Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ 2025 թվականի մարտին սպառողական գների 12-ամսյա ինդեքսը կազմել է 3.3%՝ նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ: Փետրվարի համեմատ գնաճը կազմել է 0.5%։

Գնաճի հիմնական պատճառները

Գնաճը պայմանավորված է որոշ ապրանքախմբերի զգալի թանկացմամբ, որոնց թվում հատկապես առանձնանում են սննդամթերքը և ոչ ալկոհոլային խմիչքները, կրթությունը, ինչպես նաև բանջարեղենը և մրգերը։

• Սննդամթերք և ոչ ալկոհոլային խմիչք - 5.4%

• Կրթություն - 7.8%

• Բանջարեղեն - 21.0%

• Մրգեր - 11.3%

Բանջարեղենի և մրգերի թանկացումն ունեցել է զգալի ազդեցություն ընդհանուր գնաճի վրա՝ ավելացնելով այն մոտ 0.22 տոկոսային կետով։

Գների նվազումը

Միևնույն ժամանակ, որոշ ապրանքախմբերում գների նվազում է նկատվել։ Հագուստի գները նվազել են 3.0%-ով, կոշիկինը՝ 1.6%-ով, իսկ կաթնամթերքի գինը՝ 2.5%-ով։ Բենզինի գինը գրեթե չի փոխվել, մինչդեռ դիզելային վառելիքը էժանացել է 4.9%-ով։

Ծառայությունների գների աճ

Ծառայությունների ընդհանուր աճը կազմել է 2.9%, որից հատկապես առանձնանում են հետևյալ ոլորտները․

• Բժշկական ծառայություններ - 3.6%

• Տրանսպորտային ծառայություններ - 12.0%

Փոխարժեքային շուկայի ազդեցությունը

Փոխարժեքային շուկայում ևս նկատվել են փոփոխություններ։ Դրամը ամրապնդվել է՝ ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ արժևորվելով 1.9%-ով նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ։

Բանջարեղենի և մրգերի զգալի թանկացումը մասամբ պայմանավորված է սեզոնային գործոններով և ներմուծման գների աճով։ Միևնույն ժամանակ, որոշ ապրանքների գների նվազումը կարող է կապ ունենալ ներքին արտադրության աճի կամ միջազգային շուկայի փոփոխությունների հետ։

Ծառայությունների գների աճը մասնավորապես պայմանավորված է տրանսպորտային ծախսերի ավելացմամբ, ինչը կարող է ազդել բնակչության ընդհանուր ծախսերի կառուցվածքի վրա։

Դրամի ամրապնդումը դոլարի նկատմամբ կարող է նպաստել ներմուծվող ապրանքների գների որոշակի կայունացմանը, ինչը տնտեսագետները դիտարկում են որպես դրական ազդակ գնաճի զսպման համար։

***

2025 թվականի մարտին Հայաստանի սպառողական գների աճը հիմնականում պայմանավորված է սննդամթերքի, կրթության և տրանսպորտային ծառայությունների գների բարձրացմամբ: Հագուստի, կոշիկի և կաթնամթերքի գների նվազումը կարող է որոշակիորեն մեղմել գնաճի ճնշումը:

Նման իրավիճակում տնտեսագետները խորհուրդ են տալիս ուշադրություն դարձնել ներքին արտադրության խթանմանը և փոխարժեքային կայունացման քաղաքականությանը՝ գնաճի կանխարգելման համար: