«Կողք կողքի»․ մեկնարկեց IDBank-ի՝ արցախցիներին ուղղված նոր ծրագիրը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Աշխարհահռչակ Shell-ը Հայաստանում նոր հասցե ունի՝ «Զվարթնոց» օդանավակայանի հարևանությամբ. դիտեք ABNews.am կայքում
5 հստակ խորհուրդ և զգուշացում ֆինասների նախարարից հայ բիզնեսմեններին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մայիսին Հայաստան է այցելել 181,436 զբոսաշրջիկ
Այս շաբաթվա ներդրողի օրացույցը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Evocabank-ը՝ Newmag Summer Fest 2025-ի գլխավոր հովանավոր. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հոլիվուդը դատի է տվել արհեստական ​​ինտելեկտի ընկերությանը՝ առանց լիցենզիայի կերպարներ պատճենելու համար
Իսրայել-Իրան լարվածությունը հասնում է Սյունիք․ ինչ սպասել Հայաստանի տնտեսությունում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանում կկառուցվի 500 միլիոն դոլար արժողությամբ AI գործարան
Երևանի որ վարչական շրջաններում են այսօր բնակարաններն ավելի մատչելի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Անպտղության մակարդակը Հայաստանում հասել է 18.2%-ի
Հայաստանը 2024 թվականին արտահանել է 7.5 միլիոն լիտր կոնյակի սպիրտ
«Պարզից պարզ». ֆինանսական գրագիտությունն ԱրարատԲանկի հետ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ովքեր են աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող գոլֆիստները 2025-ին. Forbes. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ.-ի հունվար-ապրիլին հեռահաղորդակցության ոլորտում հասույթը կազմել է 54․5 մլրդ դրամ
Սևանա լիճ է բաց թողնվել շուրջ 74 հազար 800 հատ իշխանի մանրաձուկ
Ինչու է Հայաստանում դոլարը բանկերից «հեռանում». մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Tabadul. Ներդրումային հնարավորություններ, որոնք հասանելի են միայն Կոնվերս Բանկի աջակցությամբ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՌԴ բյուջեի դեֆիցիտը հունվար-մայիս ժամանակահատվածում կազմել է 3.393 տրլն ռուբլի կամ ՀՆԱ-ի 1.5%-ը
Հայաստանում մասնագիտական ​​քոլեջների ընդունելության թիվն աճել է 11.4%-ով. ԿԳՄՍՆ

Ապրիլի 10-ի կարևոր լուրերի նոր մանրամասները

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ապրիլի 10-ի կարևոր լուրերի նոր մանրամասները գրառման համար

Ինչ է կատարվել այսօր Հայաստանում և արտերկրում՝ դիտեք բոլոր կարեւոր, օգտակար եւ հետաքրքիր լուրերը` նոր մանրամասներով Armenian Business News-ի եթերում, տեսանյութերում եւ www.abnews.am կայքում

2025թ․ առաջին եռամսյակում բյուջեն ձևավորվել է հավելուրդով. ոլորտային ծախսերի մանրամասն դիտարկում

Լրահոս 0 մեկնաբանություն 2025թ․ առաջին եռամսյակում բյուջեն ձևավորվել է հավելուրդով. ոլորտային ծախսերի մանրամասն դիտարկում գրառման համար

2025թ. առաջին երկու ամիսներին ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտները կազմել են 393.2 մլրդ դրամ, ինչը գերազանցում է 2024թ. համադրելի ցուցանիշը 68.7 մլրդ դրամով կամ 21.2%-ով։ Այս աճը վկայում է հարկային և ոչ հարկային եկամուտների հավանաբար բարձր արդյունավետության մասին։

  • Աճի հնարավոր աղբյուրներ.

    • Հարկային վարչարարության բարելավում

    • Տնտեսական ակտիվության աճ (ԱԱՀ, եկամտահարկ, շահութահարկի եկամուտներ)

    • Արտաքին գործոններից կախված՝ մաքսային եկամուտների վերանայում

Սա ապահովել է բյուջեի եկամուտների բացարձակ և հարաբերական ուժեղ աճ՝ ներուժ ստեղծելով ծախսերի հստակ պլանավորման և նոր քաղաքական նախաձեռնությունների ֆինանսավորման համար։

Պետական բյուջեի ծախսեր՝ ընդհանուր պատկերը

Պետական բյուջեի ծախսերը կազմել են 321.6 մլրդ դրամ, ինչը միայն 0.3% աճ է՝ համեմատած 2024թ․ համադրելի ցուցանիշի։ Սա նշանակում է, որ կառավարությունը շարունակել է կիրառել ծախսերի զսպված քաղաքականություն, չնայած եկամուտների էական աճին։

Արդյունքում ստեղծվել է բյուջետային հավելուրդ՝ 71.6 մլրդ դրամ, որը 67.8 մլրդ դրամով ավելին է, քան նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում։

Ծախսերի մանրամասն կառուցվածքը՝ ըստ գործառույթների

Ներկայացնում ենք ծախսերի բաշխումը ոլորտների միջև՝ 2025թ. հունվար-փետրվարի կտրվածքով․

1. Ընդհանուր բնույթի հանրային ծառայություններ

  • Ծախս՝ 70,640.4 մլն դրամ

  • Աճ՝ 5.8%

Այս ոլորտը ներառում է պետական կառավարման, ֆինանսների, արտաքին հարաբերությունների և հարկային համակարգերի ծախսերը։ Աճը ցույց է տալիս պետական ապարատի գործունեության ծավալների որոշակի ընդլայնում կամ վարձատրության վերանայում։

2. Պաշտպանություն

  • Ծախս՝ 57,323.3 մլն դրամ

  • Աճ՝ 8%

Պաշտպանության ոլորտի ծախսերի աճը հավանաբար արտացոլում է առաջնահերթություն ունեցող ծրագրերի ֆինանսավորում՝ բանակի կարիքների, զինտեխնիկայի ձեռքբերման կամ ռազմական պատրաստվածության բարձրացման շրջանակներում։

3. Հասարակական կարգ, անվտանգություն և դատական համակարգ

  • Ծախս՝ 29,483.5 մլն դրամ

  • Աճ՝ 22.3%

Նշված ոլորտի ծախսերի նշանակալի աճը կարող է պայմանավորված լինել․

  • Իրավապահ մարմինների տեխնիկական հագեցման,

  • Դատական համակարգի բարեփոխումների,

  • Ոստիկանության և ԱԱԾ կառուցվածքային փոփոխությունների իրականացմամբ։

4. Տնտեսական հարաբերություններ

  • Ծախս՝ 14,068.5 մլն դրամ

  • Աճ՝ 327.9%

Սա ծախսերի ամենասրընթաց աճն է ամբողջ բյուջեում։

Հնարավոր բացատրություններ.

  • Նոր պետական ծրագրեր՝ ուղղված փոքր և միջին բիզնեսի աջակցությանը,

  • Արտահանման խթանման նախաձեռնություններ,

  • Տնտեսության ռազմավարական ճյուղերի՝ օրինակ՝ գյուղատնտեսության, զբոսաշրջության կամ տեխնոլոգիաների խթանում։

5. Շրջակա միջավայրի պաշտպանություն

  • Ծախս՝ 679.9 մլն դրամ

  • Աճ՝ 14.6%

Բնապահպանական ոլորտի ծախսերի աճը դրական ազդակ է՝ վկայելով էներգետիկ անցման կամ բնապահպանական կարգավորումների խստացման մասին։ Չնայած ծախսը փոքր է, աճը հարաբերականորեն շեշտակի է։

6. Բնակարանային շինարարություն և կոմունալ ծառայություններ

  • Ծախս՝ 272.1 մլն դրամ

  • Նվազում՝ 56.9%

Սա ամենամեծ անկում ունեցող ոլորտներից է։ Նվազումը կարող է խոսել հետևյալի մասին․

  • Նախագծերի ավարտ՝ նախորդ տարիներից շարունակվող ծրագրերում

  • Նոր կառուցապատման ծրագրերի պակաս

  • Բյուջետային առաջնահերթությունների վերաբաշխում այլ ուղղություններով

7. Առողջապահություն

  • Ծախս՝ 16,276.1 մլն դրամ

  • Աճ՝ 11.8%

Առողջապահության ծախսերը մեծացել են՝ հավանաբար կապված պետական պատվերի ընդլայնման, բժշկական կենտրոնների արդիականացման և առողջության առաջնային ծառայությունների հասանելիության բարձրացման հետ։

8. Հանգիստ, մշակույթ և կրոն

  • Ծախս՝ 3,999.7 մլն դրամ

  • Աճ՝ 2.9%

Այս ոլորտի ծախսերը մնացել են համեմատաբար կայուն։ Հնարավոր է՝ միջոցներ են ուղղվել մշակութային կենտրոնների պահպանման կամ համայնքային մշակութային նախաձեռնությունների վրա։

