
Մայիսի 29-ին Իլոն Մասկը հայտարարեց, որ ավարտում է իր պաշտոնավարումը ԱՄՆ կառավարության արդյունավետության դեպարտամենտի (DOGE) ղեկավարի պաշտոնում։ Այս հայտարարությունը նշանավորեց ոչ միայն մի քաղաքական փուլ, այլ նաև մեկ փորձառու գործարարի փորձ՝ բարեփոխել պետական համակարգը՝ տեխնոլոգիական մտածողությամբ։
Ի՞նչ է DOGE-ը և ինչով էր զբաղվում Մասկը
DOGE-ը՝ «Department of Government Efficiency», ստեղծվել է ԱՄՆ-ում՝ պետական կառավարման արդյունավետությունը բարձրացնելու նպատակով։ Իր նշանակման պահին Մասկը խոստացավ՝
-
Կրճատել պետական ծախսերը՝
-
Նվազեցնել բյուրոկրատիան՝
-
Ներդնել թվային լուծումներ պետական համակարգում։
Իր պաշտոնավարման ընթացքում Մասկը նախաձեռնել է հազարավոր պետական աշխատողների կրճատում, մի շարք պետական ծրագրերի դադարեցում, ինչպես նաև ծախսերի զգալի կրճատման ծրագիր՝ փորձելով 2 տրիլիոն դոլարից այն իջեցնել մինչև 1 տրիլիոն։
Սակայն ըստ փաստացի տվյալների՝ կրճատումը կազմել է մոտ 150 միլիարդ դոլար, ինչը շատ ավելի համեստ է ակնկալվածից։
Հրաժարականի պատճառները
Մասկը հրաժարականի մասին տեղեկացրել է իր սոցիալական հարթակ՝ X-ում (նախկինում՝ Twitter)։ Նա շնորհակալություն է հայտնել նախագահ Թրամփին, բայց նշել է, որ բյուջեի վերաբերյալ տարաձայնություններն ու բյուրոկրատական դիմադրությունը խոչընդոտել են իր առաքելությանը։
Թրամփի նոր բյուջեն նախատեսում է՝
-
Տրիլիոնավոր դոլարների հարկերի կրճատում,
-
Զինված ուժերի և անվտանգության ծախսերի կտրուկ ավելացում,
-
Դեֆիցիտի աճ՝ 3.8 տրիլիոն դոլարով։
Այս քաղաքականությունը, ըստ Մասկի, հակասում է DOGE-ի առաքելությանը՝ ծախսերի կրճատմանը։
Մասկի բիզնես շահույթներն ու կորուստները
Ինչով շահեց
-
Tesla-ի բաժնետոմսերը կարճ ժամանակով աճեցին՝ Մասկի պետական ծախսերի կրճատման խոստումների ֆոնին։
-
Starlink-ը ձեռք բերեց փորձնական պայմանագրեր՝ գյուղական վայրերում ինտերնետ մատակարարելու համար՝ DOGE-ի հովանու ներքո։
-
The Boring Company-ն սկսեց ներգրավվել ենթակառուցվածքային բարեփոխումների ծրագրերում՝ որպես էժան և արդյունավետ փոխադրումների առաջարկ։
Տեխնոլոգիական և ներդրումային շրջանակներում Մասկը ընկալվում էր որպես հակաբյուրոկրատ, թվայնացված առաջնորդ, ինչը ժամանակավորապես բարձրացրեց վստահությունը իր բիզնեսների հանդեպ։
Ինչով կորցրեց
-
SpaceX-ի պետական պատվերները նվազեցին՝ Պենտագոնի հետ լարվածության պատճառով։
-
Tesla-ի ապրանքանիշը կորցրեց ժողովրդավարական ընտրողների մի մասի վստահությունը, երբ այն սկսեց ասոցացվել Թրամփի կառավարության հետ։
-
Մշակույթի և կրթության ոլորտների կրճատումները առաջացրին հասարակական հակաքարոզչություն՝ վնասելով նաև Մասկի որոշ նախագծերի մարկետինգային իմիջը։
-
Հաճախակի քաղաքական հայտարարությունները շեղեցին ուշադրությունը նրա տեխնոլոգիական նորարարություններից։