաժամկետ հեռանկարում տնտեսական կայունության ապահովմանը։ Ձևավորված աշխարհաքաղաքական անորոշությունները և միջազգային առևտրային հարաբերություններում աճող լարվածությունը որոշակի ռիսկեր են առաջացնում, սակայն մենք հավատում ենք, որ այս քայլը կօգնի ապահովել գների կայունություն և տնտեսական զարգացում»։
Ներքին տնտեսական ակտիվություն
Հայաստանում բարձր տնտեսական ակտիվությունը պահպանվել է՝ զգալի աճ արձանագրելով շինարարության, առևտրի և արդյունաբերության ոլորտներում: Այս ակտիվությունը, սակայն, պարունակում է որոշակի կարճաժամկետ գործոնների ազդեցություն՝ հարուցելով անորոշություններ տնտեսական աճի կայունության վերաբերյալ: Ներքին ծառայությունների նկատմամբ արտաքին պահանջարկը դանդաղում է 2023 թվականի համեմատ, իսկ աշխատաշուկայի պայմանները որոշակիորեն մեղմվել են՝ արտահայտվելով աշխատավարձերի աճի տեմպի նվազմամբ:
Անցած ամիսների ընթացքում գրանցված աշխատողների թվաքանակը շարունակել է աճել, ինչը կարող է վկայել աշխատաշուկայի ստվերային հատվածի աստիճանական նվազման և պաշտոնական զբաղվածության աճի մասին: Մյուս կողմից, մասնավոր աշխատավարձերի աճի դանդաղումը վկայում է աշխատանքի շուկայի պայմանների թուլացման մասին:
Գնաճ և սպասումներ
Տնտեսությունում թույլ գնաճային միջավայրի պահպանումը արտացոլում է ինչպես համաշխարհային տնտեսությունից փոխանցվող թույլ գնանկումային ազդեցությունները, այնպես էլ համախառն պահանջարկի որոշակի թուլացումը: Գնաճի 4% նպատակային մակարդակը միջնաժամկետ հորիզոնում ապահովելու համար ԿԲ Խորհուրդը քննարկել է բազմաթիվ սցենարներ՝ ներառելով ինչպես աշխարհաքաղաքական, այնպես էլ տնտեսական տարբեր գործոններ:
«Մեր նպատակը ոչ միայն տնտեսական կայունության ապահովումն է, այլև հետագա ռիսկերից խուսափելը: Մենք գնահատում ենք, որ ներկայիս պայմաններում ավելի ցածր վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը կնպաստի այս նպատակների իրագործմանը»,- հավելել է Գալստյանը:
Դրամավարկային քաղաքականության հեռանկար
ԿԲ Խորհուրդը պատրաստ է շարունակել հետևել տնտեսական իրավիճակին և անհրաժեշտության դեպքում կատարել քաղաքականության վերանայումներ՝ ապահովելու միջնաժամկետ հորիզոնում գնաճի 4% մակարդակը և գների կայունությունը: Հարկաբյուջետային քաղաքականության կողմից պահանջարկի լրացուցիչ խթանման ռիսկերը շարունակում են մնալ առարկայական, ինչը պահանջում է զգոնություն և ճկունություն քաղաքականության որոշումներում:
Դրամավարկային քաղաքականության հաղորդագրությունն ամբողջությամբ ԱՅՍՏԵՂ
