Վերջին շրջանում Հայաստանում հայտնաբերվել է խարդախության նոր ձև, որը նպատակ ունի տիրանալ օգտատերերի բանկային տվյալներին:
Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը իր ֆեյսբուքյան էջում զգուշացրել է, որ այս սխեման օգտագործվում է գրեթե բոլոր գործող բանկերի անունից՝ հիմնականում սոցիալական մեդիա հարթակներում:
Խարդախները, օգտվելով Facebook, Instagram և Telegram հարթակներից, առաջարկում են օգտատերերին կարծիք հայտնել բանկի աշխատանքի վերաբերյալ կամ մասնակցել հարցումներին՝ խոստանալով բոնուսներ ու այլ նվերներ: Սակայն, այդ առաջարկների հետևում թաքնված է վտանգավոր խարդախություն, որն ուղղված է բանկային հաշիվներից գումար գողանալուն:
Ինչպե՞ս է գործում սխեման
Խարդախության մեխանիզմը պարզ է, բայց վտանգավոր: Օգտատերերին տրամադրվում է հղում, որը ուղարկում է նրանց կեղծ բանկային կայք կամ հարցման էջ: Այդ կայքը, իր հերթին, կարող է շատ նման լինել իրական բանկային կայքերին՝ ինչի շնորհիվ մարդիկ չեն կասկածում և առանց ուշադրության թողնում վտանգը: Օգտատերերը, կարծելով, որ հարցում են լրացնում, մուտքագրում են իրենց գաղտնաբառը կամ այլ բանկային տվյալներ, ինչը հնարավորություն է տալիս խարդախներին ստանալ մուտք դեպի բանկային հաշիվներ։
Ինչպե՞ս պաշտպանվել խարդախությունից
- Վստահեք միայն պաշտոնական աղբյուրներին
Եթե ստանում եք նամակ կամ հաղորդագրություն, որը թվում է, թե ձեր բանկից է, ուշադրություն դարձրեք դրա ստուգման համար: Հիշեք, որ բանկերը երբեք չեն պահանջում գաղտնաբառ կամ այլ անձնական տվյալներ առցանց հարցումների միջոցով: - Չմտնել կասկածելի հղումներով
Սոցցանցերում ստացած հղումները հաճախ խաբուսիկ են: Եթե որևէ բան կասկածելի է թվում, մի բացեք հղումը: Փոխարենը, ուղղակիորեն այցելեք ձեր բանկի պաշտոնական կայքը կամ կապ հաստատեք նրանց հետ: - Օգտագործեք երկքայլ պաշտպանություն (2FA)
Ձեր բանկային հաշիվները պաշտպանելու համար միացրեք երկքայլ պաշտպանությունը: Դա նշանակում է, որ հաշվի մուտք գործելու համար պետք է լրացուցիչ գործողություն կատարել, օրինակ՝ ստանալ SMS-ով կամ հավելվածի միջոցով հաստատման կոդ: - Պարբերաբար ստուգեք ձեր հաշիվները
Ամենօրյա ստուգումը ձեր հաշիվների վրա կարող է օգնել ժամանակին հայտնաբերել կասկածելի գործողություններ: Եթե տեսնում եք ձեր բանկային հաշվի վրա անսպասելի միջոցներ, անհապաղ դիմեք ձեր բանկին: - Օգտագործեք վստահելի հակավիրուսային ծրագրեր
Հաճախ խարդախները օգտագործում են վնասաբեր ծրագրեր (մալվեր) ձեր սարքի տվյալները գողանալու համար: Տեղադրեք և պարբերաբար թարմացրեք հակավիրուսային ծրագրեր ձեր համակարգիչներում ու բջջային սարքերում:
Ինչպե՞ս վարքագիծը կասկածելի համարել
Խարդախները հաճախ աշխատում են շատ համոզիչ ձևով: Եթե ստանում եք հաղորդագրություն, որտեղ խոստանում են անսովոր բոնուսներ կամ հրավիրում են մասնակցել «հատուկ» ակցիաներին, դա կարող է լինել խաբեություն: Ուշադրություն դարձրեք, եթե հարցումը պարունակում է պահանջներ անձնական տվյալների կամ բանկային գաղտնաբառի վերաբերյալ:
Ի՞նչ անել, եթե ենթադրում եք, որ տուժել եք
Եթե արդեն լրացրել եք նմանատիպ կեղծ կայքում ձեր տվյալները, անհապաղ կապ հաստատեք ձեր բանկի հետ: Նույնիսկ եթե խարդախները դեռ չեն օգտագործել ձեր հաշիվը, բանկը կարող է ժամանակին միջոցներ ձեռնարկել՝ կանխելու վնասները:
Հիշեք՝ բանկերը երբեք չեն պահանջում գաղտնաբառեր կամ անձնական տվյալներ հարցումների կամ սոցցանցերում ուղարկված հաղորդագրությունների միջոցով:
