Արդյոք կգա օր, երբ արհեստական բանականության մասին այլևս չենք հիշի

Արհեստական բանականությունը վերջին տասնամյակում դարձել է ամենաքննարկվող թեմաներից մեկը՝ տեխնոլոգիական, տնտեսական և հասարակական բոլոր դաշտերում։

Այն հաճախ ներկայանում է որպես հեղափոխական հնարավորություն, երբեմն՝ որպես սպառնալիք։ Բայց արդյո՞ք հնարավոր է պատկերացնել մի օր, երբ ԱԲ-ն այլևս չի լինի քննարկումների կենտրոնում, այլ պարզապես կդառնա անտեսանելի, առօրյայի սովորական մաս։

Երբ տեխնոլոգիան «անտեսանելի» է դառնում

Պատմությունը ցույց է տալիս, որ ամենահզոր տեխնոլոգիաները մի օր դադարում են հատուկ ուշադրություն գրավել։

  • Երբ առաջին անգամ հայտնվեցին էլեկտրականությունը կամ ինտերնետը, մարդիկ երկար տարիներ քննարկում էին դրանց հնարավորություններն ու վտանգները։
  • Այսօր մենք չենք զարմանում, երբ սենյակում լույս ենք վառում կամ համացանցից օգտվում․ դրանք դարձել են բնական երևույթ։

Նույնը կարող է պատահել նաև ԱԲ-ի հետ․ այն պարզապես կլծվի տարբեր ոլորտներում այնպես, որ այլևս չզգացվի դրա «առանձին գոյությունը»։

ԱԲ-ի ինտեգրման ընթացիկ ուղիները

Այսօր ԱԲ-ն արդեն ներթափանցել է մեր կյանք․

  • Առօրյա գործիքներ – որոնողական համակարգեր, թարգմանիչներ, ձայնային օգնականներ։
  • Գործարար միջավայր – կանխատեսումներ, ռիսկերի վերլուծություն, բիզնես գործընթացների ավտոմատացում։
  • Առողջապահություն – ախտորոշման օժանդակ համակարգեր, գենետիկ հետազոտություններ։
  • Սոցիալական կյանք – բովանդակության առաջարկության ալգորիթմներ, դեմքի ճանաչման տեխնոլոգիաներ։

Այս ամենը մենք հաճախ չենք նկատում․ օգտվում ենք՝ առանց մտածելու, թե ինչքան մեծ դեր ունի ԱԲ-ն։

Որո՞նք են այն պայմանները, երբ ԱԲ-ն «կվերանա» որպես թեմա

ԱԲ-ի շուրջ քննարկումները կարող են նվազել, եթե կատարվեն հետևյալ զարգացումները․

  1. Կարգավորումների հաստատում
    Երբ կառավարությունները և միջազգային կառույցները հստակ կանոններ սահմանեն, հասարակական վախերն ու հարցերը կնվազեն։

  2. Տեխնոլոգիայի հասունացում
    Երբ ԱԲ համակարգերը դառնան կայուն, հուսալի և կանխատեսելի, այն կդադարի դիտվել որպես նորարարություն և կդառնա «հին տեխնոլոգիա»։

  3. Կենսակերպի ինտեգրում
    Եթե ԱԲ-ն անխափան ձևով ներգրավվի առօրյայում, այն կդառնա ինչպես օդի կամ ջրի նման՝ անտեսանելի, բայց անհրաժեշտ։

Կլինի՞ երբևէ «ԱԲ-ի հանդեպ անտարբերություն»

Հնարավոր է, որ ապագայում մարդիկ այլևս չխոսեն ԱԲ-ի մասին՝ նույն կերպ, ինչպես չենք քննարկում էլեկտրական հոսքը։ Սակայն կա մի տարբերություն․
ԱԲ-ն ոչ միայն գործիք է, այլ նաև որոշումների կայացման, ստեղծագործության և նույնիսկ արժեքային համակարգերի վրա ազդեցություն ունեցող ուժ։

Այս պատճառով՝ այն հավանաբար միշտ որոշ չափով կմնա հասարակական ու քաղաքական օրակարգում։ Միգուցե չլինի ամենօրյա «թեժ թեմա», բայց շարունակաբար կբարձրացվեն հարցեր՝ կապված պատասխանատվության, էթիկայի և վերահսկողության հետ։

***

Այսօր ԱԲ-ն ընկալվում է որպես աշխարհի փոխակերպող ուժ, բայց ապագայում այն պարզապես կդառնա մեր կյանքի անբաժանելի մաս, ինչպես եղավ ինտերնետի կամ բջջային կապի դեպքում։ Հնարավոր է՝ մի օր մենք իսկապես չունենանք քննարկումներ «արհեստական բանականության» մասին, քանի որ այն այնքան խորությամբ կմիանա առօրյային, որ պարզապես այլևս չզգացվի։


*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