IDBank-ը Cashless Forum Uzbekistan 2025-ում․ տեխնոլոգիաներ, որ փոխում են բանկային փորձառությունը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Իտալիայի ՀՆԱ-ն 2025-ի առաջին եռամսյակում աճել է 0.3%-ով
Հարկերից խուսափելու 3 դեպքով պետությանը պատճառվել է 179 միլիոն դրամի վնաս
Nvidia-ի եկամուտն աճել է 12%-ով
2024թ. հունվար-մարտին Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 39.4%-ով
«Խելացի ականջակալը» փոխարինելու է սմարթֆոնին. OpenAI-ի գաղտնի զենքը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀՀ տնտեսական ակտիվության աճի տեմպը մնում է ցածր մակարդակում. «ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Սարդարապատի բիզնես դասերը՝ ինչպես հաղթեցինք 1918-ին և ինչ կարող ենք անել 2025-ին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մայիսի 1-ի դրությամբ Հայաստանից հեռացել է 12,000 արցախցի
Tesla-ի վաճառքները ԵՄ-ում ապրիլին նվազել են 52.6%-ով
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում արտահանումը նվազել է 60․4%-ով
Հայաստանի պետական պարտքը ապրիլի վերջի դրությամբ կազմում է 13.6 մլրդ դոլար
Իրանում 4.9 մագնիտուդով երկրաշարժ է տեղի ունեցել
5 միլիարդ դոլարի անկում. ինչու է Հայաստանի առևտուրը կրճատվում այս տեմպերով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Որ ոլորտներն են այսօր Հայաստանի տնտեսությունը տանում առաջ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ֆրանսիան նախատեսում է հյուպատոսական բաժին բացել Գորիսում
ԱրարատԲանկը՝ Wonder Kid Academy-ի աստղագիտական լաբորատորիայի ստեղծման աջակից. դիտեք ABNews.am կայքում
Ucom-ի աջակցությամբ անցկացվեց միջազգային դրոնների «Mini Whoop Drone Racing 2025»  մրցարշավ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Կոնվերս Բանկը դրամային պարտատոմսեր է տեղաբաշխում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Թրամփը ԵՄ-ից ներմուծվող ապրանքների 50% մաքսատուրքերը հետաձգել է մինչև հուլիսի 9-ը

Ինչպե՞ս են քաղաքական և տնտեսական գործոնները ազդում ինտերնետային ազատության վրա Հայաստանում

Հկտ 19, 2024 11:54
14

Վերջին տարիներին Հայաստանում ինտերնետային ազատությունների վիճակը գտնվում է ուշադրության կենտրոնում, և Freedom House-ի կողմից հրապարակված «Ազատությունը համացանցում» զեկույցը կարևոր անդրադարձ է կատարում այս հարցին։

Հայաստանը 2024 թ. զեկույցում դասվել է ազատ համացանց ունեցող երկրների շարքին՝ հավաքելով 74 միավոր, ինչը նախորդ տարվա համեմատ բարելավում է: Չնայած առցանց միջավայրը բարելավվել է և բաց է եղել առանց կայքերի կամ սոցիալական մեդիայի արգելափակումների, զեկույցը կարևորում է որոշ խնդիրներ, որոնք շարունակում են մտահոգիչ մնալ։

Առցանց միջավայրի բարելավումները և մարտահրավերները

Հայաստանում 2023 թվականի հունիսի 1-ից մինչև 2024 թվականի մարտի 31-ը առցանց տիրույթը համարվել է բաց, սակայն զեկույցի հեղինակները նշում են, որ որոշ անհատներ կալանավորվել են իշխանություններին քննադատելու համար: Այդկերպ, թեև ինտերնետային ազատությունների առաջընթացը ակնհայտ է, կառավարական ճնշումների և լրտեսական ծրագրերի օգտագործման դեպքերը շարունակում են մնալ սուր խնդիր:

Բևեռացված լրատվական լանդշաֆտ

Հայաստանում առցանց տեղեկատվական միջավայրը բնորոշվում է բևեռացվածությամբ և քաղաքական ճնշմամբ։ Freedom House-ը նշում է, որ որոշ լրատվամիջոցներ կախված են քաղաքական ուժերից կամ կուսակցություններից, ինչը սահմանափակում է խմբագրական անկախությունը: Աննա Հակոբյանի ներգրավվածությունը «Հայկական ժամանակ» թերթում, ինչպես նշվում է զեկույցում, առիթ է հանդիսացել հանրային հակասությունների:

Լրտեսական ծրագրեր և էլեկտրոնային հսկողություն

Զեկույցում առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում Հայաստանում քաղաքացիների առցանց գաղտնիության իրավունքներին։ Կառավարությունը, ըստ Freedom House-ի, օգտագործում է ՌԴ-ից ներմուծված հսկողության տեխնոլոգիաներ, որոնք շարունակում են սպառնալիք հանդիսանալ ՀՀ քաղաքացիների առցանց ազատության համար։ Լրտեսական ծրագրերի կիրառման մասին մի քանի հաղորդումներ լույս են սփռում պետության կողմից կիրառվող էլեկտրոնային հսկողության մեխանիզմների վրա:

Ազատ խոսքի իրավունքի սահմանափակումներ

Կառավարության կողմից անօրինական բռնաճնշումները սահմանափակում են խոսքի ազատությունը։ Հատկապես լրագրողներն են հաճախ հայտնվում թիրախում՝ թե՛ առցանց, թե՛ իրական կյանքում: Չնայած «թավշյա հեղափոխությունից» հետո հարձակումների թիվը նվազել է, 2023-ին լրագրողների նկատմամբ ֆիզիկական բռնության 6 դեպք և այլ ճնշումների 60 դեպք են արձանագրվել։

Ազատության ապագան առցանց տիրույթում

Freedom House-ի զեկույցն ընդգծում է, որ թեև Հայաստանը քայլեր է կատարել ինտերնետային ազատությունների ամրապնդման ուղղությամբ, առկա են բազմաթիվ մարտահրավերներ, որոնք պահանջում են պետական և հասարակական ավելի մեծ ուշադրություն։ Ձերբակալությունները առցանց ելույթների պատճառով, լրտեսական ծրագրերի կիրառումը և լրատվամիջոցների քաղաքական կախվածությունը մնում են Հայաստանի առցանց տիրույթի ազատության հիմնական խոչընդոտներից։

Freedom House