Հրդեհների պայթյունավտանգ աճը Հայաստանում. երեք փաստ, որոնք պետք է իմանա ամեն ընտանիք

Երբ խոտը դառնում է բոց. ինչու են հրդեհները շատացել և ինչպես պաշտպանվել

Այս աշուն Հայաստանը ապրում է մի իրականության մեջ, որը տարիներ առաջ կարող էր անհավատալի թվալ․ հրդեհների թիվը երկրում հասել է 9253–ի, որոնցից 5545-ը՝ միայն խոտածածկ տարածքներում։ Սա գրեթե երեք անգամ ավելի է, քան անցած տարի։ Իսկ Երևանում նոյեմբերի 21-ին օդի փոշին գերազանցել է թույլատրելի չափը 4 անգամ։

Հարցը պարզ է․ ինչ է կատարվում և կա՞ արդյոք ելք սովորական մարդկանց համար։

Ինչու են հրդեհները շատացել

Հիմնական պատճառները երեքն են.

1. Կլիման փոխվում է – չոր հող, երկարատև քամիներ, ցածր խոնավություն։

2. Մարդկային գործոն – խոտի այրում, անփույթ կրակ, անտառային մաքրման սխալներ։

3. Քաղաքաշինություն առանց կանաչ բուֆերների – գյուղերը, ճանապարհները և տները մոտ են չոր զանգվածներին։

Այսօր բոցը ոչ միայն այրում է խոտը, այլ ազդում է օդի որակի, առողջության, գյուղատնտեսության և նույնիսկ շնչառական հիվանդությունների աճի վրա։

Ինչ է տեղի ունենում հրդեհի ժամանակ

• Ջերմաստիճանը հասնում է 600°C-ի,

• ծուխը տարածվում է կիլոմետրերով՝ առաջ անցնելով կրակից,

• օդում բարձրանում են միկրոմասնիկներ, որոնք վտանգավոր են երեխաների և տարեցների համար,

• հողը կորցնում է բերրիությունը, իսկ ծառերի մեծ մասը ենթարկվում են ջերմահարման։

Ինչպես պաշտպանվել՝ պրակտիկ և կիրառական քայլեր

Սա այն խորհուրդներն են, որոնք կիրառվում են Կանադայում, Ավստրալիայում և Հունաստանում՝ աշխարհի ամենահրդեհավտանգ երկրներում։

1. Խուսափել ցանկացած այրումից

Խոտի, թափոնի կամ ցանքատարածքի այրումը այսօր վտանգավոր է՝ երբեմն մահացու։ Մի՛ արեք դա։

2. Հրդեհ նկատելու դեպքում – զանգել 911

Ոչ մի «թեթև ծուխ էր» կամ «լավ, կանցնի»։ Հրդեհները հենց այդպես են սկսվում։

3. Տանը ունենալ փոքր «անվտանգության փաթեթ»

• ջուր,
• լապտեր,
• պաշտպանիչ դիմակ (N95),
• առաջին օգնության փաթեթ,
• փաստաթղթերի արագ հավաքման տոպրակ։

4. Եթե օդը աղտոտված է

• պահել պատուհանները փակ,
• դրսում չվազել,
• երեխաներին և տարեցներին դուրս չհանել երկար ժամանակով,
• եթե կա՝ միացնել օդի մաքրիչը։

5. Գյուղական համայնքների համար

• տնից 10–15 մետր շառավղով մաքրել չոր խոտը,
• ջուր կամ հրդեհաշիջման փոքր սարք միշտ ունենալ,
• մեքենան չկանգնեցնել չոր խոտի վրա (տաք կաթիլներից կարող է բոց բռնկվել)։

Ինչու այս ամենը կարևոր է հենց հիմա

Հայաստանում հրշեջ-փրկարարները օրերով պայքարում են հրդեհների դեմ՝ զուգահեռ մարելով բազմաթիվ օջախներ՝ Գեղարքունիքից մինչև Տավուշ։

Օդի աղտոտվածության արժևորումը ևս դարձել է նոր իրականություն․ Երևանում փոշին վերջին օրերին հասել է անհանգստացնող մակարդակի։

Այս իրավիճակը հիշեցնում է մեկ կարևոր բան․

բնության նկատմամբ ոչ մի գործողություն «մանրուք» չէ։ Այն կարող է դառնալ հրդեհի սկիզբ։

Ու եթե մենք՝ քաղաքացիներս, փոխենք ընդամենը մի քանի սովորություն, հրդեհների կեսը պարզապես չեն առաջանա։