Քաղաքաշինության ոլորտի լիցենզավորման անցումային փուլը մոտենում է ավարտին
Քաղաքաշինության ոլորտում կարևոր անցումային փուլ է մոտենում իր ավարտին։ 2023 թվականի դեկտեմբերին ընդունված օրենսդրական կարգավորումները սահմանեցին նոր պահանջներ, որոնք այս ընթացքում վերանորոգում են ոլորտի կանոնները և մասնագետների ու կազմակերպությունների հավաստագրման գործընթացները: Նպատակը պարզ է՝ ապահովել քաղաքաշինական աշխատանքների ավելի բարձր որակ և կարգավորել դաշտը։ Սակայն, ինչպես յուրաքանչյուր մեծ բարեփոխման ժամանակ, այս անգամ ևս վերհանվել են մի շարք խնդիրներ, որոնք մտահոգում են ոլորտի ներկայացուցիչներին։
Հավաստագրման և վերալիցենզավորման գործընթացը
Փուլը ներառում է երկու հիմնական գործընթաց՝ մասնագետների հավաստագրում և գործող կազմակերպությունների վերալիցենզավորում: Քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Դավիթ Գրիգորյանի փոխանցմամբ, արդեն 2150 մասնագետներ են հավաստագրվել, իսկ վերալիցենզավորվել է շուրջ 750 կազմակերպություն: Մինչև սեպտեմբերի 17-ը, հավանական է, որ այս թվերը կաճեն, քանի որ օրական շուրջ 300 հայտ է ստացվում urban.e-gov.am հարթակում։
Անցումային կարգի ընթացքում մեկ այլ կարևոր քայլ էր քաղաքաշինական գործունեության ոլորտներին համապատասխան մասնագետների ցանկի հստակեցումը: Սակայն բուհերից ստացված դիպլոմների տարբեր անվանումները դժվարություն են առաջացրել հավաստագրման գործընթացում, և արդյունքում՝ որոշ մասնագետների հայտերը մերժվել են: Լուծման ճանապարհով, կոմիտեն փոփոխություններ է կատարել անցումային կարգերում՝ հաշվի առնելով մասնագետների փորձն ու կրթությունը։
Արդյունքներն ու խնդիրները
Անցումային փուլում ոչ միայն մասնագետներն են հավաստագրվել, այլև տարբեր ընկերություններ վերալիցենզավորվել են: Օրինակ, շուրջ 100 մասնագետներ արդեն օգտվել են առկա հնարավորությունից, որոնց աշխատանքային փորձը քաղաքաշինական ենթաոլորտներում թույլ է տվել ստանալ հավաստագիր՝ նույնիսկ առանց համապատասխան կրթության։
Բացի այդ, վերաորակավորման համակարգի ներդրմամբ մասնագետները հնարավորություն են ստանում վերաորակավորում անցնել տարբեր համալսարաններում։ Այսօր արդեն Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանում շուրջ 40 մասնագետ հավաստագրվել է, իսկ Ճարտարապետության և շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարանը նույնպես սկսել է նման ծրագրեր։
Հավաստագրման գործընթացը պարզեցվել է նաև փոքր ձեռնարկատերերի համար, իսկ պետական կառույցների թվային հարթակներում արտացոլվող տվյալների փոխանակման հարցը լուծվել է։
Սպասվող նոր պահանջներ
Սեպտեմբերի 17-ից հետո, այն կազմակերպությունները, որոնք չեն վերալիցենզավորվել, կկորցնեն իրենց նախկին լիցենզիաները։ Լիցենզավորման գործընթացը այսուհետ ավելի խստացված կլինի. պահանջվելու է, որ կազմակերպությունները ներկայացնեն առնվազն 3 աշխատանք վերջին 5 տարիների ընթացքում։ Բացի այդ, նոր մուտք գործող կազմակերպությունները կկարողանան դիմել միայն 2-րդ կամ 3-րդ դասի լիցենզիայի համար։
Խնդիրները և լուծումները
Նոր կարգավորումները, մասնավորապես քաղաքաշինության բարձրորակ իրականացումը, երկար սպասված փոփոխություններ են, բայց կան նաև դժգոհություններ: Շատերը չեն հասցրել բավարարել նոր պահանջները, մինչդեռ մյուսներն արդեն օգտվել են նոր հնարավորություններից: Մի շարք ընկերություններ, առանց համապատասխան կրթության և որակավորումների, ստիպված կլինեն լքել դաշտը։ Սակայն պետական կոմիտեն հավաստիացնում է, որ բարեփոխումների նպատակը ոլորտի որակի բարձրացումն է։