9. Կրթություն

  • Ծախս՝ 22,124.6 մլն դրամ

  • Աճ՝ 18%

Կրթության ոլորտում ծախսերի աճը խոսում է կրթական բարեփոխումների մասին՝ ներառյալ․

  • Տնտեսական զարգացումների համահունչ կրթական ծրագրերի ներդրում,

  • Դասավանդման մեթոդների արդիականացում,

  • Ուսուցչական աշխատավարձերի բարձրացում։

10. Սոցիալական պաշտպանություն

  • Ծախս՝ 106,697.4 մլն դրամ

  • Նվազում՝ 21%

Չնայած նվազմանը, սա բյուջեի ամենամեծ ծախսային ոլորտն է։

Նվազման հնարավոր պատճառներ․

  • Շահառուների թվի նվազում՝ կենսաթոշակային համակարգի վերանայումից հետո

  • Սոցիալական աջակցության նոր մեխանիզմների կիրառում՝ ուղղված ավելի թիրախային օգնության տրամադրմանը

  • Արտակարգ իրավիճակների (օր.՝ COVID) բացակայություն, ինչի հետևանքով վերացվել են ժամանակավոր սոցիալական փաթեթներ

Բյուջեի եկամուտների զգալի աճն ապահովել է կայուն ֆինանսական պաշար և թույլ է տվել կառավարությանը վերանայել ծախսային առաջնահերթությունները։

Ընդհանուր առմամբ՝ ծախսերը վերաբաշխվել են՝ հստակ նախապատվություն տալով տնտեսական աճի, պաշտպանությանը և կրթությանը, մինչդեռ որոշ ոլորտներ՝ սոցիալական պաշտպանություն, բնակարանաշինություն, կրճատումներ են կրել։

Կառավարությունը վարում է բյուջետային կայունության և հավելուրդի պահպանման քաղաքականություն, միաժամանակ վերակենտրոնացնելով ռեսուրսները դեպի աճի խթանող ուղղություններ։

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

Բեռնափոխադրումների շարժը տարբեր ուղիներով. որ տրանսպորտի տեսակն է փոխադրել ամենաշատ բեռը 2025-ի սկզբին

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Բեռնափոխադրումների շարժը տարբեր ուղիներով. որ տրանսպորտի տեսակն է փոխադրել ամենաշատ բեռը 2025-ի սկզբին գրառման համար

Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն՝ 2025 թվականի հունվար-փետրվար ամիսներին երկրի բեռնափոխադրումների ընդհանուր ծավալը կազմել է 2,215.3 հազար տոննա, ինչը 1.8%-ով ավել է 2024 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ։

Ստորև ներկայացված է բեռնափոխադրումների վիճակագրությունը ըստ տրանսպորտային տեսակների՝ ընդգծելով ներմուծման, արտահանման և ներհանրապետական փոխադրումների ծավալները։

Երկաթուղային բեռնափոխադրումներ՝ զգալի աճ

Երկաթուղային փոխադրումները գրանցել են ամենամեծ աճը՝ 29.4%՝ կազմելով 230.0 հազար տոննա։ Այս ցուցանիշը փաստում է երկաթուղային փոխադրումների արդյունավետության կամ պահանջարկի աճի մասին։

  • Արտահանում՝ 44.6 հազար տոննա

  • Ներմուծում՝ 106.8 հազար տոննա

  • Ներհանրապետական փոխադրումներ՝ 78.6 հազար տոննա

Այս տվյալները վկայում են, որ ներմուծումը զգալիորեն գերազանցել է արտահանումը երկաթուղային ուղղությամբ, ինչն ուղղակիորեն կարող է կապված լինել արդյունաբերական կամ շինարարական նպատակներով հումքի ներմուծման աճի հետ։

Ավտոմոբիլային բեռնափոխադրումներ՝ փոքր անկում

2025թ. հունվար-փետրվարին ավտոմոբիլային բեռնափոխադրումների ծավալը կազմել է 1,499.2 հազար տոննա, ինչը 2.2%-ով նվազ է նախորդ տարվա համեմատ։ Չնայած ծավալների նվազմանը, ավտոմոբիլային տրանսպորտը շարունակում է մնալ բեռնափոխադրումների հիմնական միջոցը՝ ավելի քան 67% ընդհանուր ծավալի մեջ։

  • Արտահանում՝ 99.2 հազար տոննա

  • Ներմուծում՝ 559.4 հազար տոննա

  • Ներհանրապետական փոխադրումներ՝ 840.6 հազար տոննա

Այս սեգմենտում ներհանրապետական բեռների ծավալը ամենաբարձրն է, ինչը խոսում է ներքին լոգիստիկայի ակտիվության մասին՝ առևտրային ցանցեր, շինարարություն, գյուղատնտեսական ապրանքների շրջանառություն և այլն։

Օդային բեռնափոխադրումներ՝ դինամիկ աճ

Չնայած ծավալների համեմատաբար փոքր լինելուն, օդային բեռնափոխադրումները աճել են 15.1%-ով՝ հասնելով 6.1 հազար տոննայի։ Սա կարող է պայմանավորված լինել բարձր արժեք ունեցող ապրանքների՝ տեխնիկայի, դեղորայքի կամ փոքրաքաշ բեռների ներմուծմամբ կամ արտահանմամբ։

  • Արտահանում՝ 2.9 հազար տոննա

  • Ներմուծում՝ 3.2 հազար տոննա

Օդային բեռնափոխադրումները հատկապես կարևոր են ժամանակազգայուն և միջազգային առևտրի բեռների համար։

Խողովակաշարային բեռնափոխադրումներ՝ կայուն աճ

Մայրուղային խողովակաշարային համակարգով փոխադրված բեռների ծավալը կազմել է 480.0 հազար տոննա, ինչը 4.6%-ով ավել է նախորդ տարվա ցուցանիշից։ Այս տրանսպորտի տեսակն օգտագործվում է հիմնականում հեղուկ բեռների՝ գազ, նավթ կամ քիմիական նյութերի փոխադրման համար։

2025 թվականի առաջին երկու ամիսների ընթացքում Հայաստանի բեռնափոխադրումների ոլորտը զարգացել է զգուշավոր դրական միտումով։ Երկաթուղային և օդային փոխադրումների աճը, ինչպես նաև խողովակաշարային համակարգի կայուն զարգացումը ցույց են տալիս բազմազանեցման և ենթակառուցվածքային ներդրումների հնարավոր ազդեցությունը։

***

Միևնույն ժամանակ, ավտոմոբիլային տրանսպորտում գրանցված փոքր նվազումը կարող է լինել ժամանակավոր՝ պայմանավորված եղանակային պայմաններով կամ բիզնես ակտիվության փոփոխություններով։ Այսպիսի վերլուծությունները կարևոր են լոգիստիկ շուկայի մասնակիցների, ներդրողների և պետական ռազմավարական ծրագրավորողների համար՝ արդյունավետ քաղաքականություն մշակելու նպատակով։

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

Ապրիլի 10-ի կրիպտոարժույթների փոխարժեքները

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ապրիլի 10-ի կրիպտոարժույթների փոխարժեքները գրառման համար

Աշխարհի խոշորագույն թվային արժույթների (կրիպտոարժույթ) փոխարժեքները ապրիլի 10-ի ժամը 10:30-ի դրությամբ.

Bitcoin-ի (BTC) փոխարժեքը դրամի նկատմամբ աճել է 6.87%-ով և կազմել 32,125,693.59 դրամ, ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ Bitcoin-ի փոխարժեքն աճել է 6.66%-ով և կազմել 81,999.32 դոլար:

Ethereum-ի (ETH) փոխարժեքն աճել է 9.97%-ով և կազմել 1,609.84 դոլար, ETH/BTC փոխարժեքը՝ 0.019619562 (+3.03%):

Bitcoin Cash-ի (BCH) փոխարժեքն աճել է 9.14%-ով և կազմել 299.48 դոլար, BCH/BTC փոխարժեքը՝ 0.003649811 (+2.26%):

Fasttoken-ի (FTN) փոխարժեքը նվազել է 0.07%-ով և կազմել 4.027575 դոլար, FTN/BTC փոխարժեքը՝ 0.000049085 (-6.38%):

Ripple-ի (XRP) փոխարժեքն աճել է 11.15%-ով և կազմել 2.006413 դոլար, XRP/BTC փոխարժեքը՝ 0.000024453 (+4.14%):

Litecoin-ի (LTC) փոխարժեքն աճել է 6.15%-ով և կազմել 74.51 դոլար, LTC/BTC փոխարժեքը՝ 0.00090813 (-0.54%):

Binance Coin-ի (BNB) փոխարժեքն աճել է 5.29%-ով և կազմել 579.78 դոլար, BNB/BTC փոխարժեքը՝ 0.007065927 (-1.35%):

Dogecoin-ի (DOGE) փոխարժեքն աճել է 9.10%-ով և կազմել 0.157257 դոլար, DOGE/BTC փոխարժեքը՝ 0.000001917 (+2.24%):

 

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

Էլեկտրամեքենաների բանալիները հանձնվել են Կոնվերս Բանկի արշավի հաղթողներին

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Էլեկտրամեքենաների բանալիները հանձնվել են Կոնվերս Բանկի արշավի հաղթողներին գրառման համար

Կոնվերս Բանկն ամփոփել է C360 Mastercard քարտապանների համար արշավի արդյունքները: Ամփոփիչ միջոցառման ժամանակ գլխավոր մրցանակների՝ 4 էլեկտրական մեքենաների բանալիները հանձնվել են պատահականության սկզբունքով ընտրված մասնակիցներին:

«Շնորհակալ եմ, չԷի հավատում հաջողությանը, ինձ թվում էր՝ ինչ-որ խաղ է»,- մրցանակների հանձնման արարողության ժամանակ ասել է հաղթողներից Գագիկ Թովմասյանը:

«Հայաստանը շատ լավ երկիր է օտարերկրացիների համար։ Ես ապագա բժիշկ եմ ու այստեղ նաև բիզնեսով եմ զբաղվում։ Ինձ համար անակնկալ էր այս շահումը, բայց շահումից հետո որոշել եմ, որ իմ բիզնեսի և իմ բոլոր հաշիվները տեղափոխել Կոնվերս Բանկ»,- հավելել է մեկ այլ հաղթող՝ Բժշկական համալսարանի ուսանող Ադոմահ Սամուելը Գանայից:

Արշավի շրջանակում, բացի էլեկտրական մեքենաները, նախատեսված է եղել նաև մինչև 15%-ի չափով քեշբեք, որից օգտվել են մրցույթի պայմաններին բավարարած բոլոր մասնակիցները:

Արշավի ամփոփմանը մասնակցել են նաև հյուրեր Mastercard-ից: Փոխնախագահ, Հայաստանում և Վրաստանում տարածաշրջանային մենեջեր Դավիդ Զգուդաձեն, իր հերթին, ողջունել է միջոցառման մասնակիցներին և շեշտել Կոնվերս Բանկի հետ երկարամյա արդյունավետ համագործակցությունն ու դրա արդյունքում հաճախորդների համար նոր հնարավորությունների ստեղծումը:

«Շատ ուրախ եմ, որ մեր գործընկեր Կոնվերս Բանկի հետ նման արշավ ենք իրականցրել։ Հայաստանում ֆինանսական ծառայություններն արագ թվայնացվում են, այս հարցում Կոնվերս Բանկն առաջատարներից է: Նման   միջոցառումները հնարավորություն են տալիս, որ հաճախորդները զգան, թե որքան կարևոր ու լավ է թվայնացումը, և որքան հարմարավետ են թվային ծառայությունները»,- ասել է նա:

Կոնվերս Բանկի գործառնական դեպարտամենտի տնօրեն Արթուր Մխիթարյանը նշել է, որ Mastercard-ը Կոնվերս Բանկի ռազմավարական գործընկերներից է, և հավելել՝ Mastercard-ի հետ համագործակցությունը ընդգրկուն է և ներառում է գործունեության մի քանի ոլորտ:

«Ներկայում Mastercard-ի հետ համագործակցում ենք ոչ միայն քարտային,  այլև տեխնոլոգիական ոլորտներում, թողարկում ենք դասական և թվային Mastercard վճարային քարտեր, միասին զարգացնում քարտային գործառնությունների հնարավորությունները, իրականացնում համատեղ արշավներ: Վստահ եմ՝ համագործակցությունը ավելի կխորանա, ինչի արդյունքում կներկայանանք նոր առաջարկներով»,- ասել է նա:

Հիշեցնենք, որ արշավն անցկացվել է 2024թ. դեկտեմբերի 23-ից մինչև 2025թ. փետրվարի 28-ը: Հաշվի են առնվել ինչպես ՀՀ վաճառակետերում, այնպես էլ արտասահմանյան վաճառակետերում կատարված անկանխիկ գնումները:

Մանրամասն՝ տեսանյութում

Կոնվերս Բանկը վերահսկվում է ՀՀ ԿԲ կողմից:

 

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

Ապրիլի 9-ի բիզնես լուրերը

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ապրիլի 9-ի բիզնես լուրերը գրառման համար

Ինչ է տեղի ունեցել այսօր բիզնես աշխարհում՝ դիտեք բոլոր կարևոր, օգտակար և հետաքրքիր նորությունները՝ թարմ մանրամասներով Armenian Business News-ի եթերում, տեսանյութերում և www.abnews.am կայքում

