
Հայաստանում ձեռնարկատիրական և իրավաբանական կազմակերպությունների գործունեության ծավալը կարևորվում է ինչպես տնտեսական ակտիվության, այնպես էլ բիզնես միջավայրի դինամիկայի գնահատման տեսանկյունից։ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ 2025 թվականի փետրվար ամսվա ընթացքում պետական միասնական գրանցամատյանում գրանցվել են տարբեր տեսակի կազմակերպություններ և անհատ ձեռնարկատերեր (Ա/Ձ)։
Ա/Ձ-ների գերակշիռ աճ
Փետրվարին գրանցվել է 2,396 անհատ ձեռնարկատեր։ Սա վկայում է, որ քաղաքացիների շրջանում աճում է փոքր բիզնեսով զբաղվելու հետաքրքրությունը։ Ա/Ձ-ն շարունակում է մնալ ամենահաճախ օգտագործվող իրավական ձևը՝ իր պարզ ձևակերպման, գրանցման մատչելիության և հարկային առավելությունների շնորհիվ։
Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություններ (ՍՊԸ)
Երկրորդ ամենահայտնին ՍՊԸ-ն է, որի գրանցման թիվը կազմել է 811։ Այս ձևաչափը առավելապես կիրառվում է փոքր և միջին բիզնեսներում, որոնք ունեն ներդրողներ կամ գործընկերներ, և ցանկանում են սահմանափակել սեփական պատասխանատվությունը:
Իրավաբանական անձանց այլ ձևեր
Բացի Ա/Ձ-ներից և ՍՊԸ-ներից, գրանցվել են նաև մի շարք այլ կազմակերպություններ՝ մասնավոր և հասարակական ոլորտների համար.
-
Հասարակական կազմակերպություն (ՀԿ) – 35
-
Հիմնադրամ (ՀՄԴ) – 7
-
Համայնքային ոչ առևտրային կազմակերպություն (ՀՈԱԿ) – 6
-
Համատիրություն (ՀՄՏ) – 6
-
Փակ բաժնետիրական ընկերություն (ՓԲԸ) – 6
-
Առանձնացված ստորաբաժանում (ԱՍ) – 2
-
Հիմնարկ (ՀՄ) – 2
-
Ոչ առևտրային առանձնացված ստորաբաժանում (ԱՍ) – 1
-
Պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն (ՊՈԱԿ) – 1
-
Ինքնակառավարվող կազմակերպություն (ԻԿ) – 1
Ինչ կարելի է եզրակացնել
Այս տվյալներից պարզ է դառնում, որ Հայաստանում ձեռնարկատիրական ակտիվությունը շարունակում է պահպանել կայուն աճ։ Բացի դասական բիզնես ձևերից, որոշ ակտիվություն է նկատվում նաև հասարակական ու համայնքային կազմակերպությունների ոլորտում՝ թեև շատ ավելի փոքր ծավալով։ Սրանք կարևոր դեր ունեն հանրային խնդիրների լուծման և սոցիալական ծրագրերի իրականացման գործում։
Ինչու՞ է այս տեղեկատվությունը կարևոր
-
Նոր հնարավորություններ բիզնեսի համար․ Դիտարկելով գրանցված Ա/Ձ-ների և ՍՊԸ-ների թվերը՝ կարող ենք պատկերացում կազմել, թե ինչ ոլորտներում է առավել ակտիվ ձեռնարկատիրությունը։
-
Հասարակական ոլորտի զարգացման նշույլներ․ ՀԿ-ների ու հիմնադրամների գրանցման տվյալները կարող են վկայել հասարակական նախաձեռնությունների ակտիվացման մասին։
-
Տեղեկատվություն քաղաքականությունների ձևավորման համար․ Պետական մարմինները կարող են այս տվյալներն օգտագործել՝ տնտեսական աջակցության ծրագրերն ավելի նպատակային դարձնելու համար։
***
Տեղեկատվությունը հիմնված է պաշտոնական վիճակագրության վրա՝ Վիճակագրական կոմիտեի կողմից տրամադրված 2025թ․ փետրվարի տվյալներով։