Հոդվածը ներկայացնում է 2025 թվականի ՀՀ բյուջեի առաջնահերթությունները, ներքին անվտանգության ծախսերի աճը, խոշոր ենթակառուցվածքային ծրագրերի ֆինանսավորումը, ինչպես նաև գնաճի ազդեցությունը։ Վերլուծվում են միջազգային համագործակցության զարգացումները և Բիթքոինի ռեկորդային աճը՝ ընդգծելով տնտեսական ու գլոբալ փոփոխությունները։
2025-ի պետական բյուջեն՝ շեշտադրումներ ներքին անվտանգության վրա
2025 թվականին Հայաստանի պետական բյուջեի նախագծում ներքին անվտանգության և պաշտպանության ոլորտները համարվել են առաջնահերթություն։ «Լույս» հիմնադրամի վերլուծության համաձայն՝ պետական բյուջեի ծախսային կողմում ներքին անվտանգության ուղղությամբ ծախսերն աճել են 24.1 մլրդ դրամով։ Ընդ որում, ոստիկանության և Ազգային անվտանգության ծառայության (ԱԱԾ) համար նախատեսված է 20.6 մլրդ դրամի հավելում։ Ե՛վ եկամուտների, և՛ ծախսերի գծով բյուջեի ընդհանուր աճը վկայում է նոր ռազմավարական ծրագրերի և բարեփոխումների նախապատրաստման մասին։
Բանկերի նվիրատվությունը՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամին
ՀՀ առևտրային բանկերը մասնակցել են «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի կողմից կազմակերպված «Քեզ համար, Հայաստա՛ն» ազգային նվիրատվության հեռուստամարաթոնին՝ նվիրաբերելով 297 մլն դրամ։ Այս միջոցներն ուղղվելու են ռազմավարական և լայնածավալ ծրագրերի իրականացմանը։ Բանկերի այս տարվա մասնակցությունը սահմանել է ռեկորդային ցուցանիշ՝ համեմատած նախորդ տարիների նվիրատվությունների հետ։
Քաջարանի թունելի կառուցումը՝ նոր վարկային ծրագրով
ՀՀ Ազգային ժողովն հաստատել է 200 մլն դոլարի վարկ՝ Կայունացման և զարգացման եվրասիական բանկից։ Վարկային միջոցները նախատեսված են Քաջարանի թունելի կառուցման համար, որը կդառնա «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային միջանցքի առանցքային տարր։ Թունելի 8.6 կմ երկարությունը կապահովի Հայաստանի սահմանների ուղիղ կապը Իրանի և Վրաստանի հետ՝ խթանելով տարածաշրջանային առևտրի զարգացումը։
2024-ի նոյեմբեր՝ 1.4% գնաճի ցուցանիշ Հայաստանում
Հայաստանում 2024-ի նոյեմբերին արձանագրվել է 1.4% գնաճ՝ 2023-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Պարենային ապրանքների գները բարձրացել են 1.7%-ով, ալկոհոլի և ծխախոտի գները՝ 4.1%-ով, իսկ հագուստի և կոշիկի գները նվազել են 2.5%-ով։ Այս տվյալները վկայում են առևտրային սեկտորում որոշակի կայունության մասին՝ պարենային ապրանքների սեզոնային տատանումների պայմաններում։
ՄԱԿ-ը խնդրել է 2025-ի համար 47 միլիարդ դոլարի օգնություն
ՄԱԿ-ը դիմել է միջազգային հանրությանը՝ 2025 թվականին տրամադրել 47 միլիարդ դոլարի օգնություն։ Այդ միջոցները նախատեսված են հակամարտություններից և սովից տուժած մոտ 190 միլիոն մարդկանց համար։ ՄԱԿ-ը շեշտում է, որ այս օգնությունն անհրաժեշտ է 32 երկրներում՝ ներառյալ Սուդան, Սիրիա, Գազա և Ուկրաինա։ Միևնույն ժամանակ, ֆինանսական հնարավորությունների սահմանափակումների պատճառով 115 միլիոն մարդու կարիքները մնում են չբավարարաված։
Իտալիա-Ռուսաստան առևտրային կապերը՝ 768 միլիոն եվրոյի չափով
2024 թվականի սեպտեմբերին Իտալիան դարձել է Ռուսաստանի հիմնական առևտրային գործընկերը ԵՄ-ում՝ ֆիքսելով 768 միլիոն եվրոյի առևտրաշրջանառություն։ Երկրների միջև առևտրի ծավալը աճել է 25%-ով։ Չնայած արևելյան շուկաների ուղղությամբ վեկտորի փոփոխությանը՝ Իտալիան և Ռուսաստանը շարունակում են պահպանել կապեր նաև ԵՄ այլ երկրների հետ՝ առանց պատժամիջոցների սահմանած խոչընդոտների։
Համայնքային ծրագրերի համաֆինանսավորում՝ 30 համայնքում
Կառավարությունը որոշել է հատկացնել 3.8 մլրդ դրամ 30 համայնքի 50 ծրագրերի համաֆինանսավորման համար։ Այս միջոցները կուղղվեն համայնքային ենթակառուցվածքների զարգացմանը, որի ընդհանուր պետական մասի ֆինանսավորումը կազմելու է 25.8 մլրդ դրամ։ Այս քայլը նպատակ ունի խթանել համայնքների կայուն զարգացման ծրագրերը։
Բիթքոինի գինը հասել է 103,335 դոլարի՝ ռեկորդային մակարդակի
Բիթքոինի գինը հասել է ռեկորդային 103,335 դոլարի։ Այս ցուցանիշը պայմանավորված է Դոնալդ Թրամփի հաղթանակով ԱՄՆ նախագահի ընտրություններում։ Թրամփը խոստացել է ամրապնդել կրիպտոարժույթների դերը ֆինանսական շուկաներում՝ ԱՄՆ-ն դարձնելով «կրիպտոմայրաքաղաք»։ Բիթքոինի գների աճը վկայում է նոր տնտեսական մոտեցումների հանդեպ ներդրողների վստահության մասին։