2024-ին Հայաստանը տնտեսական և էներգետիկ ոլորտներում արձանագրեց աճ՝ ամրապնդելով կապերը Ռուսաստանի և Համաշխարհային բանկի հետ: Միջազգային շուկայում ռուսական գազի արտահանումն ու ԱՄՆ բանկերի շահույթը նշանավորեցին գլոբալ փոփոխությունները։ Հոդվածում կքննարկենք այս զարգացումների մանրամասներն ու դրանց ազդեցությունը։
1․ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ապրանքաշրջանառությունը գերազանցել է 12 միլիարդ դոլարը
Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ապրանքաշրջանառությունը հատել է 12 միլիարդ դոլարի սահմանը: Այս մասին հայտնել է ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը՝ ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ համատեղ մամուլի ասուլիսում: Նա ընդգծել է, որ Ռուսաստանը շարունակում է մնալ Հայաստանի առանցքային առևտրային գործընկերը՝ հավելելով, որ ռուսական ընկերությունները մեծ դեր են խաղում Հայաստանի տնտեսությունում, հանդիսանալով խոշոր հարկատուներ և գործատուներ:
2․ Համաշխարհային բանկը հաստատել է Հայաստանի հետ հնգամյա գործընկերություն
Համաշխարհային բանկի խմբի գործադիր տնօրենների խորհուրդը հաստատել է Հայաստանի հետ «Երկրի գործընկերության շրջանակը»՝ նախատեսված մինչև 2029 թվականը: Ծրագիրն ուղղված է աղքատության նվազեցմանը և բարեկեցության խթանմանը, մասնավորապես՝ ավելի որակյալ աշխատատեղերի ստեղծման, մարդկային կապիտալի զարգացման և առողջապահական ծառայությունների հասանելիության բարելավման միջոցով:
3․ Երևանի տրանսպորտային նոր մոտեցումներ
Փետրվարի 1-ից Երևանի բնակիչներին կտրամադրվեն հանրային տրանսպորտի 8 տեսակի ուղետոմսեր, որոնք կարելի է ձեռք բերել առցանց: Քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը նշել է, որ նոր համակարգը հնարավորություն կտա քաղաքացիներին ընտրել առավել հարմար տարբերակը՝ հաշվի առնելով սոցիալական արտոնությունները:
4․ Ներդրումային ընկերությունների ակտիվների աճ
2024 թվականի նոյեմբերին Հայաստանի ներդրումային ընկերությունների ակտիվները հասել են 242.8 միլիարդ դրամի՝ 31.5%-ով աճելով նախորդ տարվա համեմատ: Այս տվյալները վկայում են ֆինանսական ոլորտի ակտիվացման մասին:
5․ Թրամփի էներգետիկ քաղաքականությունը
Թրամփն ստորագրել է ամերիկյան էներգետիկայի ազատականացման հրամանագիր, ընդգծելով, որ ԱՄՆ-ն ունի մեծ պաշարներ նավթի և գազի, որոնք կարող են օգնել տնտեսության զարգացմանը: Այս քայլը նավթագազային ոլորտի ընկերությունների համար նոր հնարավորություններ է ստեղծում:
6․ Վերականգնվող էներգիայի զարգացման վարկ
Վերակառուցման և զարգացման միջազգային բանկը Հայաստանին կտրամադրի 40 մլն դոլարի վարկ՝ էներգետիկ ենթակառուցվածքների արդիականացման համար: Ծրագրի նպատակն է վերականգնվող էներգիայի ինտեգրումն ու դրա ծավալների ավելացումը:
7․ Ռուսաստանի հեղուկացված բնական գազի արտահանումը Եվրոպա
2024 թվականին Ռուսաստանը հեղուկացված բնական գազի արտահանումը Եվրոպա ավելացրել է 17%-ով, իսկ ԱՄՆ-ն՝ նվազեցրել 18%-ով: Բելգիան, Ֆրանսիան և Իսպանիան դարձել են ռուսական գազի հիմնական գնորդները:
8․ Վրաստանի և ԵՄ-ի միջև առևտրի աճ
Վրաստանը 2024 թվականին արձանագրել է առևտրի զգալի աճ ԵՄ երկրների հետ: Առևտրաշրջանառության ծավալը հասել է 5.164 միլիարդ դոլարի, հիմնականում ներմուծման ավելացման հաշվին:
9․ ԱՄՆ խոշոր բանկերի եկամուտները
ԱՄՆ վեց խոշոր բանկերը 2024 թվականի չորրորդ եռամսյակում միասին արձանագրել են 36 միլիարդ դոլար շահույթ՝ ամբողջ տարվա ընթացքում հասնելով 145.7 միլիարդի: Թրամփի վարչակազմը նախատեսում է մեղմացնել բանկային կանոնակարգերը, ինչը կարող է խթանել եկամուտների հետագա աճը:
