Դեկտեմբերի 3-ին Հայաստանի Ազգային ժողովն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց ««Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» և ««Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենսդրական փաթեթը։
Նորամուծությունները նպատակ ունեն բարելավել քաղաքացիություն ստանալու և դադարեցնելու գործընթացները՝ դրանք դարձնելով ավելի արդյունավետ և ժամանակակից։
Ներկայումս քաղաքացիություն ստանալու և դադարեցնելու հետ կապված վարչարարությունը հիմնականում իրականացվում է թղթային եղանակով, ինչը հավելյալ բարդություններ է առաջացնում ինչպես դիմումատուների, այնպես էլ վարչական մարմինների համար։ Նոր նախաձեռնությամբ նախատեսվում է ներդնել էլեկտրոնային ընթացակարգեր, որոնք թույլ կտան նախապես ներկայացնել փաստաթղթերը առցանց, ստուգել դրանց ամբողջականությունն ու անվտանգության չափանիշներին համապատասխանությունը և բացառել կրկնվող դիմումների ներկայացման կարիքը։
Փաստաթղթերն անձամբ ներկայացնելու պահանջը կպահպանվի անվտանգության և անձի նույնականացման կարիքների բավարարման համար։ Այնուամենայնիվ, էլեկտրոնային համակարգը հնարավորություն կտա նախապես ստուգել բոլոր փաստաթղթերը, ինչը կկրճատի անձամբ ներկայացման ժամանակը։
Նոր համակարգի ներդրմամբ ներգրավված բոլոր պետական մարմինները, ինչպիսիք են Պետական եկամուտների կոմիտեն, Պաշտպանության նախարարությունը, Ազգային անվտանգության ծառայությունը և Ոստիկանությունը, կարող են անմիջապես ստուգել դիմումատուների վերաբերյալ տվյալները առցանց։ Սա թույլ կտա արագացնել հարցումների պատասխանը, օպտիմալացնել տեղեկատվության փոխանակումը և նվազեցնել մարդու գործոնի պատճառով առաջացող սխալները։
Եթե առցանց հայտի ներկայացման ընթացքում փաստաթղթերը համարվում են թերի, դիմումատուն կստանա 15-օրյա ժամկետ դրանք լրացնելու համար։ Եթե այդ ժամկետում փաստաթղթերը չեն լրացվում, դիմումի ընթացքն օրենքով սահմանված կարգով կդադարեցվի, և դիմումատուն ստիպված կլինի նոր հայտ ներկայացնել։
Ներկայումս կիրառվող պետական տուրքերի չափերը սահմանվել են 1997 թվականին և չեն վերանայվել ավելի քան 30 տարի։ Նոր օրինագծով առաջարկվում է քաղաքացիություն ստանալու համար պետական տուրքը բարձրացնել՝ 1000 դրամից 50 000 դրամ, իսկ քաղաքացիությունը դադարեցնելու տուրքը՝ 25 000 դրամից 150 000 դրամ։ Արդյունքում տուրքերի բարձրացումը միտված է արդիականացնելու պետական եկամուտների հոսքերը՝ համապատասխանեցնելով դրանք ներկա տնտեսական պայմաններին։
Հայաստանի Հանրապետությունում փախստականի կարգավիճակ ունեցող անձինք ազատվում են քաղաքացիություն ստանալու պետական տուրքի վճարումից։ Սա կարևոր քայլ է սոցիալական արդարության ապահովման և խոցելի խմբերի աջակցության համար։
Օրենքի փոփոխությունների հիմնական նպատակն է քաղաքացիների համար գործընթացների պարզեցումը, վարչարարության արդյունավետության բարձրացումը, տվյալների փոխանակման և ստուգման համակարգի թվայնացումը և անվտանգության չափանիշների ուժեղացումը։ Ներդրված էլեկտրոնային ընթացակարգերը թույլ կտան բարձրացնել թափանցիկությունը, ապահովել արագ և հարմարեցված ծառայություններ և նվազեցնել վարչարարական սխալները։
Այս նախաձեռնությունները ոչ միայն թեթևացնելու են գործընթացը քաղաքացիների համար, այլև կբարձրացնեն նրանց վստահությունը պետական համակարգի նկատմամբ։ Նորամուծությունը հնարավորություն կտա խնայել ժամանակ, նվազեցնել բյուրոկրատական բեռը և ստանալ առավել արագ ու թափանցիկ ծառայություններ։ Ակնկալվում է, որ ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու կամ դադարեցնելու գործընթացները կդառնան ոչ միայն ավելի պարզ և արդյունավետ, այլև կհամապատասխանեն ժամանակակից կառավարման չափանիշներին։
