
2024 թվականի պետական բյուջեի կատարման վերաբերյալ հաշվետվության ընթացքում ներկայացված տվյալները վկայում են, որ Եվրամիության (ԵՄ) հետ Հայաստանի տնտեսական և ֆինանսական համագործակցությունը շարունակում է ակտիվ զարգանալ։ ԵՄ երկրներից ներհոսող ներդրումների և ֆինանսական միջոցների ծավալը կարևոր դերակատարում է ունեցել երկրի տնտեսական կայունության և պետական ծրագրերի ֆինանսավորման մեջ։
ԵՄ ներդրումների ծավալը՝ մոտ 1.6 տրիլիոն դրամ
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը հայտնել է, որ 2024 թվականի դեկտեմբերի դրությամբ ԵՄ անդամ երկրներից կատարված ընդհանուր ներդրումների ծավալը կազմել է մոտ 1.6 տրիլիոն դրամ։ Սա ընդգծում է ԵՄ-ի շարունակական հետաքրքրությունը և վստահությունը Հայաստանի տնտեսության նկատմամբ։ Ներդրումների նման բարձր մակարդակը, ըստ փորձագետների, պայմանավորված է բարենպաստ ներդրումային միջավայրով, ԵՄ-ՀՀ գործընկերային ծրագրերով և տնտեսական ոլորտում բարեփոխումներով։
Վարկային աջակցություն՝ 42 մլրդ դրամի չափով
Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի ներկայացրած տվյալների համաձայն՝ նույն տարում Հայաստանը ԵՄ-ից ստացել է 42 միլիարդ դրամի վարկային միջոցներ։ Դրանցից՝
-
10.8 միլիարդ դրամն ուղղվել է ծրագրային վարկերին, այսինքն՝ կոնկրետ նպատակային նախագծերի ֆինանսավորմանը (օրինակ՝ ենթակառուցվածքային կամ սոցիալ-տնտեսական ծրագրեր)։
-
31.2 միլիարդ դրամը նպատակային չի եղել՝ տրամադրվել է որպես ընդհանուր բյուջետային աջակցություն՝ պետական ծախսերի ֆինանսավորմանը աջակցելու համար։
Այսպիսի համակցված մոտեցումը թույլ է տալիս ԵՄ-ին միաժամանակ խթանել կոնկրետ ծրագրերի իրականացումը և ամրապնդել Հայաստանի ընդհանուր բյուջետային կայունությունը։
Դրամաշնորհային միջոցներ՝ ընդհանուրում մոտ 19 միլիարդ դրամ
Դրամաշնորհային միջոցների դերը ևս զգալի է եղել 2024 թվականին․
-
4.2 միլիարդ դրամ տրամադրվել է կոնկրետ ծրագրերի իրականացման համար։
-
14.8 միլիարդ դրամ ուղղվել է պետական բյուջեին՝ որպես բյուջետային աջակցության դրամաշնորհներ։
Դրամաշնորհային աջակցությունը, ի տարբերություն վարկային միջոցների, չի ենթադրում վերադարձ՝ այն մեծապես նպաստում է սոցիալական ծրագրերի ֆինանսավորմանը, ինչպես նաև տնտեսական զարգացման ուղղված նախաձեռնություններին։
ԵՄ–ՀՀ համագործակցության հնարավոր զարգացումները
Ներկայացված թվերը վկայում են, որ ԵՄ-ն շարունակում է մնալ Հայաստանի կարևորագույն ներդրումային և ֆինանսական գործընկերներից մեկը։ Նման ֆինանսական ներհոսքը կարող է օգտագործվել մի շարք ոլորտներում՝
-
Բիզնես միջավայրի բարելավում
-
Տեղական արդյունաբերության խթանում
-
Սոցիալական ծառայությունների ընդլայնում
-
Կանաչ էներգիայի և ենթակառուցվածքների զարգացում