Ինդեքսները կարևոր դեր են խաղում ֆինանսական աշխարհում՝ ծառայելով որպես կողմնորոշիչ, որոնք օգնում են ներդրողներին գնահատել տարբեր շուկաների կատարողականը: Այս ցուցանիշները արժեքավոր տեղեկություններ են տալիս ֆինանսական գործիքների ընդհանուր վիճակի և միտումների մասին:  

Ի՞նչ է ինդեքսը

  Ֆինանսական տեսանկյունից ինդեքսը վիճակագրական միջոց է, որն օգտագործվում է ակտիվների խմբի կամ շուկայի կատարողականը ներկայացնելու համար: Այն, ըստ էության, տալիս է պատկերացում որևէ ոլորտի արդյունավետության վերաբերյալ՝ հետևելով հիմքում ընկած ակտիվների զամբյուղի փոփոխություններին: Ներդրողները սովորաբար օգտագործում են ինդեքսները շուկայի ընդհանուր պայմանները կամ ֆինանսական կարգավիճակը գնահատելու և պատշաճ որոշումներ կայացնելու համար:   Ինչպես սպառողական գների ինդեքսը (ՍԳԻ), որը չափում է ապրանքների և ծառայությունների զամբյուղի համար սպառողների կողմից վճարված գների միջին փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում, այնպես էլ ֆինանսական ինդեքսները գրանցում են մի շարք ակտիվների արժեքի տատանումները: Այնուամենայնիվ, ի տարբերություն ՍԳԻ-ի, որը կենտրոնանում է գնաճի և սպառողական ծախսերի վրա, ֆինանսական ինդեքսները արտացոլում են տարբեր ֆինանսական գործիքների կատարողականը, ինչպիսիք են բաժնետոմսերը, պարտատոմսերը կամ ապրանքները:  

Ինդեքսների տեսակները 

  Գոյություն ունեն ինդեքսների մի քանի տեսակներ, որոնցից յուրաքանչյուրը նախատեսված է որոշակի շուկաների կամ ակտիվների դասերի մոնիտորինգի համար: Ամենատարածված տեսակներից են․  

• Ֆոնդային շուկայի ինդեքսներ, որոնք արտացոլում են ֆոնդային բորսայում ցուցակված բաժնետոմսերի խմբի դինամիկան, ինչպիսիք են S&P 500-ը կամ Dow Jones Industrial Average-ը:

 

• Պարտատոմսերի շուկայի ինդեքսներ, որոնք հետևում են պարտատոմսերի պորտֆելի կատարողականին՝ ցույց տալով ֆիքսված եկամտով շուկայի միտումները:

 

• Ապրանքի ինդեքսներ, որոնք հաշվարկում են գների փոփոխությունը մի շարք ապրանքների վրա, ինչպիսիք են ոսկին, նավթը կամ գյուղատնտեսական արտադրանքը:

 

• Ոլորտային ինդեքսներ, որոնք կենտրոնանում են տնտեսության հատուկ ոլորտների վրա, ինչպիսիք են տեխնոլոգիան, առողջապահությունը կամ էներգետիկան:

  Նշենք, որ Հայաստանի ֆոնդային բորսան ունի պարտատոմսերի 4 տեսակի ինդեքսներ՝ ՀՀ դրամով և ԱՄՆ դոլարով , որոնք են մինչև 3 տարի ժամկետայնությամբ արժեկտրոնային կորպորատիվ պարտատոմսերի ինդեքս և ՀՀ դրամով և ԱՄՆ դոլարով 1 և ավելի տարի ժամկետայնությամբ արժեկտրոնային կորպորատիվ պարտատոմսերի ինդեքս։   Հաշվարկային բազայում պարտատոմսերը ընդգրկելիս հաշվի են առնվում թողարկման ծավալը, նախորդ եռամսյակում գործարքների քանակը, ինչպես նաև Abond կամ Bbond հարթակներում ցուցակված լինելու հանգամանքը։ Ինդեքսի հաշվարկային բազան վերանայվում է եռամսյակը մեկ անգամ՝ համաձայն Բորսայի ինդեքսների հաշվարկման մեթոդաբանության։   Հայաստանի ֆոնդային բորսայում գործող ինդեքսների արժեքները կարող եք ուսումնասիրել այստեղ։  

Ինդեքսների կարևորությունը 

  Ինդեքսները կարևոր դերակատարություն ունեն ֆինանսական աշխարհում, քանի որ ներդրողները օգտագործում են ինդեքսները որպես կողմնորոշիչ իրենց պորտֆելների կատարողականը գնահատելու համար` համեմատած ավելի մեծ շուկայի հետ: Ինդեքսները պատկերացում են տալիս շուկայի միտումների և տրամադրությունների մասին ՝ օգնելով վերլուծաբաններին և առևտրականներին տեղեկացված որոշումներ կայացնել:   Բացի դրանից բազմաթիվ ներդրումային ֆոնդեր և շուկայական առևտրային ֆոնդեր (ETF) ստեղծվել են հատուկ ինդեքսների արդյունավետությունը մոդելավորելու համար՝ ներդրողներին առաջարկելով դիվերսիֆիկացված պորտֆելի հասանելիություն:   Ծանոթացեք ETF-ներում և անշարժ գույքում ներդրումների տարբերություններին հետևյալ հղմամբ։  

Այսպիսով, 

Անկախ նրանից` դուք հանդիսանում եք  փորձառու ներդրող , թե նոր եք մուտք գործել  ֆինանսական շուկա, անհրաժեշտ է  ուսումնասիրել ու գնահատել ինդեքսների  նշանակությունը, որպեսզի կարողանաք  գրագետ ներդրումային որոշումներ կայացնել: Այս ցուցանիշներին հետևելով ՝ ներդրողները կարող են ավելի լավ կողմնորոշվել համաշխարհային ֆինանսական շուկաների անընդհատ փոփոխվող միջավայրում:   amx.am