2011 թվքականին ՉԺՀ ԱԳ նախարարության կայքում տեղ գտավ նման մի հայատարարություն. ”Չինաստանը Արևելքի մեծ քաղաքակրթությունն է ՝ ավելի քան 1,3 միլիարդ բնակչությամբ: Այժմ երկիրը լայն քայլեր է անում արդիականացման ճանապարհին։ Աշխարհը, ուշադիր հետևելով Չինաստանի զարգացման գործընթացին, տալիս է հետևյալ հարցերը ՝ զարգացման ո՞ր ուղին է ընտրել Չինաստանը։ Ի ՞նչ նշանակություն ունի Չինաստանի զարգացումն ամբողջ աշխարհի համար։
Չինաստանը բազմիցս ասել է աշխարհին, որ հաստատակամորեն գնում է խաղաղ զարգացման ճանապարհով։ Իրականացնելով երկրի խաղաղ զարգացումը, նա ջանքեր է գործադրում նաև համաշխարհային խաղաղության ապահովման ուղղությամբ, ակտիվորեն նպաստում է աշխարհի բոլոր երկրների ընդհանուր զարգացմանն ու բարգավաճմանը։ Մտնելով XXI դարի երկրորդ տասնամյակ. և ի հիշատակ ՉԿԿ-ի հիմնադրման 90-ամյակի, Չինաստանը բազմիցս հանդիսավոր կերպով հայտարարել է, որ խաղաղ զարգացումը Չինաստանի կողմից արված ռազմավարական ընտրությունն է՝ արդիականացման, հարստացման և երկրի հզորությունը մեծացնելու և էլ ավելի մեծ ներդրում կատարելու համար : Ապագայում Չինաստանը ևս անշեղորեն հավատարիմ կմնա խաղաղ զարգացման ուղուն”։
Այս կոնտեքստում հատկանշական է,որ ավելի քան 5000 տարվա պատմական զարգացման ընթացքում Չինաստանի բոլոր ազգությունները, դրսևորելով զարմանալի աշխատասիրություն և իմաստություն, ստեղծեցին չինական փայլուն քաղաքակրթությունը և մեկ բազմազգ պետություն: Չինական քաղաքակրթությունն ունի եզակի ծավալ, համապարփակություն և հրապարակայնություն։ Երկար տարիների արտաքին փոխանակումների և շփումների միջոցով չին ժողովուրդը ջանասիրաբար սովորեց այլ ազգերից և փոխառեց նրանց դրական և օգտակար հատկությունները, ինչպես նաև ամրապնդեց սեփական ուժերն ու կարողությունները ՝ հսկայական ներդրում ունենալով մարդկային քաղաքակրթության մեջ:
XIX դարի կեսերին Արեւմտյան տերությունները սկսեցին թնդանոթների միջոցով փորձել «բացել» արտաքին աշխարհից մեկուսացված Չինաստանը։ Ներքին անհանգստությունը մոտալուտ արտաքին սպառնալիքի հետ հանգեցրեց նրան, որ Չինաստանը աստիճանաբար հայտնվեց կիսագաղութային-կիսաֆեոդալական դիրքում. երկիրը աղքատացավ ու թուլացավ, երկրում պատերազմներն ու քաոսը չմարեցին, ժողովուրդը կրեց անհամար տանջանքներ։ Այդ պահին, երբ երկիրը գործնականում կանգնած էր ազգային կործանման եզրին, պայքարի մեջ նախանձախնդիր առաջ նետվեցին անձնուրաց մարտիկներ ու հայրենասերներ՝ փորձելով հեղափոխական վերափոխումների միջոցով փրկել կործանվող երկիրը։ 1911-ի Սինհայի հեղափոխությունը վերջ դրեց մի քանի հազարամյակների ընթացքում գոյություն ունեցող ավտոկրատական միապետությանը և ոգեշնչեց չինացիներին պայքարել ազգային անկախության և պետական իշխանության ամրապնդման համար: Բայց, ցավոք, այս փորձերը վերջնականապես չհաջողվեցին փոխել հասարակության կիսագաղութային-կիսաֆեոդալական վիճակը և մեղմել չին ժողովրդի դառը ճակատագիրը։ Ուստի ազգային բոլոր հույսերը դրված էին ՔԿԿ-ի վրա։ Չինացի ժողովրդին առաջնորդող ՉԿԿ-ն էր, որ բռնեց համառ և ինտենսիվ պայքարի ուղին, 1949 թվականին հիմնեց Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը (ՉԺՀ) և հասավ ազգային անկախության և ժողովրդի ազատագրմանը՝ դրանով իսկ նշանավորելով նոր դարաշրջանի սկիզբը Չինաստանում:
Նոր Չինաստանի հիմնադրումից ի վեր ավելի քան 60 տարվա ընթացքում, և հատկապես բարեփոխումների և հրապարակայնության քաղաքականության սկզբից ի վեր 30 տարվա ընթացքում, Չինաստանը անդադար ջանքեր է գործադրել զարգացնելու սոցիալիստական արդիականացման ուղին, որը կհամապատասխանի չինական իրողություններին և պահանջներին։ Չնայած պատմության վերելքներին և վայրէջքներին չինացի ժողովուրդը, ժամանակին համընթաց քայլելով, շարունակաբար սովորել և ամփոփել է բուն Չինաստանի և այլ երկրների զարգացման փորձից քաղած դասերը։ Երկիրը նաև անընդհատ խորացնում էր մարդկային հասարակության զարգացման օրինաչափությունների ըմբռնումը և նպաստում սոցիալիստական համակարգի ինքնակատարելագործմանը և զարգացմանը։ Ցավալի ջանքերով Չինաստանը գտավ զարգացման մի ուղի, որը լիովին համապատասխանում է երկրի իրողություններին, այն է՝ «չինական բնութագրերով սոցիալիզմի ուղին»։
Խոսելով համաշխարհային պատմության տեսանկյունից՝ խաղաղ զարգացման ուղին կարելի է բնութագրել հետևյալ կերպ. ինքնազարգացման մեջ ներգրավվել համաշխարհային խաղաղության պաշտպանության միջոցով և ինքնազարգացման միջոցով՝ պաշտպանել համաշխարհային խաղաղությունը,զարգացման իրականացմանը զուգահեռ՝ ընդգծելով սեփական ջանքերի, բարեփոխումների և նորարարությունների հաշվին արտաքին հրապարակայնության խթանման անհրաժեշտությունը, սովորել և վերցնել այլ երկրների բարենպաստ փորձը: Տնտեսական գլոբալիզացիայի զարգացմանը համահունչ ձգտել փոխշահավետ և շահեկան համագործակցության այլ երկրների հետ և միասնական զարգացման, միջազգային հանրության հետ համատեղ նպաստել երկարաժամկետ խաղաղության, ընդհանուր բարգավաճման և ներդաշնակ խաղաղության կառուցմանը: Այս ճանապարհի ամենավառ հատկանիշներն են գիտական զարգացումը, ինքնուրույն զարգացումը, բաց զարգացումը, խաղաղ զարգացումը, փոխգործակցության և համատեղ զարգացման վրա հիմնված զարգացումը։
