
Վարկային բեռը շատերի կյանքում կարող է դառնալ սթրեսի, ֆինանսական ճնշման ու անորոշ ապագայի պատճառ։ Բայց լավ նորությունն այն է, որ ճիշտ ռազմավարությամբ հնարավոր է դուրս գալ այդ փակուղուց և վերականգնել ֆինանսական կայունությունը։
Ստորև ներկայացնում ենք քայլ առ քայլ ուղեցույց՝ վարկային բեռից ազատվելու համար։
1. Գնահատեք ձեր վարկային իրավիճակը
Ամեն ինչ սկսվում է իրական պատկերի գնահատմամբ։ Ուսումնասիրեք՝
-
Որքա՞ն եք պարտք տարբեր վարկատուներին։
-
Ինչպիսի՞ տոկոսադրույքներ և ամսական վճարներ են սահմանված։
-
Ո՞ր վարկերն են առաջնահերթ (հիպոթեք, ավտովարկ, սպառողական)։
Ստեղծեք վարկային պարտքերի ցուցակ՝ ըստ գումարի և տոկոսադրույքի։
2. Սահմանեք իրական ու հստակ բյուջե
Ֆինանսական վերականգնման հիմքը լավ պլանավորված բյուջեն է։ Պետք է․
-
Հստակ որոշել ամսական ծախսերը։
-
Նվազեցնել ոչ առաջնային ծախսերը (սրճարաններ, առցանց գնումներ, ժամանց)։
-
Տարանջատել կայուն եկամուտները և որոշակի գումար հատկացնել պարտքերի մարումին։
Խորհուրդ․ օգտագործեք բյուջեի կառավարման հավելվածներ, օրինակ՝ Spendee, Mint, կամ հայկական «Ֆինապ»։
3. Ընտրեք պարտքի մարելու ռազմավարություն
Երկու հիմնական մեթոդ կա՝
Ձյունե գնդիկի մեթոդ (Snowball)
Առաջինը մարում եք ամենափոքր պարտքը։ Սա հոգեբանորեն մոտիվացնում է շարունակել։
Ջրահարսի մեթոդ (Avalanche)
Առաջինը մարում եք ամենաբարձր տոկոսադրույքով վարկը։ Սա ֆինանսապես ավելի արդյունավետ է։
4. Փորձեք վերաֆինանսավորում կամ համախմբում
Եթե ունեք մի քանի վարկեր, դիմեք բանկին կամ վարկային կազմակերպությանը՝ վերաֆինանսավորման առաջարկով։ Այսպես կարող եք․
-
Ստանալ ավելի ցածր տոկոսադրույք,
-
Միավորել վարկերը մեկում՝ ունենալով միայն մեկ ամսական վճար։
Ուշադրություն․ նախ հաշվել՝ արդյո՞ք նոր պայմանները իսկապես շահավետ են։
5. Փնտրեք հավելյալ եկամուտներ
Մինչ վարկերի մարում․
-
Փորձեք առցանց կամ կողմնակի աշխատանքներ (ֆրիլանս, խորհրդատվություն, վաճառք)։
-
Օգտագործեք ձեր հմտությունները եկամուտ բերելու համար (լեզվաբանություն, դիզայն, ուսուցում)։
Ստացված հավելյալ գումարն ուղղեք բացառապես պարտքերի մարմանը։
6. Խոսեք ձեր վարկատուների հետ
Մի խուսափեք շփումից․
-
Շատ վարկատուներ պատրաստ են վերանայել պայմանները դժվար ֆինանսական իրավիճակում։
-
Հնարավոր է ստանալ վճարային արձակուրդ կամ վերանայում՝ ժամանակավոր կամ մշտական։
7. Կառավարեք հոգեբանական ճնշումը
Վարկը միայն ֆինանսական չէ՝ այն նաև հոգեբանական բեռ է։ Դրա համար․
-
Մի մնացեք միայնակ՝ խորհրդակցեք ֆինանսական խորհրդատուի կամ հոգեբանի հետ։
-
Հետևեք առաջընթացին, նշեք յուրաքանչյուր փոքր հաղթանակ։
8. Սովորեք ապագայի համար
Վարկային ազատություն ստանալուց հետո՝
-
Ստեղծեք ֆինանսական պահուստ (emergency fund)։
-
Սովորեք խնայել ու ներդնել։
-
Մի վերցրեք նոր վարկեր՝ առանց իրատեսական գնահատման։
***
Վարկային բեռից ազատվելը պահանջում է կարգապահություն, տեղեկացվածություն ու հաստատակամություն։ Դա հնարավոր է՝ նույնիսկ եթե այժմ թվա անհաղթահարելի։ Ամենակարևորը՝ սկսեք այսօր, թեկուզ փոքր քայլերով։