Մանկական հոգեբանները սարսափած են. ChatGPT-ին ավելի մոտ է մեր երեխաներին, քան կարելի է պատկերացնել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀՀ առաջատար կառուցապատողները հատուկ առաջարկներով են ներկայացել TOON EXPO MOSCOW 2025-ին. դիտեք ABNews.am կայքում
ԵԱՏՄ անդամ երկրների ՀՆԱ-ն մեկ տարվա ընթացքում աճել է գրեթե 4,5%-ով. Լուկաշենկո
Իսրայելի և Իրանի միջև հակամարտությունից կրած վնասը գնահատվում է 3 մլրդ ԱՄՆ դոլար. Bloomberg
Ինչպես հարստանալ՝ Ozon Հայաստան հարթակում մեղր վաճառելով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Գերմանիան 26 մլն եվրոյի վարկ և 2 մլն եվրոյի դրամաշնորհ կտրամադրի Հայաստանին
ՌԴ ԿԲ-ն առաջարկել է թվային ռուբլու ներդրումը 2025-ի հուլիսի 1-ի փոխարեն տեղափոխել 2026-ի սեպտեմբերի 1-ին
«Նաիրիտ»-ի ապամոնտաժման և տարածքի մաքրման համար տրամադրվել է $1.5 մլն դրամաշնորհ Համաշխարհային բանկից
Moody’s-ը հաստատել է Հայաստանի Ba3 վարկանիշը՝ «կայուն» հեռանկարով և 5% տնտեսական աճի կանխատեսմամբ
ԱրարատԲանկը 2024թ․-ին ՄՓՄՁ ոլորտի ֆինանսավորմանն ուղղել է ավելի քան 12 մլրդ ՀՀ դրամ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Երեք եղանակ, որոնցով գործատուները կարող են թիմերն ավելի արդյունավետ դարձնել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ԵԱՏՄ երկրների համախառն ՀՆԱ-ն աճել է՝ 1.6 տրիլիոնից հասնելով 2.6 տրիլիոն դոլարի. Վլադիմիր Պուտին
Մեկ օրում բացահայտվել է հանցագործության 99 դեպք. գրանցվել է 12 ավտովթար, վիրավորվել է 18 մարդ
Ռուսաստանի վարկային քարտերի ընդհանուր պարտքը հասել է 575.9 միլիարդ ռուբլու. Forbes
Հայաստանում առաջին անգամ անցկացվել է շրջանաձև տնտեսության միջազգային ֆորում. դիտեք ABNews.am կայքում
Կառավարությունը լուծարեց Սյունիքի մարզի Լիճքի միջնակարգ դպրոցը. գյուղում 0-ից 6 տարեկան երեխա չկա
21 անհայտ կորած զինծառայողների ընտանիքները ևս 2 ամիս կստանան 300,000-ական դրամի աջակցությունը
Հունիսին ծիրանով բեռնված 626 մեքենա է անցել ՌԴ, իսկ կոնյակով բեռնված՝ 7 մեքենա մեկ օրում. Գևորգ Պապոյան
Հօգուտ ՀՀ-ի կփոխանցվի շուրջ 227 հազար դոլարին համարժեք 87 միլիոն 622 հազար դրամ. դատախազություն
IDBank-ի ներկայացուցիչը միացել է Trade Finance Global-ի խմբագրական խորհրդին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Հայաստանում արհեստական ինտելեկտի (ԱԻ) զարգացման պոտենցիալը և նրա Դերը տնտեսության մեջ

Հնս 30, 2024 18:00
64

Արհեստական ինտելեկտը (ԱԻ) դարձել է ժամանակակից տեխնոլոգիաների հիմնական ուղղություններից մեկը: Աշխարհի շատ երկրներում ԱԻ-ն փոխում է բիզնեսների և տնտեսությունների կառավարման ձևերը: Հայաստանը նույնպես ակտիվորեն քայլեր է կատարում այս ոլորտում: Այս հոդվածում մենք կքննարկենք ԱԻ-ի զարգացման պոտենցիալը Հայաստանում և նրա դերը մեր երկրի տնտեսության մեջ՝ ներառելով գիտական վերլուծություններ և իրական դեպքերի ուսումնասիրություններ։

ԱԻ-ի զարգացման կարևորությունը

ԱԻ-ի ներդրումը կարող է զգալի ազդեցություն ունենալ տնտեսության տարբեր ոլորտներում, ներառյալ առողջապահությունը, կրթությունը, գյուղատնտեսությունը և արդյունաբերությունը: Այն կարող է օգնել նվազեցնել ծախսերը, բարձրացնել արտադրողականությունը և բարելավել ծառայությունների որակը։

ԱԻ-ի տեսական հիմքերը

Արհեստական ինտելեկտը հիմք է հանդիսանում մեքենայական ուսուցման, նեյրոնային ցանցերի և տվյալների վերլուծության համար։ ԱԻ-ի զարգացման ամենակարևոր գործոններից մեկը տվյալների որակն է։ Մեքենայական ուսուցումը հնարավորություն է տալիս ծրագրերին սովորել մեծածավալ տվյալների հիման վրա՝ բացահայտելով մոդելներ և միտումներ, որոնք մարդու համար դժվար կլիներ հայտնաբերել։

