Ռուսաստանի դատարանը 2024 թվականին նշանակել է աննախադեպ 2 ունդեցիլիոն ռուբլու (ավելի քան 20 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար) տուգանք ամերիկյան Google ընկերությանը՝ ռուսական հեռուստաընկերությունների YouTube-ի օգտահաշիվների արգելափակման պատճառով։ Այս հսկայական տուգանքը սահմանվել է 17 ռուսական հեռուստաալիքների պահանջով, որոնք դիմել էին դատարան՝ պահանջելով վերականգնել իրենց օգտահաշիվները YouTube-ում: Դատարանի որոշմամբ՝ Google-ին պարտավորեցրել են 9 ամսվա ընթացքում ապաարգելափակել հետևյալ ալիքները, որոնք ներկայացնում են Ռուսաստանի տարբեր պետական և մասնավոր լրատվական կազմակերպություններ՝ Звезда, Первый канал, ВГТРК, Парламентское телевидение, Москва Медиа, ТВ Центр, НТВ, ГПМ Развлекательное телевидение, Общественное телевидение России, 360, ТРК Петербург, Фонд православного телевидения, Национальный спортивный телеканал և ТК Центр: Արգելափակված է նաև RT-ի գլխավոր խմբագիր Մարգարիտա Սիմոնյանի ալիքը: Եթե Google-ը չկատարի դատարանի որոշումը սահմանված ժամկետում, յուրաքանչյուր ուշացված օրվա համար կսահմանվի լրացուցիչ 100,000 ռուբլի տուգանք:

Ի՞նչ է տեղի ունեցել

Google-ի կողմից ռուսական ալիքների արգելափակումը տեղի է ունեցել 2022 թվականի մարտին, երբ ընկերությունը որոշեց արգելափակել ռուսական մեդիա հարթակները՝ հաշվի առնելով Ուկրաինայի պատերազմի շուրջ քաղաքական և հանրային կարծիքի ձևավորման խնդիրները։ Google-ը պատճառաբանեց այս որոշումը՝ նշելով, որ արգելափակված ալիքները ֆինանսավորվում են Ռուսաստանի կառավարության կողմից և տարածում են բովանդակություն, որը հակասում է ԱՄՆ և ԵՄ տեղեկատվական քաղաքականություններին։

Միջազգային և իրավական արձագանքներ

Այս որոշումը լայն քննարկումներ է առաջացրել թե՛ Ռուսաստանում, թե՛ միջազգային տարբեր հարթակներում։ Մինչդեռ մի շարք արևմտյան պետություններ և կազմակերպություններ պաշտպանեցին Google-ի այս քայլը՝ հենվելով խոսքի ազատության սկզբունքների վրա, Ռուսաստանը ձգտում է վերականգնել իր պետական լրատվական միջոցների հասանելիությունը YouTube-ում։ Այս աննախադեպ գումարը մեծ ազդեցություն կարող է ունենալ Google-ի և միջազգային տեխնոլոգիական ընկերությունների համար, քանի որ խոշոր ֆինանսական ռիսկերը կարող են փոխել նրանց քաղաքականությունը Ռուսաստանի և տարածաշրջանային այլ երկրների նկատմամբ։

Ինչպե՞ս սա կարող է ազդել համաշխարհային տեղեկատվական դաշտի վրա

Ռուսաստանի և Google-ի միջև այս ընդհարումը կարող է կարևոր նախադեպ դառնալ, որից կարող են ազդվել նաև այլ ընկերություններ և պետություններ։ Տեխնոլոգիական ոլորտում նման տուգանքների սահմանումը կարող է խորացնել համաշխարհային պետությունների և տեխնոլոգիական հսկաների միջև գոյություն ունեցող լարվածությունը՝ խիստ ազդեցություն ունենալով համաշխարհային տեղեկատվական հոսքերի վրա։