Հայաստանի և հայկական առաջատար GG օնլայն տաքսի ծառայությունը հայտնվել է անսպասելի իրավիճակում՝ հարկեր չվճարելու և փողերի լվացման մեղադրանքների հիմքով հարուցված քրեական գործի պատճառով։ GG-ի գլխավոր գրասենյակում և ևս երկու հասցեներում իրականացվել են խուզարկություններ։
GG-ի փաստաբան Վարազդատ Հարությունյանը հայտարարեց, որ այս գործը քաղաքական ենթատեքստ ունի։ Նրա կարծիքով, քրեական գործը նորից ակտիվացավ այն բանից հետո, երբ GG-ի հիմնադիր Խաչատուր Գրիգորյանը իր սոցիալական մեդիայի էջում կոչ արեց մասնակցել «Տավուշի հանուն հայրենիքի» շարժման հանրահավաքին։
Այս գրառմանը անմիջապես հետևեց վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանի արձագանքը։ Նա Գրիգորյանի գրառումը անընդունելի և վիրավորական էր որակել՝ նշելով, որ բիզնեսն այս խառնակ շարժումից հետո կհասկանա, որ նման արտահայտությունները վնաս են հասցնում գործին։ Նա նաև հայտնել էր, որ շարունակելու է օգտվել GG ծառայությունից՝ հույս հայտնելով, որ հետևություններ կարվեն։
Վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարի գրառումից հետո սոցիալական մեդիայում հայտնվեցին GG-ին բոյկոտելու մասին մեկնաբանություններ։
Քննչական կոմիտեն հաստատել է, որ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել, որի շրջանակներում կատարվում են խուզարկություններ GG ընկերությանն առնչվող երեք հասցեներում՝ առանց հավելյալ տեղեկատվություն տրամադրելու։ Կոմիտեն նաև նշել է, որ այս գործը հարուցված է եղել դեռ 2023 թվականից և որևէ քաղաքական միտում չունի։
Դասեր պատմությունից՝ համաշխարհային նմանօրինակ դեպքեր
GG-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակը հիշեցնում է տարբեր երկրների բիզնես համայնքներին, որտեղ քաղաքական ճնշումները մեծ ազդեցություն են ունեցել բիզնեսների վրա։ Օրինակ, Ռուսաստանում Յուկոս ընկերությունը հայտնվեց խոշոր տնտեսական հանցագործությունների մեղադրանքների ներքո, որից հետո դրա ղեկավարը՝ Միխայիլ Խոդորկովսկին, ձերբակալվեց և ընկերությունը փաստացի կազմաքանդվեց։ Այս դեպքը լայնորեն մեկնաբանվեց որպես քաղաքական ճնշումների գործիք, քանի որ Խոդորկովսկին ընդդիմադիր էր իշխանություններին։
Չինաստանում, Ալիբաբայի հիմնադիր Ջեք Ման հրապարակավ քննադատեց երկրի ֆինանսական կարգավորիչներին, ինչից հետո սկսվեցին ուսումնասիրություններ և կարգավորիչ միջոցառումներ նրա ընկերությունների դեմ։ Սա հանգեցրեց Ջեք Մայի ժամանակավոր անհետացմանը հանրային կյանքից։
Բայց կան նաև օրինակներ, երբ բիզնես համայնքը չի թողել, որ իշխանությունները ճնշեն բիզնեսին։ Օրինակ, Բրազիլիայում, երբ նախագահ Դիլմա Ռուսեֆի վարչակազմը փորձեց տնտեսական ճնշումներ գործադրել որոշ խոշոր բիզնեսների վրա, բիզնես համայնքը համախմբվեց և բարձրաձայնեց իրենց անհամաձայնությունը։ Բրազիլիայի արդյունաբերական ֆեդերացիաները և խոշոր ընկերությունների ղեկավարները միասնական հայտարարություններով հանդես եկան՝ պահանջելով դադարեցնել քաղաքական միջամտությունները, ինչը արդյունքում ստիպեց կառավարությանը վերանայել իր մոտեցումը։
Հայաստանի բիզնես համայնքի լուռ արձագանքը
GG-ի դեպքը հայաստանյան բիզնես համայնքում ցուցե որոշակի անհանգստություն է առաջացրել, բայց այս պահի դրությամբ որևէ կերպ չի արձագանքել։ Սա լուրջ հարցեր է առաջադրում բիզնես համայնքի դերակատարության և պատրաստակամության վերաբերյալ՝ պաշտպանելու իրենց իրավունքներն ու ապահովելու իրենց անկախությունը նման իրավիճակներում։
Հարկ է նշել նաև, որ որոշ գործարարներ գուցե կարծում են, որ GG-ի հիմնադիրը չպետք է խառնվեր քաղաքականությանը։ Նման տեսակետները տարածված են, քանի որ շատերը վախենում են, որ իրենց բիզնեսները կարող են ենթարկվել նույն ճնշումներին, եթե նրանք նույնպես որոշեն հանդես գալ քաղաքական դիրքորոշումներով։ Այս վախը կարող է պատճառ լինել, որ բիզնես համայնքը լուռ մնա և խուսափի կոնֆլիկտներից։
Դասեր և հույսեր
Այս իրավիճակը ցույց է տալիս, որ բիզնես համայնքը պետք է զգոն լինի և պատրաստ՝ նման իրավիճակների հետ բախվելու դեպքում։ Անհրաժեշտ է համախմբված և միասնական մոտեցում՝ պաշտպանելու իրենց իրավունքներն ու անկախությունը, ինչպես նաև ապահովելու ավելի ազատ ու արդար գործարար միջավայր։
GG-ի դեպքը պետք է լինի ազդանշան բոլորի համար՝ համախմբվելու և կանգնելու իրենց իրավունքների պաշտպանության համար՝ անկախ քաղաքական և տնտեսական հանգամանքներից։
