
2024 թվականի առաջին եռամսյակի խոշոր հարկատուների ցանկում բացակայում է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի անունը՝ մի երևույթ, որը հարուցել է թե՛ պատգամավորների, և թե՛ հանրության ուշադրությունը։ Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Էդուարդ Հակոբյանը Ազգային ժողովում ներկայացրեց պարզաբանումներ այս բացառիկ իրավիճակի վերաբերյալ։
Ի՞նչ է տեղի ունեցել
Ըստ Հակոբյանի, 2024 թվականի առաջին եռամսյակում կոմբինատը չի հայտնվել 1000 խոշոր հարկ վճարողների ցանկում մի շարք ֆինանսական և հաշվապահական պատճառներով։
Իրացումների նվազում
Հիմնական պատճառներից մեկը կոմբինատի վաճառքի ծավալների նվազումն է՝ 2023 թվականի համեմատ։ Այս ցուցանիշը կարևոր դեր ունի՝ քանի որ այն ազդում է ոչ միայն վճարվող շահութային հարկի, այլ նաև ռոյալթիի՝ մետաղական հանույթների վաճառքից ստացված եկամտի դիմաց պետական վճարի չափի վրա։ Երբ իրացումները նվազում են, բնականաբար նվազում է նաև պետությանը վճարվող ռոյալթին։
Կանխավճարների վերադարձ
Հակոբյանի փոխանցմամբ՝ 2024 թվականին կոմբինատը նախկինում կատարած հարկային մեծ կանխավճար էր ստացել՝ մոտ 21–22 մլրդ դրամի չափով։ Սակայն այս կանխավճարի մի մասը եռամսյակի ընթացքում վերադարձվել է՝ մեկանգամյա գործարքի արդյունքում։ Դա էլ իր հերթին էապես նվազեցրել է ընկերության մաքուր հարկային պարտավորությունները տվյալ ժամանակահատվածում։
Արդյունքում, այդ գումարի վերադարձի հետևանքով կոմբինատն այն ժամանակավոր դուրս է մնացել խոշոր հարկատուների ցանկից։
Ինչ սպասել ապագայում
ՊԵԿ նախագահը ընդգծեց, որ այս իրավիճակը մեկանգամյա է և չի նշանակում, որ կոմբինատը հաջորդ եռամսյակում ևս չի հայտնվելու խոշոր հարկ վճարողների շարքում։ Հնարավոր է՝ տարեկան կտրվածքով ընկերության հարկային պարտավորությունները վերականգնվեն, և այն նորից ներառվի այդ ցանկում։
Ինչու՞ է այս տեղեկատվությունը կարևոր
Խոշոր հարկատուների ցանկը ցույց է տալիս երկրի խոշորագույն ընկերությունների ներդրումը պետական բյուջեում։ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը երկար տարիներ այդ ցանկում եղել է առաջատար դիրքերում։ Նրա բացակայությունը կարող է հարցեր առաջացնել թե՛ տնտեսագիտական, և թե՛ հանրային հարթակներում։ Սակայն այս դեպքը վկայում է այն մասին, որ հաշվապահական և ֆինանսական գործարքների ժամանակավոր փոփոխությունները կարող են նշանակալի ազդեցություն ունենալ նման ցուցակների կազմման վրա։