2025 թվականի հունվար-մարտ ամիսներին Հայաստանի տնտեսության ընթացքը բացահայտում է մի կարևոր միտում. ոլորտների միջև աճի և նվազման անհամաչափ բաշխում։ Չնայած արդյունաբերության զգալի անկմանը, երկրի ընդհանուր տնտեսական ակտիվությունը պահպանել է աճ՝ շնորհիվ մի շարք կարևոր ոլորտների դրական դինամիկայի։
Ընդհանուր տնտեսական ակտիվություն՝ աճ 4.1%-ով
Տնտեսական ակտիվության ընդհանուր ցուցանիշը 2025թ․ առաջին եռամսյակում նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 4.1%-ով։ Միայն մարտ ամսին, փետրվարի համեմատ, արձանագրվել է 11.9% աճ՝ ցույց տալով սեզոնային և կառուցվածքային ակտիվություն։
Արդյունաբերությունը՝ կտրուկ անկում
Չնայած ընդհանուր աճին, արդյունաբերության ոլորտը հայտնվել է անկման մեջ։ Եռամսյակում արտադրության ծավալը կազմել է 599.8 մլրդ դրամ, ինչը 18.5%-ով պակաս է նախորդ տարվա համադրելի ցուցանիշից։ Այս տիպի անկումը լուրջ ազդակ է, որը նվազեցնում է ընդհանուր տնտեսական աշխուժության ներուժը և ռիսկեր է պարունակում մյուս ոլորտների համար։
Գյուղատնտեսություն՝ կայուն վերելք
Գյուղատնտեսությունն ապահովել է դրական ներդրում՝ եռամսյակում ապահովելով 10.5% աճ։ Համախառն արտադրանքի ծավալը կազմել է 97.5 մլրդ դրամ, ինչը վկայում է սեզոնային բարենպաստ պայմանների և, հնարավոր է, արտադրողականության որոշ բարելավումների մասին։
Շինարարություն՝ ակտիվ վերականգնում
Շինարարության ոլորտը 2025թ․ առաջին եռամսյակում գրանցել է 13.6% աճ, իսկ միայն մարտ ամսին՝ փետրվարի համեմատությամբ, արձանագրվել է 31.9% աճ։ Ընդհանուր ծավալը կազմել է 77.6 մլրդ դրամ։ Այս դինամիկան խոսում է բնակարանաշինության, ենթակառուցվածքների կամ, հավանաբար, պետական ծրագրերի ակտիվացման մասին։
Առևտուր և ծառայություններ՝ կայուն աճի տեմպով
-
Առևտրի շրջանառությունը կազմել է 1.34 տրիլիոն դրամ, ապահովելով 6.0% աճ:
-
Ծառայությունների ծավալը (առանց առևտրի) կազմել է 865.3 մլրդ դրամ, ինչը 11.5% ավել է, քան 2024թ․ համադրելի ցուցանիշը։
Այս ոլորտները մեծապես պայմանավորված են ներքին սպառման ակտիվությամբ, ինչն իր հերթին կապված է աշխատավարձերի մակարդակի, զբոսաշրջության ու մասնավոր պահանջարկի կայունության հետ։
-
Սպառողական գների ինդեքսը եռամսյակում աճել է 2.5%-ով։
-
Արդյունաբերական գների ինդեքսը՝ 2.1%-ով։
Սա ենթադրում է, որ գնաճը պահպանվում է համեմատաբար վերահսկելի մակարդակում՝ առանց գնալու էական տատանումների ճանապարհով։
***
2025թ․ առաջին եռամսյակը ցույց է տալիս տնտեսության ոլորտային անհավասարաչափ աճ, երբ արդյունաբերությունը զգալիորեն նահանջում է, սակայն մյուս՝ շինարարություն, ծառայություններ, առևտուր և գյուղատնտեսություն ոլորտների աճը պահպանում է տնտեսական ակտիվության ընդհանուր դրական տեմպը։
Հիմնական հարցն այժմ այն է՝ արդյոք արդյունաբերության անկումը կշարունակվի, թե կմեղմվի առաջիկա եռամսյակներում։ Միևնույն ժամանակ, կառուցվածքային ոլորտների կայուն զարգացումը կարող է շարունակել թեթևացնել ճնշումը և պահել տնտեսական ակտիվությունը աճի ուղու վրա։
