Հոբելյանական 5-րդ TOON EXPO-ն Մոսկվայում. հունիսի 27-29. դիտեք ABNews.am կայքում
Toyota ավտոմեքենաների համաշխարհային վաճառքը փետրվարին աճել է 9,5%-ով
Մրցակիցների քեյսերի վերլուծություն. ինչ կարող ենք սովորել Ozon-ի ամենահաջողակ վաճառողներից. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանում հանցագործության դեպքերը 2024 թվականին նվազել են 1.1%-ով
Այս շաբաթվա ներդրողի օրացույցը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Անցնող շաբաթվա այլ կարևոր իրադարձությունները ֆինանսական շուկաների համար. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Լուրեր ներդրողների համար. Limitless Asset Management. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Բիզնեսի դեմքը. հարցազրույց՝ «ԱրտԼանչ»-ի համահիմնադիր Բակուր Մելքոնյանի հետ. դիտեք ABNews.am կայքում
Քաղաքացիներ իրազեկման ակցիա էին կազմակերպել IDBank-ի գլխավոր մասնաշենքի դիմաց. դիտեք ABNews.am կայքում
ԵԱՏՄ-ի ՀՆԱ-ն 2024 թվականին ավելացել է 4,2%-ով. Օվերչուկ
2024-ին Վրաստանում ծնելիությունը նվազել է մոտավորապես 2%-ով
Ինչպիսին կլինի Հայաստանը, եթե յուրաքանչյուր մարդ 1 տարով սկսի սեփական նախագիծ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
DD Trans. ապահով,արագ և որակյալ միջազգային բեռնափոխադրումներ. դիտեք ABNews.am կայքում
Հանրապետական շտապօգնության ծառայությունը համալրվել է ևս 6 նոր մեքենայով
Ozon Հայաստանը գործարկել է ինքնաթիռով ապրանքների առաքման ծառայություն. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Դանիան 43,4 մլն դոլար է հատկացրել Ուկրաինայի տեխնոլոգիական օգնության համար
Սեփական հողի վրա բիզնես անելն ավելի դժվար է, քան օտար երկրում․ իրական պատճառները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Երբ ոսկին դառնում է աշխարհաքաղաքական զենք .ինչու են բոլորն այն գնում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Արբանյակային ինտերնետ՝ առանց սահմանների. Starlink-ը պաշտոնապես Հայաստանում է. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀՀ տնտեսական աճի տեմպը բավական արագորեն դանդաղում է. «Լույս» հիմնադրամ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

ՏՏ ոլորտի ճգնաժամը Հայաստանում. աշխատավարձերի և աշխատատեղերի անկման հիմնական պատճառները

Օգս 22, 2024 12:51
50

Տնտեսագետ Աղասի Թավադյանը նշում է, որ Հայաստանի համար ռազմավարական կարևորություն ունեցող և վերջին տարիներին տնտեսական աճի խթան հանդիսացող տեղեկատվական տեխնոլոգիաների (ՏՏ) ոլորտը հայտնվել է ճգնաժամի մեջ:

Նա ներկայացնում է ոլորտի առջև ծառացած մի շարք մարտահրավերներ՝ նշելով, որ 2022 թվականից սկսված սրընթաց աճը այլևս դադարել է: ՏՏ ոլորտում 2023 թվականի սկզբից աշխատատեղերի և աշխատավարձերի աճը կանգ է առել, և, ըստ Թավադյանի, ոլորտը գտնվում է ստագնացիայի մեջ:

Վերջին տարիներին ՏՏ ոլորտի աշխատողների թիվը կտրուկ աճել է՝ 2018-2022 թվականներին 8000-ից հասնելով 33 հազարի, սակայն 2023 թվականից այդ աճը դադարել է, իսկ որոշ դեպքերում անգամ նվազել։ Նմանատիպ իրավիճակ է աշխատավարձերի հետ կապված, որոնք մինչ 2023 թվականը աճել էին՝ հասնելով 700,000-ից 1 միլիոն դրամի, բայց 2023 թվականից ի վեր փոփոխություն չի նկատվում:

Թավադյանը այս վիճակը բացատրում է մի քանի հիմնական պատճառներով:

Առաջինը՝ դրամի արժևորումն արտարժույթի նկատմամբ, որը վերջին երկու տարիների ընթացքում փոխարժեքը 430 դրամից հասցրել է 380 դրամի: Թավադյանի կարծիքով, սա բացասաբար է ազդել ոլորտի զարգացման վրա, ինչը հատկապես նկատելի է դարձել, երբ 2022 թվականին ՌԴ-ից տեղափոխված մասնագետների ներհոսքը դադարել է:

Երկրորդ կարևոր պատճառը, ըստ տնտեսագետի, կառավարության վարած հարկաբյուջետային քաղաքականությունն է, որը դժվարացնում է ՏՏ ընկերությունների գործունեությունը: Թավադյանը նշում է, որ ՓՄՁ-ների շրջանառության հարկը 2025 թվականից բարձրանալու է 5%-ից 10%-ի, իսկ ՏՏ ընկերությունների համար սահմանված շահութահարկի արտոնությունները աստիճանաբար դադարեցվում են, ինչն էլ կարող է լուրջ հարված հասցնել Հայաստանի ՏՏ ոլորտի մրցունակությանը: Համեմատության համար Թավադյանը նշում է, որ Վրաստանում ՏՏ ոլորտի ընկերությունների համար շրջանառության հարկը ընդամենը 1 տոկոս է, ինչը Հայաստանին դարձնում է ավելի անբարենպաստ տեղ:

Տնտեսագետը նաև արձանագրում է, որ արտասահմանյան մասնագետների արտահոսքի ֆոնին պաշտոնական վիճակագրությունը ցույց է տալիս օտարերկրյա գրանցում ունեցող ՏՏ ընկերությունների թվի ավելացում Հայաստանում, մինչդեռ տեղական ընկերությունների թիվը կտրուկ նվազել է: Թավադյանը կարծում է, որ սա կարող է պայմանավորված լինել այն ընկերությունների փակմամբ, որոնք նախկինում գրանցվել էին հարկային արտոնություններից օգտվելու համար, և այժմ փոխել են իրենց գրանցումը՝ արտոնությունների դադարեցման հետևանքով:

Տնտեսագետը նախազգուշացնում է, որ եթե այս իրավիճակը չկանխվի, ՏՏ ոլորտում անկումը կդառնա անխուսափելի: Նա առաջարկում է կառավարությանը վերականգնել հարկային արտոնությունները և վերանայել հարկային քաղաքականությունը: Նաեւ առաջարկվում է կառավարել դրամի փոխարժեքը և ստեղծել ՏՏ հանգույց Հայաստանի և Վրաստանի միջև՝ Վանաձորը դիտարկելով որպես նման հարթակ:

Վերջապես, Թավադյանը նշում է, որ ոլորտի զարգացման համար կարևոր է նաև մատչելի բնակարանաշինության խթանումը ՏՏ մասնագետների համար:

SPUTNIK