
Ի՞նչ պետք է իմանալ PDF ֆայլերի նոր վտանգավոր վիրուսի մասին
Ինչպես պաշտպանվել և ինչ քայլեր ձեռնարկել՝ խուսափելու համար տվյալների գողությունից
Վերջին օրերին ծրագրավորող և կիբերանվտանգության մասնագետ Սամվել Հայրապետյանը ֆեյսբուքում զգուշացրել է նոր, վտանգավոր վիրուսի տարածման մասին, որն օգտագործում է PDF ֆայլերի խոցելիությունները՝ օգտատերերի անձնական և ֆինանսական տվյալները գողանալու համար։ Ստորև ներկայացնում ենք, թե ինչպես է աշխատում այս վիրուսը, ինչ վտանգներ է պարունակում և ինչպես կարելի է պաշտպանվել դրանից։
Ինչպե՞ս է աշխատում վիրուսը
Վիրուսը տարածվում է էլեկտրոնային փոստի միջոցով։ Սովորաբար ուղարկվում է PDF ֆայլ, որը ներկայացվում է որպես աշխատանքի առաջարկ, հանդիպման հրավեր կամ այլ շահավետ առաջարկություն։ Վտանգը ծագում է հենց այն պահից, երբ օգտատերը բացում է այդ PDF ֆայլը։
Բացման պահից հետո վիրուսը անմիջապես թիրախավորում է համակարգչի բրաուզերը, գողանալով այնտեղ պահպանված տվյալները, այդ թվում՝
-
Մուտքանուններ և գաղտնաբառեր
-
Բանկային և այլ զգայուն տեղեկատվություն
-
Քեշ, cookie-ներ, բրաուզերի պատմություն
Այս տվյալներն այնուհետև կարող են հասանելի դառնալ հաքերներին՝ օգտագործման բազմաթիվ հնարավոր եղանակներով։
Ինչու՞ են PDF, Adobe Acrobat և Flash ֆայլերը խոցելի
PDF և Adobe-ի հետ կապված այլ ֆորմատներ տարիներ շարունակ համարվել են խոցելի՝
-
Նրանք թույլ են տալիս ներդնել JavaScript և այլ կոդեր
-
Չափազանց լայն տարածում ունեն, ինչը գրավիչ է դարձնում հաքերների համար
-
Բազմաթիվ համակարգիչներում բացվում են ինտեգրված կամ չթարմացված ծրագրերով
Հենց այդ պատճառով էլ մի քանի տարի առաջ աշխարհը հրաժարվեց Adobe Flash Player-ից։ Acrobat-ը նույնպես գտնվում է աստիճանաբար մերժման փուլում։ Սակայն PDF ֆայլերի դեպքում դեռևս համընդհանուր և ապահով այլընտրանք չկա։
Ինչպե՞ս պաշտպանվել
Սամվել Հայրապետյանը խորհուրդ է տալիս հետևել հետևյալ քայլերին՝
Չբացել անծանոթներից ստացված PDF ֆայլեր, հատկապես եթե դրանք ուղարկված են որպես «պաշտոնական» առաջարկներ կամ փաստաթղթեր։
Եթե աշխատանքը պահանջում է նման ֆայլերի բացում, ապա կարգավորել համակարգիչը այնպես, որ PDF-ները բացվեն այն բրաուզերում, որը դուք չեք օգտագործում հիմնականում։
Օրինակ՝ Microsoft Edge-ը, եթե հիմնականում օգտագործում եք Chrome կամ Firefox։
Թարմացրեք ձեր բրաուզերը և PDF ընթերցող ծրագրերը՝ ապահովելով վերջին պաշտպանական թարմացումները։
Օգտագործեք հակավիրուսային ծրագրեր, որոնք ունեն իրական ժամանակում ֆայլերի սկանավորման գործառույթ։
Մի պահպանեք գաղտնաբառեր և ֆինանսական տվյալներ բրաուզերում, եթե չունեք հուսալի պաշտպանություն (օրինակ՝ գաղտնաբառերի կառավարիչների միջոցով)։
***
Թեև PDF ֆայլերը թվում են անվնաս, իրականում դրանք կարող են պարունակել ծայրաստիճան վտանգավոր վնասակար կոդ։ Ակտիվ աշխատանքային միջավայրում հնարավոր չէ ամբողջությամբ խուսափել PDF ֆայլերից, բայց ճիշտ պաշտպանական մեթոդների կիրառմամբ հնարավոր է զգալիորեն նվազեցնել տվյալների արտահոսքի վտանգը։
Ձեր տվյալների անվտանգությունն սկսվում է մեկ չբացված ֆայլից։
*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