Նեյրոնային ցանցեր: Նեյրոնային ցանցերը ԱԻ-ի հիմնական բաղադրիչներից են։ Դրանք մոդելավորում են մարդու ուղեղի նեյրոնների աշխատանքը՝ ապահովելով արագ և արդյունավետ տվյալների վերլուծություն։

Մեքենայական ուսուցում: Մեքենայական ուսուցումը հնարավորություն է տալիս համակարգերին ինքնուրույն սովորել և կատարելագործվել առանց մարդկային միջամտության։

Հայկական ՏՏ մասնագետների առավելությունները

Հայաստանի ՏՏ մասնագետները ունեն միջազգային բարձր որակավորում և փորձ։ ԱԻ-ի զարգացման համար կարևոր է բարձրակարգ մասնագետների առկայությունը, որոնք կարող են աշխատել բարդ ալգորիթմների և մոդելների վրա։

Հայտնի օրինակներ:

— TUMO կենտրոնը պատրաստում է երիտասարդ մասնագետներ, որոնք արդեն հաջողությամբ կիրառվում են ԱԻ-ի և ՏՏ ոլորտներում։

— PicsArt և Krisp ընկերությունները հաջողությամբ կիրառում են ԱԻ իրենց արտադրանքներում, որը հայտնի է դարձել միջազգային շուկայում։

 ԱԻ-ի կիրառման օրինակներ Հայաստանում

  1. Առողջապահություն:

   — Տվյալների վերլուծություն և հիվանդությունների կանխատեսում: ԱԻ-ն կարող է օգնել վաղ հայտնաբերել հիվանդությունները և մշակել անհատականացված բուժման պլաններ։

   — Օրինակ: Ծրագիր, որն օգտագործում է ԱԻ` քաղցկեղի ախտորոշման համար՝ վերլուծելով հիվանդի բժշկական պատմությունը և պատկերային տվյալները։

  1. Գյուղատնտեսություն:

   — Ջրային ռեսուրսների կառավարման օպտիմալացում: ԱԻ-ն կարող է վերլուծել կլիմայական պայմանները և առաջարկել օպտիմալ ջրման պլաններ։

   — Օրինակ: Ծրագիր, որն օգտագործում է ԱԻ` կանխատեսելու բերքի աճը և վերլուծելու հողի որակը։

  1. Արդյունաբերություն:

   — Արտադրական գործընթացների ավտոմատացում: ԱԻ-ն կարող է օպտիմալացնել արտադրական գործընթացները, կանխատեսել հնարավոր խափանումները և առաջարկել արդյունավետ լուծումներ։

   — Օրինակ: Ընկերություն, որը կիրառում է ԱԻ` արտադրական գծերի վերահսկման և տվյալների վերլուծության համար։

 

 ԱԻ-ի զարգացման հնարավոր խոչընդոտները

  1. Ֆինանսական ռեսուրսների սահմանափակություն: ԱԻ-ի զարգացման համար պահանջվում են մեծ ներդրումներ, որոնք հաճախ դժվար է գտնել։
  2. Տեխնոլոգիական ենթակառուցվածքներ: Անհրաժեշտ է զարգացնել և արդիականացնել տեխնոլոգիական ենթակառուցվածքները, ինչը նույնպես պահանջում է մեծ միջոցներ։
  3. Կրթական համակարգի բարելավում: Անհրաժեշտ է կրթական համակարգի շարունակական բարելավում և մասնագետների պատրաստման նոր ծրագրերի ներդրում։

Պետական և միջազգային նպաստող միջոցառումներ

Պետությունը և միջազգային կազմակերպությունները կարող են մեծ դեր խաղալ ԱԻ-ի զարգացմանը նպաստելու գործում։ 

— Պետական աջակցություն: Կառավարությունը կարող է աջակցել ԱԻ նախագծերին հարկային արտոնություններով, պետական ծրագրերի միջոցով և այլ միջոցներով։

— Միջազգային համագործակցություն: Հայկական ստարտափները կարող են համագործակցել միջազգային կազմակերպությունների հետ, ներգրավել օտարերկրյա ներդրումներ և մուտք գործել նոր շուկաներ։

Արհեստական ինտելեկտը կարող է մեծապես նպաստել Հայաստանի տնտեսական զարգացմանը: Մեր երկրում կան բոլոր պայմանները ԱԻ-ի հաջող զարգացման համար՝ բարձրակարգ մասնագետներ, տեխնոլոգիական համայնքներ և միջազգային համագործակցություններ։ Կարևոր է շարունակաբար ներդնել այս ոլորտում և աջակցել նորարարություններին։ Սա կարող է բերել Հայաստանի տնտեսության նոր մակարդակի և ստեղծել բազմաթիվ հնարավորություններ մեր երկրի քաղաքացիների համար։