2024 թվականի հուլիսի 16-ից 29-ը ընկած ժամանակահատվածում Հայաստանի արժեթղթերի շուկան մնաց չեզոք փուլում՝ առանց զգալի փոփոխությունների:
Եռամյա կորպորատիվ պարտատոմսերի գների ինդեքսը մնում է հետևողականորեն բարձր: Կենտրոնական բանկի տոկոսադրույքի աստիճանական նվազումը կարող է կարճաժամկետ հեռանկարում նպաստել կորպորատիվ պարտատոմսերի գների աճին։ Դրամի փոխարժեքը նույնպես էականորեն չի փոխվել՝ պահպանելով իր դիրքը և գրանցելով 0.4% աճ։ Ոսկու և արծաթի բարձր գները շարունակում են աջակցել փոխարժեքին, ինչը փոքր էական ազդեցություն կունենա ապագայում։
Տնտեսական նորություններ և կանխատեսումներ
Վիճակագրական կոմիտեն 2024 թվականի հուլիսի 15-29-ն ընկած ժամանակահատվածում հրապարակել է մի շարք վիճակագրական տվյալներ։ ՀՀ Կենտրոնական բանկը իջեցրել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը՝ օգնելով հունիսին երկրում տնտեսական աճի տեմպերի արագացմանը։ Սա հանգեցրել է 2024 թվականի համար տնտեսական աճի վերանայված կանխատեսման։ Տվյալները ստեղծում են չափավոր դրական ֆոն երկրի ներդրումային միջավայրի համար:
Հուլիսի 30-ին ՀՀ Կենտրոնական բանկը որոշեց նվազեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ մինչև 7.75%: Գրավային ռեպո տոկոսադրույքը սահմանվել է 9.25%: Այս քայլը, զուգորդված տնտեսական ակտիվության բարձրացման հետ, կարող է նպաստել ՀՆԱ-ի աճի որոշակի բարելավմանը երկրորդ կիսամյակում և աջակցել ներդրումային ակտիվությանը:
Տնտեսական ակտիվությունը 2024 թվականի առաջին կիսամյակում աճել է 10.4%-ով՝ տարեկան կտրվածքով։ Հունիսին տնտեսական ակտիվության աճի տեմպերը մայիսի համեմատ փոքր-ինչ արագացել են՝ հասնելով 7.1% տարեկան արժեքի։ Առաջին կիսամյակի ընթացքում աճ է գրանցվել տնտեսության բոլոր ոլորտներում, առավելապես՝ ներքին առևտրի, արդյունաբերության և շինարարության ոլորտներում։
Միջազգային շուկաներ և ազդեցությունը Հայաստանի վրա
Համաշխարհային ֆոնդային շուկաները զգացել են անկում, իսկ մասնավորապես՝ Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի ֆոնդային շուկաները: 2024 թվականի հուլիսի վերջին շաբաթվա ընթացքում նավթամթերքների գները և որոշ զարգացած երկրներում տոկոսադրույքների աճը, մասնավորապես՝ Ճապոնիայում, բացասական ազդեցություն ունեցան հիմնական ինդեքսների վրա։ Nikkei 225-ը Ճապոնիայում ընկել է 12.4%-ով, ինչը ամենամեծ անկումն էր 1987 թվականից ի վեր։ Եվրոպական ֆոնդային շուկաները նույնպես բացվեցին անկումներով, ինչն ակնկալվում է նաև ԱՄՆ-ի շուկաներում։
ԱՄՆ-ում և Եվրոպայում առաջիկայում զգուշավորություն է նկատվում, քանի որ ներդրողները սպասում են դաշնային պահուստային համակարգի (Federal Reserve) և Եվրոպական կենտրոնական բանկի (ECB) հետագա քայլերին և տոկոսադրույքների վերաբերյալ որոշումներին: Այս քաղաքականությունը կարող է զգալի ազդեցություն ունենալ տնտեսական աճի և ներդրումների վրա: Ներդրողները հետևում են այս զարգացումներին՝ հասկանալու համար, թե ինչպիսին կլինի մոնետար քաղաքականությունը և ինչ ազդեցություն կունենա այն ֆինանսական շուկաների վրա:
Այս ամբողջը կարող է որոշակի ազդեցություն ունենալ Հայաստանի արտաքին առևտրի վրա։ Սակայն ոսկու բարձր գները և դրամի դիրքերի ամրապնդումը կարող են պաշտպանել Հայաստանի ֆինանսական շուկաները այս գլոբալ տատանումներից՝ ի վերջո կանխելով առավել լուրջ անկումներ։
Հիմնական հեռանկարներ
Առաջիկա երկու շաբաթվա ընթացքում տնտեսական տվյալների հրապարակումը կարող է զգուշավորություն առաջացնել ներդրողների մոտ: Սպառողական գների ինդեքսի վիճակագրության հրապարակումը, որը կանխատեսվում է +1.0% տարեկան, կարող է հաստատել շուկայի մտահոգությունները գնաճի արագացման վերաբերյալ։ Արտադրողի գների ինդեքսի տվյալները ևս կարևոր կլինեն՝ հասկանալու համար գնաճի դինամիկան: Ներդրողները, ամենայն հավանականությամբ, կսպասեն ավելի որոշակի նշանների շուկայի շարժերի վերաբերյալ՝ նախքան ակտիվ քայլերի ձեռնարկումը:
Չնայած շուկան այժմ գտնվում է չեզոք փուլում, պահպանվում են զգուշավորության նշաններ, և ներդրումների աճի համար բարենպաստ հիմք ստեղծելու համար անհրաժեշտ կլինեն առավել կայուն տնտեսական ցուցանիշներ և մենաշնորհային քաղաքականության շարունակական բարելավում։
