Սա Թրամփի առաջին կարևոր ելույթն է արհեստական բանականության թեմայով՝ հունվարին պաշտոնը ստանձնելուց հետո։

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը պատրաստվում է հրապարակել իր նոր արհեստական բանականության (ԱԲ) գործողությունների ծրագիրը՝ ներկայացնելով իր վարչակազմի առաջնահերթությունները, նպատակներն ու քաղաքական մոտեցումները այս արագ զարգացող ոլորտում։ 

Ահա, թե ինչ գիտենք նրա նախատեսվող ռազմավարությունից և ինչ հնարավոր ազդեցություն այն կունենա ոլորտի վրա ԱՄՆ-ում և դրա սահմաններից դուրս։

Բայդենի ռազմավարության չեղարկումից դեպի նոր ուղղություն

Թրամփի ծրագիրը փաստացիորեն փոխարինում է Բայդենի վարչակազմի ԱԲ-ի վերաբերյալ գործադիր հրամանագրին, որն ուղղված էր անվտանգության հաշվետվողականությանը, թափանցիկությանը և խտրականության նվազեցմանը ԱԲ մոդելներում։ Թրամփը հեռացրեց այս հրամանագիրը՝ պնդելով, որ այն խոչընդոտում է նորարարությանը և ավելորդ բեռ է բիզնեսների վրա։

Թրամփի ռազմավարության երեք հիմնասյուները

Time-ի տվյալներով՝ Թրամփի ԱԲ ռազմավարությունն ունի երեք հիմնական ուղղություն՝

1. Ենթակառուցվածքներ

Նպատակ է դրված արագացնել տվյալների կենտրոնների կառուցումը՝ վերանայելով թույլտվությունների կանոնները։ Թրամփի վարչակազմը ցանկանում է ապահովել էներգետիկ ներուժ, որպեսզի ԱԲ մոդելները կարողանան անխափան աշխատել ու զարգանալ։ Սակայն այս զարգացումը առաջացրել է մտահոգություններ՝ կապված հսկայական ջրի և էլեկտրաէներգիայի սպառման հետ, ինչը կարող է առաջիկա տարիներին հանգեցնել էներգիայի դեֆիցիտի։

Նախատեսվում է նաև արդիականացնել Ամերիկայի էլեկտրական ցանցը՝ ապահովելու տվյալների կենտրոնների համար նոր և կայուն էներգիայի աղբյուրներ։

2. Նորարարություն

Թրամփը կարող է փորձել դաշնային մակարդակով արգելափակել նահանգային ԱԲ կանոնակարգերը՝ նորարարությանը խոչընդոտներից խուսափելու նպատակով։ Սա ի նպաստ է տեխնոլոգիական ընկերությունների՝ իրենց մոդելները փորձարկելու և արագ կիրառելու ցանկության, սակայն կարող է խոչընդոտել անվտանգության չափանիշների համաչափ ու հաշվետու մշակումը։

3. Գլոբալ ազդեցություն

Թրամփը ցանկանում է ամրապնդել ամերիկյան ԱԲ մոդելների և չիպերի արտահանումը՝ հատկապես՝ Չինաստանի աճող ազդեցության ֆոնին։ Սա նշանակում է նոր տնտեսական և տեխնոլոգիական ճնշում Պեկինի վրա և ամերիկյան ստանդարտների տարածում ամբողջ աշխարհում։

Բիզնեսին աջակցող քաղաքականություն

Թրամփի վարչակազմը խթանում է համագործակցությունը խոշոր ընկերությունների հետ՝ օրինակ, OpenAI, Nvidia, SoftBank և Oracle։ Նա աջակցել է Stargate տվյալների կենտրոնի նախաձեռնությանը և վերացրել է Nvidia-ի չիպերի արտահանման սահմանափակումները։

Միևնույն ժամանակ, TechCrunch-ին ուղղված հայտարարությամբ հասարակական կազմակերպությունները քննադատել են Թրամփի մոտեցումը՝ այն համարելով կորպորատիվ շահերի գերակայություն հանրայինի նկատմամբ։

«Արթնացած» արհեստական բանականության դեմ պայքար

Թրամփի վարչակազմը դեմ է այն, ինչ նրանք անվանում են «արթնացած» ԱԲ՝ այսինքն՝ այն մոդելներին, որոնք ըստ նրանց ձախակողմյան գաղափարներ են ներկայացնում կամ գրաքննում են պահպանողական կարծիքներ։ Դրա դեմ պայքարելու համար նախատեսվում է գործադիր հրամանագիր, որը կպահանջի չեզոքություն դաշնային պայմանագրեր ունեցող ընկերությունների մոդելներում։

Սակայն այս մոտեցումը առաջ է բերում նոր հարցեր, օրինակ՝ ով է որոշելու՝ մոդելն անաչա՞ռ է, թե՞ կողմնակալ։ Նույնիսկ եթե ԱԲ մոդելները կարգավորվեն, ԱՄՆ Սահմանադրության խոսքի ազատության իրավունքի համատեքստում սա կարող է հակասական լինել։

Խոշոր տեխնոլոգիական ընկերությունների ակնկալիքները

OpenAI, Google, Meta և Amazon-ը հորդորել են Թրամփի վարչակազմին թույլատրել հեղինակային իրավունքով պաշտպանված նյութերի վրա ԱԲ մոդելների մարզումը՝ որպես արդար օգտագործում։

Meta՝ աջակցել է բաց կոդով մոդելների պահպանմանը։

Anthropic-ը մտահոգություն է հայտնել, որ բաց մոդելները կարող են օգտագործվել չարագործների կողմից։

Համալսարաններ և հետազոտական կենտրոնները դիմել են, որ ֆինանսավորումն ավելանա՝ խթանելու անկախ ԱԲ հետազոտությունները, որոնք վերջին շրջանում կրճատվել են։

Ինչու է սա կարևոր

Թրամփի ծրագիրը ոչ միայն ազդում է ԱՄՆ ԱԲ ոլորտի զարգացումների վրա, այլ նաև կարող է սահմանել գլոբալ ստանդարտներ։ Եթե Ամերիկան որդեգրի բաց մրցակցային, բայց նվազ վերահսկվող քաղաքականություն, դա կդիտվի որպես հակակշիռ՝ Եվրոպայի խիստ կանոնակարգերին կամ Չինաստանի պետական վերահսկողությանը։

Սակայն առանց հստակ անվտանգության պահանջների՝ հնարավոր է, որ ոլորտը զարգանա մի ուղղությամբ, որը չի ապահովի բավարար պաշտպանություն հանրային շահերի համար։

***
Թրամփի ԱԲ գործողությունների ծրագիրը ներկայացնում է մի մոտեցում, որտեղ առաջնահերթությունը նորարարությունն ու գլոբալ տեխնոլոգիական գերակայությունն է։ Սակայն այն բախվում է բարդ բարոյական և քաղաքական հարցերի՝ կապված ազատ խոսքի, հանրային անվտանգութան, կորպորատիվ վերահսկողության և հասարակական վստահության հետ։

Մինչ ծրագիրը կարող է ամրապնդել ԱՄՆ տեխնոլոգիական գերազանցությունը, նրա երկարաժամկետ հաջողությունը կախված կլինի այն բանից, թե արդյոք հնարավոր կլինի միաժամանակ խթանել նորարարությունը և պահպանել հանրային անվտանգությունն ու արժեքները։

Աղբյուր՝ TechCrunch
 

*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