Ով է փոխարինում Ռուսաստանին. Հայաստանի ներմուծման նոր քարտեզը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Նոր մեդիա հիմնադրամ. ով է որոշելու, ինչ բովանդակություն հասնի հեռուստադիտողին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանի հոկեյի հավաքականը 8։0 հաշվով հաղթել է Իրանին
Կանայք բիզնեսում. Դիանա Դավթյան. դիտեք ABNews.am կայքում
5 տարում 220 միլիարդ ՀՀ դրամ՝ Հայաստանի տնտեսության զարգացման համար. Acba Leasing. դիտեք ABNews.am կայքում
Չինաստանի առաջին եռամսյակի ՀՆԱ-ն տարեկան կտրվածքով աճել է 5,4%-ով՝ գերազանցելով սպասելիքները
Ռուսաստանն առաջին եռամսյակում Չինաստան է արտահանել 700 տոննա գինի
Ինչու են երկրները հրաժարվում հայկական արտադրանքից․ ինչ չի ասվում պաշտոնապես. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025 թվականի մարտին Հայաստան է այցելել 129,887 զբոսաշրջիկ
Եվրոգոտու գնաճը մարտին դանդաղել է մինչև 2.2%
Ինչու է ողջ աշխարհն անցնում էլեկտրամեքենաների, և ինչու այդ փաստը չի կարելի անտեսել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Կոնվերս Բանկը սկսել է դոլարային պարտատոմսերի տեղաբաշխումը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Արհեստական բանականույթունը կկրճատի կինոարտադրության ծախսերը երկու անգամ, բայց ինչպես. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ucom-ը ներկայացնում է UPlay-ը՝ տալով ժամանցի նոր դարաշրջանի մեկնարկը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ադրբեջանում ռազմական ծախսերը 2026 թվականին կգերազանցեն 4,7 մլրդ դոլարը
IDBank-ը միացել է BACEE-ին․ Բուդապեշտում անդամակցության պայմանագիր է կնքվել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Սպիտակ տունը Չինաստանին սպառնացել է մինչև 245% մաքսատուրքերով
Չբաշխված շահույթը կտրուկ նվազել է. արդյոք բանկերն անցում են կատարում նոր ռազմավարության. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀՀ բանկերում 2025թ. հունվարի դրությամբ սպասարկվել է 4.9 մլն հաճախորդ
ԱրարատԲանկ․ բիզնեսի ֆինանսավորում մինչև 35% cashback-ի հնարավորությամբ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Ինչպե՞ս են քաղաքական և տնտեսական գործոնները ազդում ինտերնետային ազատության վրա Հայաստանում

Հկտ 19, 2024 11:54
13

Վերջին տարիներին Հայաստանում ինտերնետային ազատությունների վիճակը գտնվում է ուշադրության կենտրոնում, և Freedom House-ի կողմից հրապարակված «Ազատությունը համացանցում» զեկույցը կարևոր անդրադարձ է կատարում այս հարցին։

Հայաստանը 2024 թ. զեկույցում դասվել է ազատ համացանց ունեցող երկրների շարքին՝ հավաքելով 74 միավոր, ինչը նախորդ տարվա համեմատ բարելավում է: Չնայած առցանց միջավայրը բարելավվել է և բաց է եղել առանց կայքերի կամ սոցիալական մեդիայի արգելափակումների, զեկույցը կարևորում է որոշ խնդիրներ, որոնք շարունակում են մտահոգիչ մնալ։

Առցանց միջավայրի բարելավումները և մարտահրավերները

Հայաստանում 2023 թվականի հունիսի 1-ից մինչև 2024 թվականի մարտի 31-ը առցանց տիրույթը համարվել է բաց, սակայն զեկույցի հեղինակները նշում են, որ որոշ անհատներ կալանավորվել են իշխանություններին քննադատելու համար: Այդկերպ, թեև ինտերնետային ազատությունների առաջընթացը ակնհայտ է, կառավարական ճնշումների և լրտեսական ծրագրերի օգտագործման դեպքերը շարունակում են մնալ սուր խնդիր:

Բևեռացված լրատվական լանդշաֆտ

Հայաստանում առցանց տեղեկատվական միջավայրը բնորոշվում է բևեռացվածությամբ և քաղաքական ճնշմամբ։ Freedom House-ը նշում է, որ որոշ լրատվամիջոցներ կախված են քաղաքական ուժերից կամ կուսակցություններից, ինչը սահմանափակում է խմբագրական անկախությունը: Աննա Հակոբյանի ներգրավվածությունը «Հայկական ժամանակ» թերթում, ինչպես նշվում է զեկույցում, առիթ է հանդիսացել հանրային հակասությունների:

Լրտեսական ծրագրեր և էլեկտրոնային հսկողություն

Զեկույցում առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում Հայաստանում քաղաքացիների առցանց գաղտնիության իրավունքներին։ Կառավարությունը, ըստ Freedom House-ի, օգտագործում է ՌԴ-ից ներմուծված հսկողության տեխնոլոգիաներ, որոնք շարունակում են սպառնալիք հանդիսանալ ՀՀ քաղաքացիների առցանց ազատության համար։ Լրտեսական ծրագրերի կիրառման մասին մի քանի հաղորդումներ լույս են սփռում պետության կողմից կիրառվող էլեկտրոնային հսկողության մեխանիզմների վրա:

Ազատ խոսքի իրավունքի սահմանափակումներ

Կառավարության կողմից անօրինական բռնաճնշումները սահմանափակում են խոսքի ազատությունը։ Հատկապես լրագրողներն են հաճախ հայտնվում թիրախում՝ թե՛ առցանց, թե՛ իրական կյանքում: Չնայած «թավշյա հեղափոխությունից» հետո հարձակումների թիվը նվազել է, 2023-ին լրագրողների նկատմամբ ֆիզիկական բռնության 6 դեպք և այլ ճնշումների 60 դեպք են արձանագրվել։

Ազատության ապագան առցանց տիրույթում

Freedom House-ի զեկույցն ընդգծում է, որ թեև Հայաստանը քայլեր է կատարել ինտերնետային ազատությունների ամրապնդման ուղղությամբ, առկա են բազմաթիվ մարտահրավերներ, որոնք պահանջում են պետական և հասարակական ավելի մեծ ուշադրություն։ Ձերբակալությունները առցանց ելույթների պատճառով, լրտեսական ծրագրերի կիրառումը և լրատվամիջոցների քաղաքական կախվածությունը մնում են Հայաստանի առցանց տիրույթի ազատության հիմնական խոչընդոտներից։

Freedom House