Արհեստական բանականությունը (ԱԲ) արագորեն ձևավորում է ժամանակակից տեխնոլոգիաների ոլորտը՝ առաջարկելով աննախադեպ հնարավորություններ, սակայն այն նաև ստեղծում է նոր մարտահրավերներ կիբերանվտանգության ոլորտում։
Ինչպե՞ս են այս երկու ոլորտները փոխազդում, և ի՞նչ խնդիրներ ու հնարավորություններ են առաջ գալիս։
ԱԲ-ի դերը կիբերանվտանգության մեջ
Արհեստական բանականությունն արդեն ակտիվորեն կիրառվում է կիբերանվտանգության բարելավման համար։ Այն հնարավորություն է տալիս՝
- Ինքնաշխատ հայտնաբերել սպառնալիքները․ ԱԲ մոդելները կարող են վերլուծել ցանցային տվյալներ և կանխատեսել կիբերհարձակումները՝ իրական ժամանակում։
- Վերլուծել մեծածավալ տվյալներ․ Սպառնալիքների հայտնաբերման համար ԱԲ-ը կարող է մշակել միլիարդավոր տվյալներ, որոնք անհնար է լինում ձեռքով վերլուծել։
- Բարելավել կիբերանվտանգության արձագանքման համակարգերը՝ արագացնելով որոշումների կայացումը։
Նոր մարտահրավերներ
Չնայած ԱԲ-ի հզորությանը, դրա կիրառումը ստեղծում է մի շարք նոր խնդիրներ.
- ԱԲ-ի գործիքների չարաշահում
Հարձակվողները նույնպես սկսում են օգտագործել ԱԲ տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծելու ավելի բարդ և աննկատելի վնասաբեր ծրագրեր։ Օրինակ, ԱԲ-ի միջոցով հնարավոր է ստեղծել խորքային կեղծիքներ (deepfake), որոնք օգտագործվում են կիբերախաբեությունների համար։ - Վստահության խնդիրներ
ԱԲ մոդելների թափանցիկության բացակայությունը հաճախ բերում է սխալ որոշումների։ Օրինակ, սխալ դասակարգված սպառնալիքը կարող է անտեսվել կամ, հակառակը, անվնաս ֆայլը կարող է արգելափակվել։ - Կեղծ տվյալների սպառնալիք
ԱԲ-ի մոդելները կախված են տվյալներից։ Եթե տվյալները կեղծ են կամ վարակված, դա կարող է խարխլել ամբողջ համակարգի աշխատանքը։ - Իրավական և էթիկական խնդիրներ
ԱԲ-ի կիրառումը կիբերանվտանգության մեջ հաճախ առաջացնում է հարցեր՝ կապված անձնական տվյալների պաշտպանության և գաղտնիության հետ։
Ի՞նչ է պետք անել
Կիբերանվտանգության ոլորտում ԱԲ-ի կիրառման մարտահրավերները հաղթահարելու համար կարևոր են հետևյալ քայլերը․
- Տեխնոլոգիական համագործակցություն․ Կառավարությունները և մասնավոր ոլորտը պետք է համատեղ աշխատեն ԱԲ-ի չարաշահումը կանխելու ուղղությամբ։
- Կրթություն և իրազեկություն․ Տեխնիկական մասնագետներին անհրաժեշտ է ուսուցանել ԱԲ-ի հնարավորություններն ու սահմանափակումները։
- Օրենսդրական զարգացում․ Անհրաժեշտ են նոր օրենքներ, որոնք կսահմանեն ԱԲ-ի օգտագործման էթիկական և իրավական սահմանները։
***
Արհեստական բանականության և կիբերանվտանգության համադրությունը երկսայր սուր է՝ առաջարկելով հսկայական հնարավորություններ, բայց նաև ստեղծելով նոր մարտահրավերներ։ Ճիշտ օգտագործման դեպքում ԱԲ-ը կարող է դառնալ հզոր զենք կիբերհանցագործությունների դեմ պայքարում։ Բայց անհրաժեշտ է մնալ զգոն՝ խուսափելու այն ռիսկերից, որոնք կարող են վտանգել տվյալների և համակարգերի անվտանգությունը։
