«Խմբագրված ճշմարտության» հետևանքները․ ինչպես Թիմ Դեյվին ու Դեբորա Թըրնեսը ավարտեցին կարիերան BBC-ում

Այս դեպքը, ըստ վերլուծաբանների, կարող է ազդեցություն ունենալ թե՛ կառույցի ներքին քաղաքականության, թե՛ հանրային վստահության մակարդակի վրա։

BBC-ում վերջին օրերի գլխավոր իրադարձությունը երկու ղեկավարների՝ գլխավոր տնօրեն Թիմ Դեյվիի և BBC News բաժնի ղեկավար Դեբորա Թըրնեսի  հրաժարականներն են։ Նրանք լքել են պաշտոնները «Panorama» ծրագրի շուրջ առաջացած վիճահարույց դեպքից հետո, որը վերաբերում է Դոնալդ Թրամփի ելույթի խմբագրմանը։ BBC-ի ներքին քննության և հանրային արձագանքի հետևանքով կառույցը կանգնել է թափանցիկության ու վստահության հարցերի կենտրոնում։

Դեյվին, որը BBC-ի գլխավոր տնօրենն էր 2020 թվականի սեպտեմբերից, հայտարարեց, որ որոշումն իրենն է, և իր նպատակն է ապահովել «սահուն անցում» հաջորդ ղեկավարությանը։ Նա նշել է․ «BBC-ն ընդհանուր առմամբ լավ կազմակերպություն է, բայց որոշ սխալներ թույլ են տրվել, և որպես գլխավոր տնօրեն ես պետք է ստանձնեմ վերջնական պատասխանատվությունը»։

Թըրնեսը, որը BBC News-ի ղեկին էր 2022 թվականից, իր հրաժարականի տեքստում ընդգծել է․ «Panorama-ի շուրջ վեճը հասել է այն կետի, երբ այն վնասում է BBC-ին՝ մի հաստատություն, որը ես սիրում եմ։ Թեպետ սխալներ եղել են, ուզում եմ հստակ ասել՝ BBC News-ի ինստիտուցիոնալ կողմնակալության մասին մեղադրանքները սխալ են»։

Հիմնական խնդիրը վերաբերում է BBC-ի «Panorama» հաղորդման «Trump: A Second Chance?» ֆիլմին, որտեղ քննադատների պնդմամբ՝ Դոնալդ Թրամփի հունվարի 6-ի ելույթի հատվածները խմբագրվել են այնպես, որ հեռուստադիտողի մոտ ստեղծվել է տպավորություն, թե նա խրախուսում է Կապիտոլիումի անկարգությունները։ Ըստ բրիտանական The Telegraph-ի՝ BBC-ի ներսում պատրաստվել է ներքին գրություն, որտեղ նշվել է, որ ելույթի տարբեր մասեր միացվել են միմյանց՝ առանց հստակ բացատրության, ինչն էլ մոլորեցրել է դիտողներին։

Այս հրապարակումներից հետո սկսվեց լայն քննադատություն թե՛ մեդիա փորձագետների, թե՛ քաղաքական գործիչների կողմից։ Բրիտանական խորհրդարանի Մշակույթի, մեդիայի և սպորտի հանձնաժողովը պահանջել է, որ BBC-ը պարզաբանի խմբագրական որոշումների մանրամասները։ Միաժամանակ, մամուլում արտահոսել են փաստաթղթեր, որոնք խոսում են BBC-ում առկա ներքին տարաձայնությունների և խմբագրական մոտեցումների վերանայման անհրաժեշտության մասին։

Թեման մեծ արձագանք է ստացել նաև ԱՄՆ-ում։ Դոնալդ Թրամփը իր Truth Social հարթակում ողջունել է երկու ղեկավարների հեռանալը՝ մեղադրելով BBC-ին «անազնվության» մեջ և պնդելով, թե կազմակերպությունը փորձել է ազդել ԱՄՆ ընտրությունների վրա։ BBC-ի նախագահ Սամիր Շահը, արձագանքելով հրաժարականներին, նշել է, որ Դեյվին «վերջին հինգ տարիներին եղել է վճռական և նպատակասլաց ղեկավար», սակայն ընդունել է, որ ներկայիս իրավիճակը պահանջում է պատասխանատվություն և վերանայում։

BBC-ի ղեկավարական փոփոխությունները տեղի են ունենում այն ժամանակ, երբ կազմակերպությունը պատրաստվում է քննարկել իր ապագա մանդատը և ֆինանսավորման մոդելը։ Այս դեպքը, ըստ վերլուծաբանների, կարող է ազդեցություն ունենալ թե՛ կառույցի ներքին քաղաքականության, թե՛ հանրային վստահության մակարդակի վրա։

Առաջիկայում BBC-ում սպասվում են խմբագրական ստանդարտների վերանայում և ներքին գնահատում՝ հասկանալու, թե ինչպես է հնարավոր կանխել նմանատիպ դեպքերը։ Կազմակերպության ներկայացուցիչները վստահեցրել են, որ շարունակելու են գործել բաց և հաշվետու սկզբունքներով՝ փորձելով վերականգնել լսարանի վստահությունը։