Հայաստանի բյուջեի եկամուտները և հարկային ցուցանիշների դինամիկան․ 2024թ.

Հայաստանի պետական բյուջեի եկամուտները և հարկային հոսքերի փոփոխությունները 2024թ․ առաջին յոթ ամիսներին

2024թ. հունվար-հուլիս ամիսներին, ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի, պետական բյուջեի եկամուտների գերակշիռ մասը ձևավորվել է հարկերից ու տուրքերից՝ կազմելով 95.5% կամ 1,372,769.0 մլն դրամ։ Սա կարևոր ցուցանիշ է, որը բնորոշում է պետական եկամուտների աճի և զարգացման միտումները։ Վերլուծենք խոշոր հարկատեսակների շարժը.

1. Ավելացված արժեքի հարկ (ԱԱՀ) — այս հիմնական հարկատեսակը 2023թ․ համադրելի ցուցանիշի համեմատ նվազել է 4.16%-ով՝ հասնելով 392,184․60 մլն դրամի։ Սա կարող է մատնանշել տնտեսական ակտիվության որոշակի անկում։
2. Ակցիզային հարկ — կրճատվել է 6.59%-ով և կազմել 66,889․20 մլն դրամ։ Սա կապված է ներքին սպառման կամ որոշ ապրանքների շրջանառության նվազման հետ։
3. Շահութահարկ — հակառակ միտում ունի՝ աճելով 4.16%-ով և կազմելով 254,924.30 մլն դրամ։ Սա ցույց է տալիս, որ որոշ ոլորտներում բիզնեսների շահութաբերությունը բարձրացել է։
4. Պետական տուրքեր — զգալի աճ է գրանցվել՝ 22.42%-ով, և հասել 40,912.30 մլն դրամի։ Սա կարող է կապ ունենալ պետական ծառայությունների ակտիվացման հետ։
5. Մաքսատուրքեր — աճել են 2.20%-ով՝ կազմելով 42,602.00 մլն դրամ, ինչը կարող է արտացոլել միջազգային առևտրի և ներմուծման որոշակի վերելք։
6. Բնապահպանական վճարներ — շեշտադրելով զգալի զարգացում, այս հարկատեսակը աճել է 104.01%-ով՝ հասնելով 52,970.60 մլն դրամի։ Սա կարող է կապված լինել բնապահպանական նոր քաղաքականությունների կամ նոր արտադրական ոլորտների ակտիվացման հետ։
7. Շրջանառության հարկ — դրական փոփոխություն է գրանցել՝ 16.26% աճով և կազմելով 41,861.20 մլն դրամ։
8. Եկամտային հարկ — զգալի աճ է արձանագրվել՝ 21.44%-ով, և կազմել է 375,135.90 մլն դրամ։ Սա նշան է աշխատաշուկայի ակտիվացման և եկամուտների աճի մասին։
9. Սոցիալական վճարումներ — աճել են 15.52%-ով՝ կազմելով 59,308.90 մլն դրամ, ինչը կարևոր ցուցանիշ է սոցիալական պաշտպանության և պետական վճարումների համակարգի կայունության տեսանկյունից։

Այս տվյալները մատնանշում են տնտեսական ակտիվության որոշակի դինամիկա և պետական եկամուտների կառուցվածքի փոփոխությունները, որոնք կարող են հետաքրքիր տեղեկություն հանդիսանալ բիզնեսների և ներդրողների համար։