Հայաստանյան բանկերի ակտիվներն աճում են․ ի՞նչ է փոխվում ֆինանսական համակարգում. ԿԲ-ի նոր տվյալների վերլուծություն

Հայաստանի բանկային և վարկային համակարգում արձանագրվել են մի շարք էական փոփոխություններ՝ համաձայն ՀՀ Կենտրոնական բանկի հրապարակած վերջին տվյալների։

2024 թվականի հոկտեմբերին արտարժութային ավանդների և փոխառությունների միտումները ցույց են տալիս նվազող միտումներ։ Ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և փոխառությունների հարաբերակցությունը փողի զանգվածին կազմել է 32․2 տոկոս՝ նախորդ տարվա համեմատ նվազելով 3․4 տոկոսային կետով։

Ռեզիդենտների արտարժութային ավանդների և փոխառությունների հարաբերակցությունը ռեզիդենտների ընդհանուր ավանդներին և փոխառություններին կազմել է 37․7 տոկոս՝ 4․2 տոկոսային կետով պակաս։ Ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ցպահանջ ավանդների և փոխառությունների կշիռը կազմել է 47․1 տոկոս, ինչը 6․2 տոկոսային կետով ցածր է 2023 թվականի փետրվարի համեմատ։

Ֆիզիկական անձանց արտարժույթով ժամկետային ավանդների և փոխառությունների կշիռը կազմել է 42․1 տոկոս՝ 5․8 տոկոսային կետով նվազելով։ Ռեզիդենտներին արտարժույթով տրամադրված վարկերի հարաբերակցությունը ընդհանուր վարկերին կազմել է 31․3 տոկոս, որը 2․3 տոկոսային կետով պակաս է նախորդ տարվա համեմատ։

Այս միտումները ցույց են տալիս, որ առևտրային բանկերը և վարկային կազմակերպությունները շարունակում են զգուշավորություն ցուցաբերել արտարժութային ռիսկերից խուսափելու նպատակով՝ նախընտրելով ներգրավված միջոցները տեղաբաշխել նույն արժույթով։

2024 թվականի նոյեմբերին Հայաստանի բանկային համակարգի հաշվեկշռային ընդհանուր ակտիվները կազմել են 10 տրիլիոն 155 միլիարդ դրամ։ 2023 թվականի համեմատ արձանագրվել է 14 տոկոս աճ։ Ընդհանուր պարտավորությունները կազմել են 8 տրիլիոն 492 միլիարդ դրամ՝ 13 տոկոս աճով, իսկ հաշվեկշռային ընդհանուր կապիտալը կազմել է 1 տրիլիոն 663 միլիարդ դրամ՝ 19 տոկոս աճով։

Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը կազմել է 307 միլիարդ դրամ, ինչը 49 տոկոսով բարձր է նախորդ տարվա համեմատ։ Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը կազմել է 252 միլիարդ դրամ՝ 23 տոկոսով նվազելով։

Վարկային կազմակերպությունների համակարգում ևս արձանագրվել են դրական զարգացումներ։ Ակտիվները 2024 թվականի նոյեմբերին կազմել են 753 միլիարդ դրամ, ինչը 6․3 տոկոսով բարձր է 2023 թվականի համեմատ։ Պարտավորությունները կազմել են 354 միլիարդ դրամ՝ ապահովելով 10․6 տոկոս աճ։ Հաշվեկշռային ընդհանուր կապիտալը կազմել է 398 միլիարդ դրամ՝ աճելով 2․8 տոկոսով։

Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը կազմել է 18․5 միլիարդ դրամ՝ 15․8 տոկոս աճով, մինչդեռ նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթը նվազել է 13․3 տոկոսով՝ կազմելով 107 միլիարդ դրամ։

Այս տվյալները վկայում են բանկային և վարկային համակարգի կայունության և շարունակական զարգացման մասին՝ միաժամանակ ընդգծելով արտարժութային ռիսկերից խուսափելու քաղաքականության արդյունավետությունը։