Եվրոպական միությունը շարունակում է սերտ համագործակցությունը Հայաստանի հետ միջուկային անվտանգության ոլորտում՝ նպատակ ունենալով ապահովել ՀԱԷԿ-ի և Հայկական Ատոմային Կարգավորող Մարմնի անվտանգ և արդյունավետ գործունեությունը։
Այսօր, Մեծամորում տեղի ունեցավ ԵՄ-ի և Հայաստանի միջև այս ուղղությամբ աշխատանքների համակարգման 10-րդ տեխնիկական հանդիպումը։ Միջոցառմանը ներկա էր նաև ԵՄ դեսպանը, ով հանդես եկավ հայաստանյան միջուկային ոլորտին աջակցող միջազգային ծրագրերի մասին կարևոր հայտարարություններով։
ԵՄ-ի Տասնամյակների Աջակցությունը՝ Միջուկային Անվտանգության Բարձրացման Նպատակով
ԵՄ աջակցությունը Հայաստանի միջուկային անվտանգության ոլորտին սկսել է դեռևս 1990-ականներից՝ ընդգրկելով տարբեր ոլորտներ, որոնք հիմնականում ուղղված են տեխնոլոգիաների ու լավագույն փորձի փոխանակմանը, վերապատրաստման ծրագրերի իրականացմանը և ռադիոակտիվ թափոնների կառավարման մեթոդների բարելավմանը։
Այս ընթացքում ԵՄ-ի կողմից տրամադրված ֆինանսական աջակցությունը գերազանցել է 70 միլիոն եվրոն՝ ընդգրկելով մի շարք կարևոր նախագծեր, որոնք հիմնված են միջուկային անվտանգության արդի պահանջների վրա։ Սա միանշանակ հաստատում է ԵՄ հանձնառությունը՝ աջակցելու Հայաստանի էներգետիկ և անվտանգության համակարգերի ամրապնդմանը։
Վերջին Ծրագրերը՝ ՀԱԷԿ-ի Արդիականացման Նպատակով
Դեսպանի խոսքով, ներկայումս ՀԱԷԿ-ում իրականացվում են 4 կարևոր ծրագրեր, որոնք արժեն 11 միլիոն եվրո։ Այս նախագծերը նպատակ ունեն ոչ միայն արդիականացնել գործող ատոմակայանը, այլև ապահովել նրա աշխատանքը միջազգային անվտանգության նորմերին համապատասխան։ Բացի այդ, Հայկական Ատոմային Կարգավորող Մարմնում (ՀԱԿՄ) ընթացող մեկ այլ նախագիծ՝ 1.5 միլիոն եվրոյի չափով, նույնպես ֆինանսավորվում է Միջազգային միջուկային անվտանգության համագործակցության եվրոպական գործիքի (INSC) շրջանակում։
ՀԱԷԿ-ի ԵՄ Աջակցության Տարբեր Օգտակար Բաղադրիչներ
ՀԱԷԿ-ին տրամադրվող օգնությունը ներառում է բազմաթիվ բաղադրիչներ, որոնցից կարևորագույնն է ռադիոակտիվ թափոնների կառավարման մեթոդների կատարելագործումը։ Այս քայլերը հնարավորություն են տալիս Հայաստանին ապահովել ոչ միայն կայանի անվտանգ շահագործումը, այլև ռադիոակտիվ նյութերի անվտանգ հեռացումը։
Միջուկային էներգիայի արտադրությունը կարևոր դեր է խաղում Հայաստանի էներգետիկ համակարգում։ Սակայն, կարևոր է նաև հաշվի առնել ՀԱԷԿ-ի կայուն և անվտանգ շահագործումը՝ հատկապես այն ժամանակ, երբ երկիրը մեծապես կախված է միջուկային էներգիայից։
ԵՄ-ի Հանձնառությունը՝ Հայկական Միջուկային Անվտանգությանը
Այսօրվա տեխնիկական հանդիպումը ևս մեկ անգամ ընդգծեց, որ ԵՄ-ն պատրաստ է շարունակել իր աջակցությունը Հայաստանի միջուկային ոլորտում։ ԵՄ դեսպանը հայտարարեց, որ իրենց աջակցությունն ուղղված է ոչ միայն անվտանգության բարձրացմանը, այլև միջուկային տեխնոլոգիաների արդյունավետ կիրառմանը։
Եվրոպական միության այս հանձնառությունը վկայում է այն մասին, որ միջազգային համագործակցությունը կարևոր է ոչ միայն տեխնոլոգիական աջակցություն տրամադրելու համար, այլև տարածաշրջանային անվտանգության ապահովման նպատակով։
Հայաստանում միջուկային անվտանգությունն առաջնային է, և ԵՄ-ի հետ համագործակցությունը մեծացնում է ՀԱԷԿ-ի արդիականացման, անվտանգության և կայուն զարգացման հնարավորությունները։ ԵՄ-ի աջակցությունը ոչ միայն ռադիոակտիվ թափոնների կառավարման, այլև միջուկային անվտանգության միջազգային պահանջներին համապատասխանելու առումով երկարատև և կարևոր ներդրում է Հայաստանի էներգետիկ ոլորտի ապագայի համար։
