2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 59․9%-ով
Արձակուրդը մոտ է․ պլանավորեք այնպես, ինչպես պրոֆեսիոնալները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Որ ապրանքներն են թանկացել Հայաստանում ամենից շատ 2025-ի սկզբին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ռոնալդուի նոր պատմական ռեկորդը ազգային հավաքականում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 4,9%-ով
Ինչու 2024-ին նախագահի աշխատակազմը չծախսեց պլանավորված ամբողջ բյուջեն. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Նախորդ տարի Հայաստանի քաղաքացիություն է շնորհվել 20 հազար 770 անձի
Իլոն Մասկի կարողությունը մեկ օրում նվազել է 34 միլիարդ դոլարով
ԵՄ-ն միլիարդներ է ուղարկում Հայաստան. որն է նպատակը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 32.3%-ով
2024 թվականին Հայաստանը Եվրամիությունից ստացել է 42 մլրդ դրամի վարկային միջոցներ. Վահե Հովհաննիսյան
Սևանա լճից 2025-ի ոռոգման ջրառը սահմանվել է 131.8 մլն խորանարդ մետր
«Մայր Հայաստան» ռազմական թանգարանը կդառնա պատմության թանգարանի մասնաճյուղ
Արդյոք գույքահարկը կավելանա․ ինչ է փոխվել գնահատման համակարգում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մի դրամի ուժն ամփոփում է 4090 հիմնադրամի հետ հերթական ծրագիրը. Idram&IDBank. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Չինաստանի Յուննան նահանգում տեղի է ունեցել 5.0 մագնիտուդով երկրաշարժ
Գնաճը Հայաստանում շարունակվում է. որ ապրանքներն են թանկացել ամենաշատը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանը համաշխարհային ռազմական հզորության ինդեքսում զբաղեցնում է 91-րդ տեղը
Սկսվում է առաջին դասարանցիների հայտագրումը․ ինչ է փոխվել այս տարի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչ է փոխվել Հայաստանի աշխատաշուկայում 2018-ից մինչև 2025թթ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

ԱՄՆ-ը կրակի տակ. ինչպե՞ս են հրդեհները ցնցում Ամերիկայի տնտեսությունն ու կյանքը

Հնվ 10, 2025 18:00
73

ԱՄՆ-ի աղետները՝ հրդեհներ և ձնամրրիկներ

ԱՄՆ-ում այս պահին տեղի ունեցող աղետները լուրջ մարտահրավերներ են ստեղծում ինչպես բնակչության, այնպես էլ ենթակառուցվածքների համար։ Կալիֆոռնիայում մոլեգնում են լայնամասշտաբ անտառային հրդեհներ, որոնք արդեն իսկ ավերել են հարյուրավոր շինություններ և ստիպել տարհանել հազարավոր մարդկանց։ Մասնավորապես, Լոս Անջելեսի և Փասադենայի հատվածներում հրդեհները տարածվել են շինությունների վրա՝ առաջացնելով միլիոնավոր դոլարների վնաս։

Նահանգապետ Գևին Նյուսոմը հայտարարել է արտակարգ դրություն, և հրշեջ ծառայությունները շարունակում են պայքարել կրակի դեմ։ Հրդեհների հետևանքով ավերվել է նաև հայկական համայնքի կարևոր օջախներից մեկը՝ Փասադենայի Սահակ-Մեսրոպ հայկական դպրոցը։ Բացի նյութական վնասից, հրդեհները լուրջ ազդեցություն են թողնում նաև շրջակա միջավայրի վրա՝ ավելացնելով օդի աղտոտվածությունը և վտանգելով բուսական և կենդանական աշխարհը։

Հարավային նահանգներում ձնամրրիկներն ու տորնադոներն են գերակշռում։ Հարյուր հազարավոր մարդիկ մնացել են առանց էլեկտրաէներգիայի, տրանսպորտային ուղիները փակված են, իսկ ենթակառուցվածքներն արդեն իսկ կրել են ծանր վնասներ։ Ձնամրրիկների հետևանքով ավերվել են տասնյակ տներ, իսկ տրանսպորտային հոսքերը զգալիորեն դանդաղել են։

Տնտեսական վնասները

Հրդեհների և ձնամրրիկների հետևանքով ԱՄՆ-ն կրել է բազմամիլիոնանոց տնտեսական վնասներ։ Կալիֆոռնիայում միայն անտառային հրդեհների պատճառած վնասները գնահատվում են մոտ 1 միլիարդ դոլար՝ ներառելով շինությունների ավերումը, տարհանման ծախսերը և շրջակա միջավայրի վերականգնման աշխատանքները։

Ձնամրրիկների պատճառով վնասների ընդհանուր արժեքը դեռ հաշվարկվում է, սակայն կանխատեսվում է, որ դրանք կհասնեն հարյուրավոր միլիոն դոլարների՝ հաշվի առնելով էլեկտրաէներգիայի վերականգնման, տրանսպորտի խնդիրների լուծման և ենթակառուցվածքների վերանորոգման ծախսերը։

Հետևանքներ

Այս աղետները մեծ ազդեցություն են թողնում տեղական համայնքների վրա՝ պատճառելով նյութական կորուստներ, սոցիալական խնդիրներ և հոգեբանական բեռ։ Տնտեսական տեսանկյունից, դրանք դանդաղեցնում են տեղական բիզնեսների աշխատանքը, իսկ բնակչությունը ստիպված է խոշոր ծախսեր անել վերականգնման համար։

Իշխանությունները շարունակում են իրենց ջանքերը աղետների հետևանքների մեղմացման ուղղությամբ, սակայն վնասները երկարաժամկետ հետևանքներ կարող են ունենալ ինչպես տնտեսության, այնպես էլ մարդկանց կենսապայմանների վրա։

Ըստ ընթացիկ գնահատականների՝ ԱՄՆ-ում տեղի ունեցած հրդեհներն ու ձնամրրիկներն արդեն իսկ հասցրել են պետությանը միլիարդավոր դոլարների վնաս։ Հստակ թվեր ներկայացնելու համար մասնագետները դիտարկում են մի քանի ուղղություններ․

  1. Կալիֆոռնիայի հրդեհներ
    • Հրդեհների ընդհանուր վնասները գնահատվում են մոտ 1 միլիարդ դոլար։
    • Այս գումարը ներառում է տարհանման ծախսերը, ավերված շինությունների և ենթակառուցվածքների վերանորոգման աշխատանքները, ինչպես նաև շրջակա միջավայրի վնասի փոխհատուցման աշխատանքները։
  2. Ձնամրրիկներ և տորնադոներ
    • Հարավային նահանգներում ձնամրրիկների հետևանքով վնասների նախնական գնահատականը կազմում է մոտ 500 միլիոն դոլար, սակայն այս թիվը դեռ կարող է աճել՝ հաշվի առնելով ենթակառուցվածքների վերանորոգման և էներգիայի վերականգնման ընթացքը։
  3. Ընդհանուր վնաս
    • Երկու աղետների պատճառած համակցված վնասը կարող է գերազանցել 1.5-2 միլիարդ դոլարը, եթե հաշվարկվեն նաև տնտեսական անուղղակի հետևանքները, ինչպես օրինակ՝ բիզնեսների դադարեցված գործունեությունը, տրանսպորտային խնդիրները և բնակչության ապրուստի միջոցների կորուստները։

Այս գումարները ներկայացնում են միայն նախնական գնահատականները, քանի որ որոշ հատվածներում աղետները դեռևս շարունակվում են, և դրանց իրական ազդեցությունը գնահատելու համար կարող է պահանջվել ավելի երկար ժամանակ։