2024 թվականի սեպտեմբերին տնտեսական աճը կազմեց 7%՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ (տ/տ): Սա զգալի բարելավում է օգոստոսի 5.6%-ի համեմատ: Երկնիշ աճ գրանցվեց շինարարության (14.7%, տ/տ), առևտրի (13.4%, տ/տ) և ծառայությունների առանց առևտրի (11.6%, տ/տ) ոլորտներում: Արդյունաբերության աճի տեմպը կրկնապատկվեց՝ հասնելով 4.6%-ի (տ/տ)՝ նախորդ ամսվա 2.1%-ի համեմատ: Այս աճը պայմանավորված էր թեթև արդյունաբերության (6.5%, տ/տ), էլեկտրականության և էներգիայի (9.4%, տ/տ), ինչպես նաև ջրամատակարարման ու ջրահեռացման (7.1%, տ/տ) ոլորտներում արձանագրված բարելավումներով: Սակայն հանքարդյունաբերության ոլորտում շարունակվեց անկումը՝ 5.6% (տ/տ):
Գործազրկության աճը և դրա պատճառները
Գործազրկության մակարդակն աճել է՝ 2023 թվականի երկրորդ եռամսյակի 11.7%-ից հասնելով 2024 թվականի երկրորդ եռամսյակում 13.8%-ի: Այս փոփոխությունը հիմնականում պայմանավորված է տղամարդկանց շրջանում գործազրկության աճով, ինչպես նաև փախստականների ներհոսքով, որոնք դեռևս չեն ինտեգրվել աշխատաշուկայում: Գործազրկության աճն ավելի զգալի է եղել քաղաքային շրջաններում, քան գյուղական վայրերում: Բացի այդ, 2022-2023 թվականներին տնտեսական ակտիվ բնակչության թիվն ավելացել է 2.3%-ով:
Զուտ դրամական փոխանցումների և արտարժույթի դինամիկան
Սեպտեմբերին ոչ առևտրային զուտ դրամական փոխանցումները կրճատվեցին 1%-ով (տ/տ) և 1.1%-ով (ա/ա): Ռուսաստանից ներհոսքերը նվազեցին 19%-ով (տ/տ), մինչդեռ ԱՄՆ-ից ներհոսքերը աճեցին 7.7%-ով (տ/տ):
Գնաճի և գների փոփոխությունների միտումները
Հոկտեմբերին գնաճը մնաց կայուն՝ 0.6% (տ/տ) մակարդակում: Սննդամթերքի և ոչ ալկոհոլային խմիչքների գները գրանցեցին փոքր աճ՝ 0.5% (տ/տ), իսկ հագուստեղենի ու կոշկեղենի գները նվազեցին 3.4%-ով (տ/տ): Բնակարանների վարձակալության գների համաթիվը աճեց 2.7%-ով (տ/տ), սակայն էական ազդեցություն չթողեց ընդհանուր գնաճի վրա: Երևանի կենտրոնում բնակարանների գները բարձրացան 5.6%-ով (տ/տ), իսկ վարձակալվող բնակարանների թիվն ավելացավ 60.3%-ով (տ/տ):
Արտահանումն ու ներմուծումը
Սեպտեմբերին արտահանումը ավելացավ 39%-ով (տ/տ), հիմնականում թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի ու մետաղների վերաարտահանման շնորհիվ: Առանց վերաարտահանման արտահանումը գրեթե չէր աճի: Ներմուծման ծավալներն ավելացան 12%-ով, իսկ տարվա ինն ամսվա ընթացքում արտահանումը կրկնապատկվել է, իսկ ներմուծումն ավելացել է 54%-ով:
Ֆինանսական ցուցանիշները
2024 թվականի սեպտեմբերին առևտրային բանկերի ավանդներն ու վարկերը ավելացան 0.9%-ով և 2.2%-ով (ա/ա): ՀՀ դրամով արտահայտված ավանդներն աճել են 11.1%-ով (տ/տ), իսկ վարկերը՝ 21.3%-ով (տ/տ): Վարկ-ավանդ հարաբերակցությունը 2023 թվականի սեպտեմբերից 0.9%-ից հասել է 1%-ի: Չաշխատող վարկերի գործակիցը մնացել է ցածր՝ 1.2%, իսկ ակտիվների եկամտաբերությունը մնացել է կայուն՝ 4.5%-ի մակարդակում:
Պետական բյուջե և հարկային եկամուտներ
Սեպտեմբերին բյուջեն գրանցեց 11.6 մլրդ ՀՀ դրամի հավելուրդ, սակայն ընդհանուր տարեկան հաշվեկշռով 2024-ի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին պակասուրդը կազմել է 73 մլրդ դրամ: Հարկային եկամուտները սեպտեմբերին աճել են 12.1%-ով (տ/տ), հիմնականում եկամտային հարկի, բնապահպանական հարկի և շահութահարկի հաշվին:
2024 թվականի առաջին ինն ամիսների ընթացքում Հայաստանի տնտեսությունը ցույց է տվել զգալի աճ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշներում՝ միաժամանակ պահպանելով ֆինանսական կայունությունը: Սակայն մարտահրավերները մնում են, այդ թվում՝ գործազրկության աճը և տնտեսության որոշ հատվածներում արձանագրված անկումները:
Վերլուծությունն ամբողջությամբ հասանելի է այստեղ:
