Թվային լուծումներից մինչև նոր տեխնոլոգիաներ. գյուղատնտեսության զարգացման նոր ուղղությունները Հայաստանում

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ կայացած խորհրդակցության ընթացքում քննարկվել են 2020-2030 թվականների ՀՀ գյուղատնտեսության ռազմավարության իրագործման արդյունքները: Միջոցառման հիմնական նպատակը եղել է ամփոփել գյուղատնտեսության ոլորտում իրականացված քայլերը և շեշտադրել ինտենսիվ գյուղատնտեսության կարևորությունը՝ որպես երկրի տնտեսական զարգացման առանցքային ուղղություն:

Ռազմավարության առաջնահերթություններն ու արդյունքները

Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանի ներկայացրած հաշվետվության համաձայն, ռազմավարությունը ընդգրկել է յոթ հիմնական ուղղություն՝

• Գյուղատնտեսության մրցունակության և արդյունավետության բարձրացում,
• Սննդամթերքի և պարենային անվտանգության ապահովում,
• Տեղական շուկաների զարգացում և արտահանման խթանում,
• Մարդկային և ինստիտուցիոնալ կարողությունների զարգացում,
• Գյուղական համայնքների կայուն զարգացման աջակցություն,
• Թվային գյուղատնտեսության և տեխնոլոգիական նորարարությունների խթանում:

Հիմնական ձեռքբերումները

2021-2024 թվականների ընթացքում իրականացված ծրագրերի շրջանակում նշանակալի արդյունքներ են արձանագրվել։

• Ինտենսիվ այգեգործություն: Հաստատվել է 7169 հա այգեհիմնման հայտ, որից 3260 հա փաստացի հիմնվել է:
• Ոռոգելի հողատարածքներ: Ներդրվել է 9340 հա նոր ոռոգման ենթակառուցվածք՝ օգտագործելով առաջադիմական տեխնոլոգիաներ:
• Տեխնիկայի լիզինգ: Ապահովվել է 2685 միավոր գյուղատնտեսական տեխնիկայի և 2358 ագրովերամշակման սարքավորումների ձեռքբերում:
• Արտահանման աճ: Գինու արտահանման ծավալները աճել են 35%-ով, ընդլայնվել է արտահանման աշխարհագրությունը, ներառյալ Բրազիլիա, Ավստրալիա և Հարավային Կորեա:
• Թվային լուծումներ: Գործարկվել են «ԱՆԻ ՊԱՍ» և www.aygi.am համակարգերը՝ ապահովելով թվային մոնիտորինգ և ինտեգրված տեղեկատվություն:

Վարչապետի շեշտադրումները

Վարչապետ Փաշինյանը նշել է, որ ինտենսիվ գյուղատնտեսությունը պետք է դառնա ոլորտի զարգացման լոկոմոտիվը՝ ընդգծելով դրա մի շարք առավելությունները.

• Արդյունավետ ոռոգման համակարգեր,
• Հողերի խոշորացում և արդյունավետ օգտագործում,
• Սպառման խնդիրների բացակայություն,
• Աշխատանքի արդյունավետության բարձրացում:

Նա նաև անդրադարձել է Խաշթառակ և Բերքաբեր բնակավայրերում մեկնարկած ծրագրերին, որոնց շրջանակում նախկինում անարդյունավետ հողերը վերածվում են ինտենսիվ այգիների։ Այս ծրագրերը, ըստ վարչապետի, ունեն ռազմավարական նշանակություն՝ միտված գյուղական համայնքների տնտեսական կենսունակության բարձրացմանը:

Ապագայի ռազմավարական ուղղությունները

Խորհրդակցության ընթացքում քննարկվել են նաև գյուղատնտեսական ապահովագրության և տոհմային անասնաբուծության զարգացման ծրագրերը: Փաշինյանը շեշտել է, որ անհրաժեշտ է վերանայել ռազմավարությունը՝ ինտենսիվ գյուղատնտեսության և բարձրարժեք մշակաբույսերի խթանման նոր քայլեր մշակելու նպատակով:

***

ՀՀ կառավարությունը հստակեցրել է, որ ինտենսիվ գյուղատնտեսության զարգացումը կդառնա Հայաստանի տնտեսության առաջընթացի առանցքային գործոններից մեկը։ Ռազմավարության շրջանակում արդեն իսկ իրականացված ծրագրերը վկայում են, որ այս ուղղությունը կարող է բերել կայուն արդյունքներ և նպաստել երկրի տնտեսական զարգացմանը: