
2024թ.-ի հունվար-նոյեմբեր ամիսների ընթացքում Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության ծավալը հատել է 28,179.6 մլն ԱՄՆ դոլարի շեմը, արձանագրելով 54.0% աճ՝ նախորդ տարվա համեմատ:
Այս տվյալները հրապարակել է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեն՝ վկայելով տնտեսության աշխուժացման և արտաքին առևտրային կապերի ամրապնդման մասին։
Ներկայացված տվյալների համաձայն՝ արտահանման ծավալը կազմել է 12,307.8 մլն ԱՄՆ դոլար, ինչը 73.9% աճ է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ: Ներմուծման ծավալը, իր հերթին, հասել է 15,871.8 մլն ԱՄՆ դոլարի, արձանագրելով 41.5% աճ: Սակայն ներմուծման ծավալը շարունակել է գերազանցել արտահանման ծավալը՝ կազմելով 3,564 մլն ԱՄՆ դոլարի տարբերություն:
Արտահանման աճի գործոնները
Տնտեսագետների կարծիքով՝ արտահանման զգալի աճը պայմանավորված է մի քանի առանցքային գործոններով.
- Տեխնոլոգիական ապրանքների պահանջարկի աճ. հայաստանյան տեխնոլոգիական արտադրանքները սկսում են ավելի մեծ տեղ զբաղեցնել միջազգային շուկաներում։
- Գյուղմթերքի և արդյունաբերական ապրանքների արտահանում. տեղական արտադրության որակի բարելավումն ու միջազգային պահանջարկի բարձրացումը նպաստել են արտահանման ծավալների ընդլայնմանը։
- Նոր առևտրային հարաբերություններ. Հայաստանը շարունակում է զարգացնել համագործակցությունը տարածաշրջանային և գլոբալ առևտրային գործընկերների հետ։
Ներմուծման գերակշռությունը
Չնայած արտահանման աճին, ներմուծման ծավալը շարունակում է գերազանցել, ինչը կարևոր մարտահրավեր է երկրի տնտեսական հավասարակշռության համար։ Տնտեսագետները շեշտում են, որ անհրաժեշտ է խթանել տեղական արտադրությունը և նվազեցնել ներմուծման կախվածությունը՝ ուղղելով ջանքերը արտադրության դիվերսիֆիկացման և ներքին շուկայի զարգացման վրա։
Արտաքին առևտրաշրջանառության նման տեմպերը վկայում են տնտեսության աճի և միջազգային համագործակցության ընդլայնման մասին։ Հայաստանի տնտեսական քաղաքականության առաջնահերթություններից պետք է դառնա արտահանման խթանումը՝ հատկապես բարձրարժեք ապրանքների արտադրության միջոցով։ Միևնույն ժամանակ, անհրաժեշտ է քայլեր ձեռնարկել ներմուծման ծավալների կայունացման ուղղությամբ՝ ապահովելով երկրի տնտեսական կայունությունն ու երկարաժամկետ զարգացումը։
Աղբյուր՝ B24