ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) հրապարակած տվյալների համաձայն, 2025թ. հունվարին ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտները կազմել են 232,839.8 մլն դրամ, որոնք հիմնականում գոյացել են հարկերից ու տուրքերից։ Ներկայացնենք հիմնական հարկատեսակների փոփոխությունները՝ 2024թ. համադրելի ցուցանիշների համեմատ։
Հարկային մուտքերի դինամիկան
Ավելացված արժեքի հարկ (ԱԱՀ)
ԱԱՀ-ից ստացված մուտքերը կազմել են 86,786.0 մլն դրամ, ինչը 46%-ով ավելի է, քան 2024թ. հունվարին։ Սա վկայում է տնտեսական ակտիվության և ներմուծումների ծավալների աճի մասին։
Եկամտային հարկ
Եկամտային հարկից պետական բյուջե մուտքագրվել է 63,941.9 մլն դրամ, ինչը 36%-ով գերազանցում է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշը։ Սա պայմանավորված է աշխատավարձերի և զբաղվածության մակարդակի բարձրացմամբ։
Շահութահարկ
2025թ. հունվարին շահութահարկից մուտքերը կազմել են 17,988.1 մլն դրամ, ինչը 72․7%-ով ավել է նախորդ տարվա համեմատ։ Այս աճը, ամենայն հավանականությամբ, պայմանավորված է ձեռնարկությունների շահութաբերության բարձրացմամբ։
Ակցիզային հարկ
Ի տարբերություն վերոնշյալ հարկատեսակների, ակցիզային հարկի մուտքերը նվազել են 17․3%-ով, կազմելով 16,368.9 մլն դրամ։ Նվազումը կարող է պայմանավորված լինել սպառման նվազումով կամ հարկային քաղաքականության փոփոխություններով։
Սոցիալական վճարներ
Սոցիալական վճարների ծավալը կազմել է 10,970.1 մլն դրամ, ինչը 12․1%-ով ավել է նախորդ տարվա համեմատ։ Աճը վկայում է աշխատուժի եկամուտների բարձրացման մասին։
Բնապահպանական և բնօգտագործման վճարներ
Այս հարկատեսակի գանձումների ծավալները կազմել են 3,624.3 մլն դրամ, ինչը 56․9%-ով գերազանցում է 2024թ. հունվարի ցուցանիշը։ Սա կարող է պայմանավորված լինել բնապահպանական վճարների ավելացմամբ կամ վերահսկողության խստացմամբ։
Պետական տուրքեր
Պետական տուրքի մուտքերը կազմել են 5,231.0 մլն դրամ, ինչը 22․4%-ով ավել է նախորդ տարվա համեմատ։
Մաքսատուրքեր
Մաքսատուրքերից ստացված եկամուտները կազմել են 6,520.7 մլն դրամ, ինչը 13․6%-ով ավել է 2024թ. նույն ամսվա համեմատ։ Սա կարող է կապված լինել արտաքին առևտրի ծավալների ավելացման հետ։
Շրջանառության հարկ
Շրջանառության հարկի մուտքերը կազմել են 15,431.3 մլն դրամ, ինչը 19․4%-ով գերազանցում է նախորդ տարվա ցուցանիշը։
Այլ հարկեր
Այլ հարկերից մուտքերը կազմել են 5,977.5 մլն դրամ, աճը՝ 1․6%։
Հարկերի անցումային գերավճարներ
Այս ցուցանիշը զրոյական է, ինչը նշանակում է, որ հարկատուները պետության հանդեպ հավելյալ պարտավորություններ չեն կուտակել։
***
2025թ. հունվարին ՀՀ պետական բյուջեի հարկային մուտքերի աճը պայմանավորված է տնտեսական ակտիվության բարձրացմամբ, աշխատավարձերի աճով և ընկերությունների շահութաբերության բարձրացմամբ։ ԱԱՀ-ի, եկամտային հարկի և շահութահարկի էական աճը վկայում է տնտեսության վերականգնման և բյուջեի եկամուտների ամրապնդման մասին։ Միևնույն ժամանակ, ակցիզային հարկի նվազումը մատնանշում է հնարավոր սպառողական փոփոխություններ կամ հարկային քաղաքականության վերանայում։
Այս միտումները կարևոր են ոչ միայն բյուջետային կայունության, այլև երկրի տնտեսական զարգացման գնահատման համար։ Տարվա շարունակական զարգացումները ցույց կտան, արդյոք այս աճի տեմպերը պահպանվելու են, թե ոչ։
