Ներմուծման 2024թ. հիմնական միտումները՝ հունվար-հուլիս ամիսներին
2024թ. առաջին յոթ ամիսների ընթացքում Հայաստանի ներմուծման ծավալները կտրուկ աճել են՝ կազմելով 11.69 մլրդ դոլար։ Համեմատած 2023թ.-ի նույն ժամանակահատվածի հետ՝ ներմուծումը աճել է 79.1%-ով կամ 5.16 մլրդ դոլարով, ինչը վկայում է տնտեսության մեջ կատարված զգալի փոփոխությունների մասին։ Այս ծավալի աճի հիմնական խթանող գործոնը եղել է Ռուսաստանից ներմուծման ծավալների աննախադեպ աճը՝ ինչը մեծ նշանակություն ունի Հայաստանի տնտեսական դիվերսիֆիկացման և միջազգային հարաբերությունների տեսանկյունից։
Ռուսաստանյան գերակայությունը ներմուծման մեջ
2024թ. հունվար-հուլիսին Հայաստանի ներմուծման ամենամեծ ծավալները արձանագրվել են Ռուսաստանից։ Ռուսաստանից ներմուծումը աճել է 335.83%-ով կամ 5.81 մլրդ դոլարով, ինչը կազմում է ընդհանուր ներմուծման 64.57%-ը՝ հասնելով 7.55 մլրդ դոլարի։ Նմանապես, ռուսական արտադրանքների ներմուծման ծավալներն էլ զգալիորեն ավելացել են՝ 4.5 անգամ՝ կազմելով 7.43 մլրդ դոլար։
Չինաստանի և Իրանի փոփոխվող դերակատարումները
Չինաստանը երկրորդն է ներմուծման ծավալներով՝ 567.5 մլն դոլար, ինչը 7.19%-ով կամ 38.1 մլն դոլարով ավելի է 2023թ.-ի համեմատ։ Չնայած Չինաստանի արտադրանքի ներմուծման ցուցանիշը 2024թ.-ի համար իջել է 5.8%-ով՝ կազմելով 865.2 մլն դոլար, երկիրը դեռ պահպանում է իր կարևոր դիրքը Հայաստանի ներմուծման քարտեզում։
Իրանից ներմուծումը փոքր-ինչ նվազել է՝ 3.79%-ով՝ կազմելով 328.9 մլն դոլար։ Նմանատիպ անկում է գրանցվել նաև իրանական արտադրանքի ներմուծման ծավալներում, որը նվազել է 3.2%-ով և կազմել 325.7 մլն դոլար։
ԱՄՆ և ԵՄ երկրների ազդեցությունը ներմուծման ոլորտում
ԱՄՆ-ից ներմուծումը կտրուկ նվազել է 59.02%-ով կամ 327.5 մլն դոլարով, հասնելով 227.4 մլն դոլարի։ Ամերիկյան արտադրանքի ներմուծման ծավալներն էլ նվազել են՝ 44.9%-ով, ինչը վկայում է ԱՄՆ-ի դերի թուլացումը Հայաստանի ներմուծման շուկայում։
Եվրամիության երկրների ներմուծումը նույնպես անկում է արձանագրել՝ հատկապես Գերմանիայից ներմուծումը նվազել է 30.36%-ով, կազմելով 239.8 մլն դոլար։ Գերմանական արտադրանքի ներմուծման ծավալները ևս նվազել են 30.7%-ով՝ հասնելով 237.1 մլն դոլարի։ ԵՄ-ից ընդհանուր ներմուծման ծավալներն էլ նվազել են 16.42%-ով։
ԵԱՏՄ և ԱՊՀ երկրներից ներմուծման տեմպերի աճը
Հայաստանի ներմուծման ծավալների աճին մեծապես նպաստել են ԱՊՀ և ԵԱՏՄ երկրներից ներմուծման տեմպերը։ ԱՊՀ երկրներից ներմուծումը աճել է 309.12%-ով՝ կազմելով 7.68 մլրդ դոլար։ ԵԱՏՄ անդամ երկրներից ներմուծումը կազմել է 7.62 մլրդ դոլար՝ 321.35%-ի աճով։ Սա ցույց է տալիս ԱՊՀ-ի ու հատկապես ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի աճող տնտեսական կապերը։
Հիմնական եզրակացություններ
2024թ. հունվար-հուլիս ամիսներին Հայաստանի ներմուծման ծավալները կտրուկ աճել են, ինչը մեծապես պայմանավորված է Ռուսաստանի ներմուծման ծավալներով։ Մյուս կարևոր գործընկեր երկրները՝ Չինաստանը և Իրանը, նույնպես զգալի դերակատարություն ունեն, սակայն նրանց ներմուծման տեմպերը նվազում են։ Մինչդեռ ԱՄԷ-ն, Գերմանիան, ԱՄՆ-ն և այլ արևմտյան երկրներ անկում են արձանագրում, ինչն ակնհայտորեն վկայում է Հայաստանի դիվերսիֆիկացված տնտեսական ռազմավարության և միջազգային առևտրի դինամիկայի մասին։
Աղբյուր՝ B24