ՀՀ կենտրոնական բանկի և վիճակագրական կոմիտեի վերջին տվյալները վկայում են, որ 2025 թվականի մարտի վերջի դրությամբ վարկավորման և ավանդային համակարգերը շարունակում են դրսևորել կայուն աճի միտումներ։
Ստորև ներկայացնում ենք վարկերի և ավանդների հիմնական միտումները՝ ըստ ոլորտների ու արժութային կառուցվածքի։
Ընդհանուր վարկային ակտիվության զգալի աճ
2025 թվականի մարտի վերջին առևտրային բանկերի կողմից ռեզիդենտներին տրամադրվել է ավելի քան վեց տրիլիոն դրամի վարկ՝ մասնավորապես 6 տրիլիոն 87 միլիարդ դրամի չափով։ Այս ցուցանիշը 2024 թվականի համադրելի ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 28.9 տոկոսով։ Տրամադրված վարկերի զգալի մասը՝ շուրջ երկու երրորդը, ձևավորվել է ՀՀ դրամով, իսկ մնացած մասը՝ տարադրամով։
Վարկավորման ոլորտային բաշխվածությունը
Տարբեր ոլորտների վարկավորման կառուցվածքը ցույց է տալիս, որ բանկերը շարունակել են ակտիվ ֆինանսավորել ինչպես արտադրական, այնպես էլ սպառողական և բնակարանային հատվածները։ Մասնավորապես, արդյունաբերության ոլորտին տրամադրվել է ավելի քան 572 միլիարդ դրամի վարկ, իսկ գյուղատնտեսությանը՝ շուրջ 340 միլիարդ դրամ։ Շինարարության ոլորտը ևս զգալի ֆինանսավորում է ստացել՝ գերազանցելով 700 միլիարդ դրամի շեմը։
Առևտրային ոլորտը նույնպես ունեցել է բարձր վարկային ներգրավվածություն՝ ստանալով մոտ 647 միլիարդ դրամի վարկային միջոցներ։ Տրանսպորտի և կապի ոլորտներին տրամադրվել է համեմատաբար փոքր, սակայն էական չափաբաժին՝ մոտ 130 միլիարդ դրամի չափով։
Վարկավորման մեջ մեծ դեր ունեն նաև սպասարկման ոլորտը, որն ստացել է ավելի քան 391 միլիարդ դրամի վարկ, ինչպես նաև այլ՝ արտոլորտային վարկերը, որոնց ծավալը կազմել է շուրջ 323 միլիարդ դրամ։
Սպառողական և հիփոթեքային վարկերի գերակշռող դերը
Վարկավորման կառուցվածքում առանձնանում են երկու խոշոր ուղղություններ՝ սպառողական և հիփոթեքային վարկերը։ Սպառողական վարկերի ծավալը հասել է շուրջ 1 տրիլիոն 481 միլիարդ դրամի, որոնց ճնշող մեծամասնությունը՝ մոտ 1 տրիլիոն 383 միլիարդ դրամ, տրամադրվել է ՀՀ դրամով։ Սա վկայում է քաղաքացիների անձնական սպառման նպատակով վարկավորման բարձր ակտիվության մասին։
Հիփոթեքային վարկերի ծավալը կազմել է ավելի քան 1 տրիլիոն 497 միլիարդ դրամ, որոնցից զգալի մասը նույնպես տրամադրվել է դրամով։ Սա փաստում է բնակարանային ֆինանսավորման պահանջարկի կայունության մասին։
Ավանդների ծավալի շարունակական աճ
2025 թվականի մարտին առևտրային բանկերում ավանդների ընդհանուր ծավալը կազմել է շուրջ 6 տրիլիոն 500 միլիարդ դրամ՝ գրանցելով 14.6 տոկոսի տարեկան աճ։ Այս տվյալները վկայում են, որ բանկային համակարգի հանդեպ վստահությունը շարունակում է ամրապնդվել։
Ռեզիդենտների ավանդները կազմել են ավելի քան 4 տրիլիոն 980 միլիարդ դրամ, որոնցից շուրջ 3 տրիլիոն 150 միլիարդը ՀՀ դրամով ավանդներ են։ Վերջիններս տարվա սկզբի համեմատ աճել են 23.5 տոկոսով։ Տարադրամով ավանդների ծավալն աճել է համեմատաբար փոքր՝ 4 տոկոսով։
Ոչ ռեզիդենտների ավանդները կազմել են ավելի քան 1 տրիլիոն 515 միլիարդ դրամ, ինչը վկայում է նաև արտաքին շուկաներից ներգրավված միջոցների առկայության մասին։
