Վերջին տարիներին ԱՄՆ դոլարի դերը միջազգային ֆինանսական համակարգում մի քանի մարտահրավերների առջև է կանգնել։ ԱՄՆ-ն, ֆինանսական հաստատությունները և Կենտրոնական բանկը մշտապես ձեռնարկում են միջոցառումներ՝ խուսափելու դոլարի արժեզրկումից, պահելու դրա գլոբալ գերակայությունը և ամրապնդելու տնտեսության կայունությունը։
1. Դոլարի կայունության պահպանում Ֆեդերալ Ռեզերվի քաղաքականությամբ
ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգը (Ֆեդերալ Ռեզերվ) առանցքային դեր ունի դոլարի արժեքի վերահսկման հարցում։ Այն իրականացնում է հետևյալ քայլերը՝
- Տոկոսադրույքների ճշգրտում – Ֆեդը փոփոխում է տոկոսադրույքները՝ վերահսկելու գնաճն ու ներդրումային հոսքերը դեպի ԱՄՆ։
- Մոնետար քաղաքականության խստացում կամ թուլացում – Կախված տնտեսական իրավիճակից՝ Կենտրոնական բանկը սահմանում է ավելի խիստ կամ ավելի մեղմ քաղաքականություն։
2. Արտաքին տնտեսական քաղաքականություն
Վաշինգտոնը մեծ ուշադրություն է դարձնում դոլարի պաշտպանությանը միջազգային առևտրում և դիվանագիտության միջոցով։
- Ազդեցություն էներգետիկ շուկաներում – Քանի որ նավթի առևտրի մեծ մասը իրականացվում է դոլարով, ԱՄՆ-ն ձգտում է պահպանել իր ազդեցությունը էներգետիկ շուկայում։
- Սанкցիաների կիրառում – ԱՄՆ-ն օգտագործում է տնտեսական պատժամիջոցները՝ վերահսկելու մրցակից երկրների ազդեցությունը դոլարի հանդեպ։
3. Դոլարի գերիշխանության պահպանում միջազգային առևտրում
Չնայած որոշ երկրներ, օրինակ՝ Չինաստանը, ձգտում են նվազեցնել իրենց կախվածությունը դոլարից, ԱՄՆ-ն շարունակում է խթանել դրա օգտագործումը՝
- Ազատ առևտրային համաձայնագրերով – Վաշինգտոնը կնքում է առևտրային պայմանագրեր, որտեղ առաջնային արժույթը մնում է դոլարը։
- Բանկային միջազգային համակարգի վերահսկողությամբ – ԱՄՆ բանկային համակարգը շարունակում է կարևոր դեր խաղալ միջազգային ֆինանսական գործարքներում։
4. Թվային դոլարի (CBDC) հնարավոր ներդրում
Վերջին շրջանում ԱՄՆ-ում քննարկվում է թվային դոլարի ներդրումը՝ որպես միջոց՝ մրցակցելու այլ թվային արժույթների, մասնավորապես՝ Չինաստանի թվային յուանի հետ։ Սա կարող է ամրապնդել դոլարի դիրքերը գլոբալ մակարդակում։
***
Վաշինգտոնը բազմաշերտ ռազմավարությամբ է պաշտպանել և շարունակում պաշտպանել դոլարի դիրքերը՝ օգտագործելով մոնետար, արտաքին քաղաքականության և տեխնոլոգիական լուծումները։ Թե որքանով այս միջոցառումները կբավարարեն առաջիկա տարիներին՝ կախված կլինի ինչպես ԱՄՆ-ի տնտեսական քաղաքականությունից, այնպես էլ միջազգային շուկայում տեղի ունեցող զարգացումներից։