Ապրիլի 9-ի կարևոր լուրերը

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ապրիլի 9-ի կարևոր լուրերը գրառման համար

Ինչ է կատարվել այսօր Հայաստանում և արտերկրում՝ դիտեք բոլոր կարեւոր, օգտակար եւ հետաքրքիր լուրերը` նոր մանրամասներով Armenian Business News-ի եթերում, տեսանյութերում եւ www.abnews.am կայքում

Ինչպես կզարգանա Հայաստանի տնտեսությունը 2025-ին. Ասիական զարգացման բանկի գնահատականը

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ինչպես կզարգանա Հայաստանի տնտեսությունը 2025-ին. Ասիական զարգացման բանկի գնահատականը գրառման համար

Տնտեսական աճի դինամիկան․ դանդաղում, բայց կայունություն

Ասիական զարգացման բանկի (ԱԶԲ) կանխատեսմամբ՝ 2025 թվականին Հայաստանի տնտեսությունը կաճի 5 տոկոսով։ Այս ցուցանիշը համեմատաբար ցածր է 2022-ի 12.6% և 2023-ի 8.3% աճի համեմատ, ինչը, ըստ ԱԶԲ-ի, պայմանավորված է արտաքին պահանջարկի աստիճանական թուլացմամբ։

2024 թվականին աճը կդանդաղի՝ կազմելով 5.9%՝ արտացոլելով որոշ ոլորտներում տնտեսական ակտիվության նվազում։ Մասնավորապես, դանդաղում է նկատվել ծառայությունների, գյուղատնտեսության և շինարարության ոլորտներում։ Միևնույն ժամանակ, արդյունաբերական ոլորտը ցույց է տվել որոշակի աշխուժացում։

Գնաճի վիճակը և դրամավարկային քաղաքականություն

2024 թվականի դեկտեմբերին արձանագրվել է 12-ամսյա գնաճի ընդամենը 1.3%, ինչը զգալիորեն ցածր է Կենտրոնական բանկի թիրախային ցուցանիշից (4.0% ± 1.5%)։ Տարեկան միջին գնաճը նույնպես նվազել է՝ 2023-ի 2.0%-ից հասնելով 0.3%-ի՝ պայմանավորված ապրանքների գլոբալ գների զսպվածությամբ և արժույթի կայունությամբ։

Դրամավարկային զգույշ քաղաքականության արդյունքում, դրամային վարկավորումը 2024-ին աճել է 22.8%-ով, մինչդեռ արտարժույթով վարկավորումը՝ ընդամենը 5.1%։

ՀՆԱ-ի կառուցվածքային փոփոխությունները և կապիտալ ծախսերը

Համախառն ներքին արդյունքի կառուցվածքում որոշակի վերափոխումներ են գրանցվել։ 2023 թվականին ՀՆԱ-ն 2.3%-ից մեծացել է մինչև 3.8% 2024-ին։ Կապիտալ ծախսերը 2024-ին աճել են 14.6%-ով՝ պայմանավորված ճանապարհաշինության և սոցիալական ենթակառուցվածքների վրա արված շարունակական ներդրումներով։

Նշանավոր է նաև, որ ապրանքների և ծառայությունների գծով պետական ծախսերը նվազել են 43.1%-ով։

Պետական պարտք և արտաքին պոզիցիա

ԱԶԲ-ի տվյալներով՝ պետական պարտքը 2023-ի 50.7%-ից նվազել է մինչև 50.3% ՀՆԱ-ի նկատմամբ։ Կենտրոնական բանկի արտաքին պարտավորությունները նվազել են՝ հասնելով 6.5 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի կամ ՀՆԱ-ի 25.3% (2023-ի 27.8%-ի փոխարեն)։

Միևնույն ժամանակ, միջպետական պարտքը աճել է՝ հասնելով 6.4 միլիարդ դոլարի։ Սա նպաստել է տեղական պարտքի մասնաբաժնի աճին, ինչը համապատասխանում է կառավարության՝ պարտքային բեռը ներքին աղբյուրներից ֆինանսավորելու ռազմավարությանը։

Ընթացիկ հաշվեկշռի դեֆիցիտը

Ըստ ԱԶԲ-ի կանխատեսումների՝ 2025 և 2026 թվականներին ընթացիկ հաշվեկշռի դեֆիցիտը կաճի ՀՆԱ-ի մոտ 5%-ով՝ պայմանավորված արտաքին դրական գործոնների (օրինակ՝ տրանսֆերտներ, արտահանման գներ) նվազմամբ։

