Հոդվածում կքննարկենք սոցիալական կրեդիտների համակարգի կիրառությունը Հայաստանում, բնակարանաշինության զարգացման տեմպերը, սպառողների իրավունքների պաշտպանության նոր մեխանիզմները և միջազգային իրադարձությունների ազդեցությունը՝ տնտեսական աճի և շուկաների վրա։
1. Սոցիալական կրեդիտների համակարգի նպատակը և ազդեցությունը
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրել է սոցիալական կրեդիտների համակարգի հնարավորությունները՝ համընդհանուր հայտարարագրման պարագայում։ Վարչապետի խոսքով, այս համակարգը թույլ է տալիս քաղաքացիներին ստանալ ֆինանսական վերադարձներ՝ ուսման վարձի և առողջապահական ապահովագրության վճարումների համար։ Օրինակ՝ երկու աշխատող ծնողներ, որոնք վճարել են իրենց զավակի 400,000 դրամի ուսման վարձը, կարող են հետ ստանալ 200,000 դրամ, այսինքն՝ յուրաքանչյուրի հաշվով՝ 100,000 դրամ։ Նման տրամաբանությամբ մինչև 50,000 դրամ հնարավոր է վերադարձնել առողջապահության ապահովագրության վճարներից։
2.Բնակարանաշինության բում՝ Հայաստանում
Հայաստանում 2024 թվականի առաջին 11 ամիսների ընթացքում գրանցվել է բնակարանների շահագործման 90%-անոց աճ՝ 2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Ավարտված շինարարական աշխատանքների ծավալը կազմել է 2.7%։ Այս թվերը վկայում են շինարարության ոլորտի շարունակական զարգացման և բնակարանային պահանջարկի ավելացման մասին։
3. Սպառողների իրավունքների պաշտպանություն և էլեկտրոնային հարթակի ստեղծում
Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովը նախաձեռնել է էլեկտրոնային հարթակի ստեղծում, որը թույլ կտա սպառողներին ուղղակիորեն ներկայացնել բողոքներ տնտեսվարողներին։ Եթե խնդիրը չլուծվի, այն կուղղորդվի մասնագիտական հասարակական կազմակերպություններին։ Սա միտված է սպառողների իրավունքների ավելի արդյունավետ պաշտպանությանը։
4. Էլեկտրոնային ստորագրության ակտիվացման վճարի չեղարկում
Փետրվարի 1-ից ՀՀ քաղաքացիները կազատվեն էլեկտրոնային ստորագրության ակտիվացման տարեկան վճարից։ Այս քայլը նպատակ ունի խթանել էլեկտրոնային ստորագրության կիրառությունը և ավելի մատչելի դարձնել պետական ու մասնավոր թվային ծառայությունները։
5. Fitch-ի կանխատեսումը՝ Հայաստանի տնտեսական աճի վերաբերյալ
Fitch Ratings-ը 2025 թվականի համար Հայաստանի տնտեսական աճը կանխատեսել է 4.7%։ Ըստ Fitch-ի, աճի հիմնական գործոններն են կապիտալի և մարդկանց ներհոսքը այլ երկրներից, ինչը կխթանի տնտեսական ակտիվությունը։
6. Թուրքիան՝ ԵՄ-ի գազի մատակարար
Թուրքիան վերսկսում է բանակցությունները Եվրամիության հետ՝ բնական գազի հիմնական մատակարար դառնալու ուղղությամբ։ Նախորդ բանակցությունները դադարեցվել էին Կիպրոսի հետ վեճերի պատճառով, սակայն Անկարան դիվանագիտական ջանքեր է գործադրում հարաբերությունները վերականգնելու համար։
7. Կոլումբիայի դեմ պատժամիջոցների ազդեցությունը սուրճի շուկայի վրա
ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից Կոլումբիայի դեմ սահմանված պատժամիջոցները կարող են բարձրացնել սուրճի գները։ Կոլումբիայից ներմուծվող սուրճի հատիկները կազմում են ԱՄՆ սուրճի ընդհանուր ներմուծման 20%-ը։ Վերջին վեց ամիսների ընթացքում սուրճի գները արդեն աճել են 45%-ով։
8. ԵՄ-ի աջակցությունը Մոլդովային
Եվրոպական միությունը Մոլդովային 30 միլիոն եվրո է տրամադրում գազ գնելու և տեղափոխելու նպատակով։ ԵՄ-ն ընդգծել է իր պատրաստակամությունը՝ աջակցելու Մոլդովային էներգետիկ ճգնաժամի պայմաններում։
9. Չինաստանի օգնությունը բնական աղետներից տուժածներին
Չինաստանի կառավարությունը 735 միլիոն դոլար է հատկացրել բնական աղետներից տուժած 30.92 միլիոն մարդու համար։ Օգնությունը նպատակ ունի բարելավել ծանր իրավիճակում գտնվող քաղաքացիների կենսապայմանները։
