2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 59․9%-ով
Արձակուրդը մոտ է․ պլանավորեք այնպես, ինչպես պրոֆեսիոնալները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Որ ապրանքներն են թանկացել Հայաստանում ամենից շատ 2025-ի սկզբին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ռոնալդուի նոր պատմական ռեկորդը ազգային հավաքականում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 4,9%-ով
Ինչու 2024-ին նախագահի աշխատակազմը չծախսեց պլանավորված ամբողջ բյուջեն. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Նախորդ տարի Հայաստանի քաղաքացիություն է շնորհվել 20 հազար 770 անձի
Իլոն Մասկի կարողությունը մեկ օրում նվազել է 34 միլիարդ դոլարով
ԵՄ-ն միլիարդներ է ուղարկում Հայաստան. որն է նպատակը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 32.3%-ով
2024 թվականին Հայաստանը Եվրամիությունից ստացել է 42 մլրդ դրամի վարկային միջոցներ. Վահե Հովհաննիսյան
Սևանա լճից 2025-ի ոռոգման ջրառը սահմանվել է 131.8 մլն խորանարդ մետր
«Մայր Հայաստան» ռազմական թանգարանը կդառնա պատմության թանգարանի մասնաճյուղ
Արդյոք գույքահարկը կավելանա․ ինչ է փոխվել գնահատման համակարգում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մի դրամի ուժն ամփոփում է 4090 հիմնադրամի հետ հերթական ծրագիրը. Idram&IDBank. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Չինաստանի Յուննան նահանգում տեղի է ունեցել 5.0 մագնիտուդով երկրաշարժ
Գնաճը Հայաստանում շարունակվում է. որ ապրանքներն են թանկացել ամենաշատը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանը համաշխարհային ռազմական հզորության ինդեքսում զբաղեցնում է 91-րդ տեղը
Սկսվում է առաջին դասարանցիների հայտագրումը․ ինչ է փոխվել այս տարի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչ է փոխվել Հայաստանի աշխատաշուկայում 2018-ից մինչև 2025թթ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Տնտեսական հավասարակշռության խախտում աճող դեֆիցիտի ֆոնին

Հնվ 16, 2025 16:15
42

Հայաստանի պետական բյուջեի դեֆիցիտը 2025 թվականին կարող է հասնել ՀՆԱ-ի 5.5%-ին։ Այս ցուցանիշը զգալիորեն գերազանցում է 2023 թվականի 3%-ը։ Սա նշանակում է, որ կառավարությունը ոչ միայն ավելացնում է ծախսերը, այլև բախվում է հարկային եկամուտների հետ կապված խնդիրների։

Կառավարությունը նշում է, որ պետական մեծ ծախսերը պայմանավորված են պաշտպանական ոլորտի ֆինանսավորմամբ, սոցիալական աջակցության ծրագրերով և ենթակառուցվածքային նախագծերով, սակայն նման աճը կարող է վտանգավոր լինել երկարաժամկետ տնտեսական կայունության համար։

Հիմնական պատճառներից մեկը հարկային եկամուտների պակասն է։ Չնայած հարկային քաղաքականության խստացմանը, 2024 թվականին ԱԱՀ-ի և ակցիզային հարկերի հավաքագրումը եղել է սպասվածից ցածր։ Կառավարությունը նախատեսում է նոր հարկային քաղաքականություն, որը 2026 թվականի համար կավելացնի բյուջետային եկամուտները ՀՆԱ-ի 0.75%-ով, սակայն ներկա պահի դրությամբ ծախսերը գերազանցում են եկամուտները։

Հանրային տրանսպորտի գնի աճը ևս կարող է խթանել դեֆիցիտի լրացմանը, սակայն հակառակ դեպքում, սոցիալական աջակցության ավելացումը կարող է էլ ավելի խորացնել բյուջետային ճնշումները։

Պետական ծախսերի ավելացումը կարող է ազդել վարկային շուկայի վրա։ Երբ կառավարությունը մեծացնում է վարկային պահանջարկը պետական ծախսերը ֆինանսավորելու համար, դա կարող է բարձրացնել տոկոսադրույքները՝ սահմանափակելով մասնավոր հատվածի ներդրումները։ Վարկային շուկայի նման պայմանները հատկապես խնդրահարույց են այն բիզնեսների համար, որոնք կախված են վարկերից։

Կառավարությունը հայտարարել է, որ նախատեսում է աստիճանաբար կրճատել դեֆիցիտը 2026 թվականին՝ այն հասցնելով 4.5%-ի, իսկ 2027-ին՝ 3%-ի։ Սակայն, հարկային եկամուտների աճի դանդաղումը և ծախսերի շարունակական բարձրացումը կարող են դժվարացնել այս գործընթացը։

Եթե բյուջետային հավասարակշռությունը չվերականգնվի, ապա դա կարող է բերել պարտքի ավելացման, տոկոսադրույքների բարձրացման և ֆինանսական ճնշումների աճի։ Արդյունքում, պետական ֆինանսավորման քաղաքականության հետագա զարգացումները կենսական նշանակություն կունենան տնտեսության կայունության և աճի հեռանկարների համար։