ԱՍԶԲ-ի համագործակցությունը ՀՀ կառավարության հետ

2025 թվականին Ասիական զարգացման բանկը ծրագրում է շարունակել ակտիվ համագործակցությունը ՀՀ կառավարության հետ մի շարք առանցքային ոլորտներում․

  • Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի Սիսիան-Քաջարան հատվածի շինարարություն – 250 միլիոն դոլարի ներդրում

  • Առողջապահության ոլորտի զարգացում

  • Բնակարանային ծրագրեր տեղահանված անձանց համար

  • Դպրոցների կառուցում և վերակառուցում

  • Հանրային և պետական բարեփոխումների աջակցություն

ԱԶԲ-ի հայաստանյան մշտական առաքելության տնօրեն Դոն Լամբերտը նշել է, որ իրենց վերլուծությունները համահունչ են ԿԲ-ի վերլուծություններին, ինչը հաստատում է հիմնական տնտեսական ցուցանիշների համադրելիությունը։

Չնայած արտաքին միջավայրի փոփոխություններին և աճի տեմպերի դանդաղմանը, Ասիական զարգացման բանկի կանխատեսումները վկայում են Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքային կայունության մասին։ 2025 թվականը լինելու է վերափոխման, ներդրումների և թիրախային աջակցության տարի, որի կենտրոնում կլինեն ենթակառուցվածքները, սոցիալական ոլորտները և ֆինանսական կայունությունը։

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

AMX-ը ամփոփել է մարտ ամսվա բորսայական տվյալները

Լրահոս 0 մեկնաբանություն AMX-ը ամփոփել է մարտ ամսվա բորսայական տվյալները գրառման համար

Հայաստանի կապիտալի շուկան 2024-ին. աճ, նոր հնարավորություններ և գլոբալ միտումներ

Հայաստանի ֆոնդային բորսան և Կենտրոնական դեպոզիտարիան (AMX) ամփոփել են 2024 թվականի գործունեության արդյունքները։ Տարվա ընթացքում AMX-ը շարունակել է իր ռազմավարական ծրագրերի իրագործումը՝ նպաստելով կապիտալի շուկայի զարգացմանն ու միջազգային համագործակցության ընդլայնմանը։ Միջազգային կապերի ամրապնդումը նոր հնարավորություններ է ստեղծել շուկայի մասնակիցների համար՝ ընդլայնելով Հայաստանի կապիտալի շուկայի հասանելիությունը և խորացնելով տարածաշրջանային ինտեգրացիան։

ԻՄԱՆԱԼ ԱՎԵԼԻՆ

Տեղի են ունեցել պետական պարտատոմսերի տեղաբաշխման աճուրդ

Մարտի 11-ին տեղի է ունեցել 35 մլրդ դրամ ծավալով պետական պարտատոմսերի տեղաբաշխման աճուրդ։

ԻՄԱՆԱԼ ԱՎԵԼԻՆ

Մարտ ամսվա ամփոփում

Հայաստանի ֆոնդային բորսան ամփոփել է 2024 թ.-ի մարտ ամսվա տվյալները։ Ամսվա ընթացքում շարունակվել է մի շարք հարթակներում ակտիվությունը։

ԻՄԱՆԱԼ ԱՎԵԼԻՆ

Նոր ներդրումային հնարավորություններ

«ՖԻՆՔԱ» ՈւՎԿ ՓԲԸ-ի պարտատոմսերը ցուցակվել են Հայաստանի ֆոնդային բորսայում

Ցուցակվել են ավելի քան 1․2 մլրդ ՀՀ դրամ ծավալով պարտատոմսեր։ Պարտատոմսի անվանական արժեքը 50,000 ՀՀ դրամ է, իսկ արժեկտրոնի տոկոսադրույքը 11․5%։

ԻՄԱՆԱԼ ԱՎԵԼԻՆ

Մարտ ամսվա ցուցակումների և առևտրի վերաբերյալ տվյալները այստեղ:

 

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: 

Ինչու է Եվրոպան 2024-ին ագրոպարենային բում ապրել, երբ մնացածը բողոքում են խնդիրներից

Լրահոս 0 մեկնաբանություն Ինչու է Եվրոպան 2024-ին ագրոպարենային բում ապրել, երբ մնացածը բողոքում են խնդիրներից գրառման համար

