2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 59․9%-ով
Արձակուրդը մոտ է․ պլանավորեք այնպես, ինչպես պրոֆեսիոնալները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Որ ապրանքներն են թանկացել Հայաստանում ամենից շատ 2025-ի սկզբին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ռոնալդուի նոր պատմական ռեկորդը ազգային հավաքականում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 4,9%-ով
Ինչու 2024-ին նախագահի աշխատակազմը չծախսեց պլանավորված ամբողջ բյուջեն. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Նախորդ տարի Հայաստանի քաղաքացիություն է շնորհվել 20 հազար 770 անձի
Իլոն Մասկի կարողությունը մեկ օրում նվազել է 34 միլիարդ դոլարով
ԵՄ-ն միլիարդներ է ուղարկում Հայաստան. որն է նպատակը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 32.3%-ով
2024 թվականին Հայաստանը Եվրամիությունից ստացել է 42 մլրդ դրամի վարկային միջոցներ. Վահե Հովհաննիսյան
Սևանա լճից 2025-ի ոռոգման ջրառը սահմանվել է 131.8 մլն խորանարդ մետր
«Մայր Հայաստան» ռազմական թանգարանը կդառնա պատմության թանգարանի մասնաճյուղ
Արդյոք գույքահարկը կավելանա․ ինչ է փոխվել գնահատման համակարգում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մի դրամի ուժն ամփոփում է 4090 հիմնադրամի հետ հերթական ծրագիրը. Idram&IDBank. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Չինաստանի Յուննան նահանգում տեղի է ունեցել 5.0 մագնիտուդով երկրաշարժ
Գնաճը Հայաստանում շարունակվում է. որ ապրանքներն են թանկացել ամենաշատը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանը համաշխարհային ռազմական հզորության ինդեքսում զբաղեցնում է 91-րդ տեղը
Սկսվում է առաջին դասարանցիների հայտագրումը․ ինչ է փոխվել այս տարի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչ է փոխվել Հայաստանի աշխատաշուկայում 2018-ից մինչև 2025թթ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Նավթից թանկ. ինչպես ջրի սակավությունը կդառնա 21-րդ դարի գլխավոր մարտահրավերներից մեկը

Մրտ 30, 2022 13:09
470

Քաղցրահամ ջրի սակավությունը գլխավոր սպառնալիքներից մեկն է, որին մարդկությունը կբախվի շատ մոտ ապագայում, ասվում է WEF-ի գլոբալ ռիսկերի տարեկան զեկույցում: Մտահոգություն է առաջացնում նույնիսկ քաղցրահամ ջրի պակասի փաստը, որը համեմատաբար բարեկեցիկ երկրում ապրող շարքային քաղաքացին դեռ կարևորում է միայն կոմունալ ծառայությունների համար վճարելիս կամ սուպերմարկետից շշալցված ջուր գնելիս։

Սակայն դա կաորղ է կործանարար հետևանքներ ունենալ ողջ մարդկության համար։ Հետևանքներից կարող են լինել ՝  զինված հակամարտություններ և սոցիալական կատակլիզմներ, զանգվածային միգրացիա ջրի սակավությամբ տառապող շրջաններից, կլիմայի փոփոխություն։ Մենք անձամբ կարող ենք այդ ամենի ականատեսը լինել։Շատ փորձագետների կարծիքով՝ ջրային ռեսուրսների ճգնաժամն իսկապես գլոբալ կդառնա մինչև 2040-2050 թվականները, այսինքն՝ ընդամենը 20-30 տարի հետո, ինչը անխուսափելիորեն կհանգեցնի կառուցվածքային փոփոխությունների աշխարհում, այդ թվում՝ համաշխարհային տնտեսության մեջ։

Թվում է, թե ջուրը պետք է բավարար լինի բոլորի համար, բայց դրա պակասի պատճառով տուժում է մոտ 4 միլիարդ մարդ, այսինքն՝ համաշխարհային բնակչության գրեթե կեսը։ Քաղցրահամ ջրի սահմանափակ հասանելիության խնդրին բախվում են ոչ միայն Մերձավոր Արևելքի և Հյուսիսային Աֆրիկայի, այլև Կենտրոնական Ասիայի, Հնդկաստանի, Կորեայի, Ավստրալիայի, Ռումինիայի, Մոլդովայի, Հունգարիայի և նույնիսկ հյուսիսային շրջանների բնակիչները։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ քաղցրահամ ջրի պակաս չունեցող երկրներում առկա ջրային ռեսուրսների անարդյունավետ օգտագործման և ջրամատակարարման և ջրահեռացման համակարգերի դեգրադացիայի պատճառով դրա աղտոտման մեծ հավանականություն կա։

Քաղցրահամ ջուրը, օգտագործվում է ոչ միայն բնակչության անձնական կարիքները հոգալու համար. այն կազմում է սպառված ջրի ընդհանուր ծավալի ընդամենը 8%-ը։ Շոշափելի մասը բաժին է ընկնում գյուղատնտեսությանը (մոտ 60%) և արդյունաբերությանը (մոտ 30%)։ Ըստ Համաշխարհային բանկի փորձագետների ՝ մեկ մեքենա արտադրելու համար միջինում պահանջվում է մոտ 150,000 լիտր ջուր, իսկ 1 բարել նավթ (159 լիտր) արտադրելու համար՝ 7,000 լիտր։ 1 մլն կՎտ հզորությամբ ՋԷԿ-ը տարեկան սպառում է ավելի քան մեկ խորանարդ մետր ջուր, իսկ նույն հզորության ատոմակայանը ՝ առնվազն 1,6 խմ։ Մեկ տոննա պողպատի արտադրության համար ջրի միջին սպառումը առնվազն 20 խմ է։

Վերջին հարյուր տարիների ընթացքում համաշխարհային ջրի օգտագործումը աճել է վեց անգամ և շարունակում է անշեղորեն աճել՝ աճելով տարեկան մոտ 1%-ով՝ պայմանավորված այնպիսի գործոններով, ինչպիսիք են ժողովրդագրական աճը, տնտեսական զարգացումը և սպառման ձևերի փոփոխությունը: