Հայաստանում պետական գնումների գրեթե կեսը շարունակում է իրականացվել ոչ մրցակցային եղանակով։ Այս տարվա առաջին կիսամյակում ՀՀ կառավարությունը մեկ անձից և հրատապ մեկ անձից գնման ընթացակարգով 5․154 ոչ մրցակցային գնում է կատարել՝ ծախսելով շուրջ 115 մլրդ դրամ։
Այս մասին տեղեկանում ենք ՀՔՀԱԿ ՀԿ-ի կատարած վերլուծությունից։ Իսկ նախորդ տարվա առաջին կիսամյակում կատարվել են 4․560 ոչ մրցակցային գնումներ՝ ծախսելով 115.4 մլրդ դրամ։ Թեև, ներկայացված տվյալների համաձայն, դիտարկվող երկու ժամանակաշրջանում ոչ մրցակցային գնումներն արժեքային առումով գրեթե չեն փոփոխվել, այնուամենայնիվ, պայմանագրերի թիվն ավելացել է շուրջ 13%-ով:
2023 թվականի 1-ին կիսամյակում ոչ մրցակցային գնումների մասնաբաժինն ընդհանուր գնումներում քանակական առումով կազմել է շուրջ 43%, իսկ արժեքային առումով՝ 51%: 2022-ի 1-ին կիսամյակում այս ցուցանիշը քանակական առումով շուրջ 39% էր, իսկ արժեքային առումով՝ շուրջ 55%: Ոչ մրցակցային ընթացակարգերն առավել հաճախ կիրառող պատվիրատուների ցանկը, նախորդ տարվա առաջին կիսամյակի համեմատ, քիչ փոփոխությունների է ենթարկվել։ Համեմատ նախորդ տարվա՝ ոչ մրցակցային գնումներով աչքի ընկնող գերատեսչությունների առաջին տասնյակից դուրս են մնացել ԿԳՄՍՆ-ն, Վանաձորի համայնքապետարանը։ Այս տարի ոչ մրցակցային գնումներով առավել աչքի են ընկել Երևանի քաղաքապետարանը և Երևան ավտոբուս ՓԲԸ-ն՝ հայտնվելով առաջին տասնյակում իրենց ընդհանուր գնումներում առանց մրցույթի կատարված գնումների համամասնության մեծությամբ։ Իսկ «առաջին հնգյակը» մնացել է անփոփոխ։
Ըստ վերոնշյալ ուսումնասիրության արդյունքների՝ 2023 թվականի 1-ին կիսամյակում՝ Այլընտրանքի բացակայության պարագայում ոչ մրցակցային եղանակով կնքվել է շուրջ 104.5 մլրդ դրամի 1․225 պայմանագրեր։ Կնքվել է 1 մլն դրամի շեմը չգերազանցող մոտ 3․572 պայմանագիր՝ շուրջ 0.8 մլրդ դրամի։ Վերոնշյալ գնումները կազմում են 2023 թվականի 1-ին կիսամյակի ընդհանուր գնումների (227.1 մլրդ դրամ) շուրջ 46%-ը կամ ոչ մրցակցային գնումների (115 մլրդ դրամ) 92%-ը։ Այսպիսով, համաձայն ՀՔՀԱԿ ՀԿ-ի հաշվարկների, այլընտրանքի առկայության պարագայում ոչ մրցակցային եղանակով 2023 թվականի1-ին կիսամյակում կնքվել է մոտ 355 պայմանագրեր, ինչի արդյունքում գեներացվել է շուրջ 9 մլրդ դրամի պարտավորություն։
Աղբյուրը՝ factor.am