Չնայած շարունակվող գլոբալ տնտեսական և առևտրային խնդիրներին՝ Եվրոպական միությունը 2024 թվականին արձանագրել է ագրոպարենային արտահանման ռեկորդային ցուցանիշ՝ 235.4 միլիարդ եվրո։ Սա նախորդ տարվա համեմատության մեջ արտահանման ծավալի 3% աճ է կամ շուրջ 6.6 միլիարդ եվրոյով ավել։

Արտահանման գլխավոր ուղղությունները

ԵՀ-ի տվյալներով՝ Մեծ Բրիտանիան 2024-ին պահպանել է իր դիրքը որպես ԵՄ ագրոպարենային ապրանքների հիմնական ներմուծող երկիր։ Միայն այս շուկան կազմել է ընդհանուր արտահանման մոտ 23%՝ համարժեք 53.9 միլիարդ եվրոյի։

Բացի այդ, զգալի աճ է գրանցվել դեպի հետևյալ շուկաներ.

  • Շվեյցարիա – արտահանման ծավալը ավելացել է 653 միլիոն եվրոյով կամ 6%,

  • Ճապոնիա – աճը կազմել է 458 միլիոն եվրո։

Այս տվյալները վկայում են, որ ԵՄ ագրոպարենային ապրանքների նկատմամբ պահանջարկը կայուն է ոչ միայն հարևան, այլև հեռավոր զարգացած շուկաներում։

Արտահանվող ապրանքների կառուցվածքը

Արտահանվող ապրանքների գլխավոր խմբերն են՝

  • Հացահատիկային արտադրանքներ՝ ԵՄ գյուղատնտեսության ավանդական ուժեղ կողմը,

  • Կաթնամթերք, որի որակը բարձր է գնահատվում միջազգային շուկայում,

  • Գինի, որը շարունակում է մնալ եվրոպական արտահանման բրենդային ուղղություններից մեկը։

Սա ցույց է տալիս, որ Եվրոպան շարունակում է օգտագործել իր պատմական առավելությունները՝ բարձրորակ գյուղմթերքների և վերամշակված արտադրանքի ոլորտում։

Գնաճի միտումներ՝ ձիթապտղի յուղ և կակաո

2024-ին ամենաբարձր գնաճը արձանագրվել է ձիթապտղի յուղի և կակաոյի շուկաներում։ Գների աճը պայմանավորված է ինչպես գլոբալ առաջարկի կրճատմամբ (օրինակ՝ ձիթապտղի բերքի պակաս Եվրոպայի որոշ հատվածներում), այնպես էլ բարձր միջազգային պահանջարկով։

Սրանք ապրանքային այն խմբերն են, որոնք զգայուն են կլիմայական փոփոխություններին և համաշխարհային շուկայում գնային տատանումներին։

Ներմուծման աճ և մատակարարների խումբ

ԵՄ ագրոպարենային արտադրանքի ներմուծումը 2024-ին կազմել է 171.8 միլիարդ եվրո, ինչը նախորդ տարվա համեմատ 8%-ով ավելի է։

ԵՄ գլխավոր մատակարարներն են՝

  • Մեծ Բրիտանիա,

  • Ուկրաինա (որպես անընդհատ աճող գյուղմթերքի արտահանող),

  • Բրազիլիա (հատկապես մսամթերքի և սոյայի ոլորտում)։

Ներմուծման կառուցվածքում գերակշռում են՝

  • Կակաոն և սուրճը՝ հիմնականում եկող Աֆրիկայից ու Լատինական Ամերիկայից,

  • Մրգերն ու ընդեղենը, որոնց արտադրությունը սահմանափակ է ԵՄ տարածքում՝ հատկապես էկզոտիկ և արևադարձային տեսակների համար։

ԵՄ ագրոպարենային արտադրանքի արտահանման և ներմուծման 2024 թվականի արդյունքները վկայում են շուկայի կայունության և միջազգային պահանջարկի բարձր մակարդակի մասին։ Չնայած գլոբալ անորոշություններին՝ ԵՄ երկրներն ապացուցում են իրենց մրցունակությունը սննդի և գյուղմթերքի ոլորտում՝ ապահովելով ինչպես արտահանման եկամուտների աճ, այնպես էլ համաշխարհային շուկայի շարունակական մասնակցություն։

Այս տվյալները կարևոր են ինչպես քաղաքականության մշակողների, այնպես էլ ագրոբիզնեսով զբաղվող կազմակերպությունների համար՝ շուկայի ուղղվածությունները ճիշտ գնահատելու և զարգացումների վրա արձագանքելու նպատակով։

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: