2025 թվականի հունվար-փետրվարին Հայաստան ներմուծված ապրանքների ծավալը կտրուկ նվազել է։ Նախորդ տարվա համադրելի ժամանակահատվածի համեմատ՝ ներմուծումն անկում է ապրել 45․83%-ով՝ կազմելով ընդամենը 1․74 միլիարդ դոլար, մինչդեռ 2024-ին այն կազմել էր շուրջ 3․22 միլիարդ դոլար։
Այս անկումը ոչ միայն ցուցիչային է, այլ նաև բնութագրական՝ հաշվի առնելով արտաքին տնտեսական գործոնները, արժութային տատանումները և առևտրային ուղղությունների փոփոխությունները։
Ռուսաստանի դերի կտրուկ նվազում ներմուծման կառուցվածքում
Ներմուծման հիմնական ուղղությունը շարունակում է մնալ Ռուսաստանը, սակայն նրա մասնաբաժինը զգալիորեն նվազել է։
-
Ռուսաստանից ներմուծման ծավալը կազմել է 539.1 միլիոն դոլար,
-
ինչը 74․10%-ով կամ 1․54 միլիարդ դոլարով պակաս է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ,
-
ռուսական արտադրանքի ներմուծումն էլ կրճատվել է 74.8%-ով՝ կազմելով 519.8 մլն դոլար։
Այս վիճակագրությունը վկայում է ռուսաստանյան ապրանքների նկատմամբ կախվածության նվազման և շուկայի դիվերսիֆիկացման միտումների մասին։
Չինաստանը՝ աճող տնտեսական գործընկեր
Չնայած ընդհանուր ներմուծման անկմանը, Չինաստանից ներմուծումը աճել է՝
-
կազմելով 235․6 մլն դոլար՝ +77.74% աճով։
-
Չինական արտադրանքի ներմուծման ծավալը հասել է 319․5 մլն դոլարի՝ +41.6% աճով։
Չինաստանը շարունակում է ամրապնդել իր դիրքերը՝ դառնալով Հայաստանի ներմուծման երկրորդ ամենախոշոր աղբյուրը։ Այդ թվում՝ կենցաղային տեխնիկա, էլեկտրոնիկա, հագուստ և արդյունաբերական մասեր։
Վրաստան, Իրան, ԱՄՆ. ներմուծման ուղղությունների փոփոխվող պատկեր
-
Վրաստան – 101․5 մլն դոլար, +3․9%
-
Իրան – 85․5 մլն դոլար, +15.47%, իսկ իրանական արտադրանքի ներմուծումը կազմել է 84․6 մլն դոլար՝ +16․5%
-
ԱՄՆ – 61․7 մլն դոլար, -23․36%, իսկ արտադրանքի ներմուծումն էլ ավելի մեծ՝ -26․7%
Մերձավոր հարևանների (Վրաստան, Իրան) հետ ներմուծման աճը պայմանավորված է թե՛ ավելի հասանելի մատակարարումներով, թե՛ փոխադրումների պարզեցմամբ։
Ներմուծման կառուցվածքը ըստ տասնյակի
| Հորիզոնական | Երկիր | Ներմուծում (մլն դոլար) | Տարեկան փոփոխություն |
|---|---|---|---|
| 1 | Ռուսաստան | 539․1 | -74.10% |
| 2 | Չինաստան | 235․6 | +77.74% |
| 3 | Վրաստան | 101․5 | +3.9% |
| 4 | Իրան | 85․5 | +15.47% |
| 5 | ԱՄՆ | 61․7 | -23.36% |
| 6 | ԱՄԷ | 58․9 | -31.61% |
| 7 | Գերմանիա | 47․7 | -27.16% |
| 8 | Իտալիա | 44․8 | –1․25% |
| 9 | Կորեա | 39․2 | +51․03% |
| 10 | Նիդերլանդներ | 24․6 | -3․33% |
Այլ երկրներից ներմուծման մասնաբաժինը կազմել է 29․02%, ինչը վկայում է շուկայի որոշ չափով բաշխվածության մասին։
Վերպետական կազմավորումներ. ԵԱՏՄ-ից ներմուծումը անկում է ապրել
-
ԱՊՀ երկրներից ներմուծումը նվազել է 73․24%, կազմելով 566․5 մլն դոլար։
-
ԵԱՏՄ-ից ներմուծումը նվազել է 73․87%, կազմելով 548․3 մլն դոլար։
-
Իսկ Եվրամիությունից ներմուծումը նվազել է ընդամենը 10.03%՝ կազմելով 254․3 մլն դոլար։
Սա վկայում է, որ ԵԱՏՄ և ԱՊՀ երկրների համեմատ՝ ԵՄ-ն ավելի կայուն է պահել իր դիրքերը Հայաստանի ներմուծման կառուցվածքում։
Զգալի աճ գրանցած արտադրության երկրներ
Բացասական ցուցանիշների ֆոնին մի շարք երկրներ գրանցել են ներմուծման զգալի աճ՝
-
Հունաստան – 13․8 մլն դոլար, +53.7 անգամ
-
Կորեա – 25․05 մլն դոլար, +2.3%
-
Ֆրանսիա – 16․6 մլն դոլար, +9.1%
-
Վրաստան – 16․2 մլն դոլար, +5.2%
Այս երկրների ներմուծման կառուցվածքն առավելապես ներառում է սննդամթերք, դեղամիջոցներ, մեքենաներ և արդյունաբերական ապրանքներ։
