Ինչպես է բաշխված աշխատուժը Հայաստանում՝ ըստ կազմակերպությունների չափերի

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ 2024 թ. նոյեմբերի դրությամբ Հայաստանում գործել է 70,088 կազմակերպություն։ Գրանցված աշխատողների ընդհանուր թիվը կազմել է 786,970, իսկ նրանց միջին ամսական աշխատավարձը՝ 291,061 ՀՀ դրամ։

Այս հոդվածում կներկայացնենք Հայաստանի գործատուների կառուցվածքը, մասնավոր և պետական ոլորտների համեմատությունը, ինչպես նաև աշխատավարձերի բաշխվածությունը՝ կախված կազմակերպությունների չափերից։

Կազմակերպությունների դասակարգումը՝ ըստ աշխատակիցների քանակի

Հայաստանում գործող կազմակերպությունները կարելի է բաժանել չորս խմբի՝ կախված դրանցում գրանցված աշխատողների թվից։

Փոքր բիզնես (1-9 աշխատող)

• 58,537 կազմակերպություն (84% ընդհանուր թվից)
• Աշխատողների ընդհանուր թիվը՝ 147,412 (19%)
• Միջին աշխատավարձ՝ 136,796 դրամ

Միջին փոքր բիզնես (10-49 աշխատող)

• 9,106 կազմակերպություն (13%)
• Աշխատողների թիվը՝ 192,028 (24%)
• Միջին աշխատավարձ՝ 228,335 դրամ

Միջին խոշոր բիզնես (50-249 աշխատող)

• 2,109 կազմակերպություն (3%)
• Աշխատողների թիվը՝ 196,686 (25%)
• Միջին աշխատավարձ՝ 287,824 դրամ

Խոշոր բիզնես (250+ աշխատող)

• 336 կազմակերպություն (0.5%)
• Աշխատողների թիվը՝ 250,844 (32%)
• Միջին աշխատավարձ՝ 432,274 դրամ

Պետական և ոչ պետական հատվածների համեմատությունը

Պետական ոլորտ

• 3,648 կազմակերպություն
• 224,540 աշխատող
• Միջին աշխատավարձ՝ 212,913 դրամ

Ոչ պետական ոլորտ

• 66,440 կազմակերպություն
• 562,430 աշխատող
• Միջին աշխատավարձ՝ 322,261 դրամ

Կարևոր է նշել, որ մասնավոր հատվածում միջին աշխատավարձը զգալիորեն բարձր է՝ 322,261 դրամ, ինչը պետական հատվածի 212,913 դրամ ցուցանիշից մոտ 50%-ով բարձր է։

Պետական և ոչ պետական աշխատողների բաշխվածությունը՝ ըստ կազմակերպությունների չափերի

Փոքր բիզնեսը գերակշռում է՝ 1-9 աշխատող ունեցող կազմակերպությունները կազմում են 84%։

Խոշոր բիզնեսները զբաղեցնում են աշխատաշուկայի մեծ մասը՝ 250+ աշխատող ունեցող կազմակերպություններում կենտրոնացած է աշխատուժի 32%-ը։

Ոչ պետական հատվածը վճարում է ավելի բարձր աշխատավարձեր։

Խոշոր կազմակերպություններում աշխատավարձերը շատ ավելի բարձր են՝ մասնավոր ոլորտում 250+ աշխատող ունեցող ընկերություններում միջին աշխատավարձը գերազանցում է 500,000 դրամը, ինչը գրեթե 2.5 անգամ բարձր է փոքր բիզնեսի ցուցանիշից։

Ինչ է սա նշանակում տնտեսության համար?

• Փոքր բիզնեսները մեծ թվով են, բայց դրանցում աշխատողների միջին թիվը փոքր է, ինչը սահմանափակում է արտադրողականությունը։
• Պետական հատվածում աշխատողների թիվը զգալի է, բայց աշխատավարձերը ավելի ցածր են։
• Մասնավոր խոշոր ընկերությունները բարձր վարձատրվող աշխատատեղերի հիմնական աղբյուրն են։