2024 թվականի հունվար-օգոստոս ամիսներին Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունն արձանագրել է աննախադեպ աճ՝ ավելանալով 86,8%-ով և հասնելով 22,5 միլիարդ դոլարի։ Ըստ Վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած նախնական տվյալների՝ թե՛ արտահանման, թե՛ ներմուծման ոլորտները ցույց են տալիս դրական դինամիկա, ինչը վկայում է երկրի աճող դերակատարության մասին միջազգային առևտրում։
Արտահանման բում՝ ավելի քան կրկնապատկված ցուցանիշներով
Արտահանման ընդհանուր ծավալը 2024-ի առաջին ութ ամիսներին կազմել է 9,7 միլիարդ դոլար, ինչը 2023-ի նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշը գերազանցում է 2,1 անգամ։ Օգոստոս ամսին արտահանումը գերազանցեց 945 միլիոն դոլարը, ինչը նախորդ տարվա նույն ամսվա ցուցանիշից ավել է 58,1%-ով և 2024-ի հուլիսին գրանցված արդյունքից՝ 15,6%-ով։ Արտահանման այս կտրուկ աճը մեծապես պայմանավորված է Հայաստանի զարգացման ռազմավարությամբ և միջազգային շուկաներում պահանջարկի ընդլայնմամբ։
Ներմուծման կայուն աճ
Ներմուծման ընդհանուր ծավալը հունվար-օգոստոս ամիսներին կազմել է 12,8 միլիարդ դոլար, որը նույնպես զգալիորեն գերազանցում է նախորդ տարվա ցուցանիշը՝ 86,8%-ով։ Օգոստոսին ներմուծումը կազմել է 1,2 միլիարդ դոլար՝ 18,7%-ով գերազանցելով 2023-ի օգոստոսի և 1,7%-ով՝ 2024-ի հուլիսի ցուցանիշները։ Այս թվերը վկայում են Հայաստանի ներքին շուկայի ակտիվացման և պահանջարկի ավելացման մասին, ինչպես նաև միջազգային կապերի ընդլայնման և ներդրումների հոսքի մասին։
Ոսկերչական ոլորտը՝ արտահանման և ներմուծման աճի շարժիչ ուժ
Համաշխարհային բանկի հրապարակած զեկույցի համաձայն՝ Հայաստանի արտահանման և ներմուծման զգալի աճը մեծապես պայմանավորված է ոսկերչական ոլորտով։ Թանկարժեք մետաղների և քարերի ներմուծման և արտահանման աճը պարզապես աննախադեպ է. 2024-ի հուլիսին այս ապրանքախմբում արտահանումն աճել է 5,2 անգամ, իսկ ներմուծումը՝ 5,9 անգամ։ Սակայն հարկ է նշել, որ ընդհանուր արտահանման մեջ թանկարժեք մետաղների և քարերի մասնաբաժինը նվազել է՝ 48,5% 2024-ի օգոստոսին, որը զգալիորեն ցածր է 2024-ի սկզբին գրանցված 75%-ից։ Սա խոսում է տնտեսության դիվերսիֆիկացման և այլ ապրանքախմբերի զարգացման մասին։
Արտաքին առևտրի նոր հեռանկարներ
Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության աճի այս տեմպերը խոսում են ոչ միայն ոլորտի ներուժի մասին, այլև երկրի ընդլայնվող միջազգային կապերի ու զարգացման նոր հնարավորությունների մասին։ Ոսկերչական ոլորտի դինամիկան վկայում է այն մասին, որ Հայաստանի տնտեսությունը կարող է օգտվել գլոբալ շուկայի պահանջարկից, բայց անհրաժեշտ է շարունակել աշխատանքը՝ այլ ապրանքային խմբերի և ոլորտների զարգացման ուղղությամբ՝ խթանելու արտահանումը և ներմուծումը։
